احوال و آثار محمد بن جریر طبری

احوال و آثار محمد بن جریر طبری

تالیف علی اکبر شهابی به زبان فارسی که در سال ۱۳۱۴ ه-. ش به رشته تحریر در آمده است. کتاب مشتمل بر دو بخش است، در بخش اول زندگانی علمی، احوال و رفتار طبری بحث و در بخش دیگر، آثار و مؤلفات وی مورد تحقیق قرار گرفته است. مولف با بیانی شیوا در تحریر این رساله بیشتر به مسائل اخلاقی، رفتار و روش طبری در تحصیل که مورد استفاده دانشجویان است پرداخته و از ذکر اختلافات و مناقشات درباره تاریخ تولد و وفات طبری خودداری کرده‌اند. آنچه دربار زندگانی طبری نگارش یافته یا مستند بگفته خود طبری و شاگردان وی و یا به نقل از مورخان و نویسندگان معاصر اوست. شهابی در مقدمه چنین می‌نویسد: تاریخ ادبیات و شرح احوال بزرگان، راهنمای سعادت و آیین عبرت و سرمشق علمی و عملی آیندگان است. در اغلب کتب تاریخ و تذکره چنین ثمره‌ای دیده نمی‌شود. این نارسایی ناشی از خود تاریخ نیست بکله از اندیشه نویسندگان می‌باشد. آنچه موجب رسیدن بزرگان به درجات شامخ بوده، روش خاصی است که آن‌ها در کسب علوم انتخاب کرده‌اند نه بهره از هوش خدادادی، یکی از این بزرگان محمدبن جریر طبری است. پس از معرفی زندگانی طبری و جزئیات نام، نسب، مدفن، روش تحصیل، سفرها و مناظرات، جایگاه و... به بررسی دو کتاب معروف وی «التاریخ الکبیر» و «جامع البیان عن تاویل القرآن» می‌پردازد.