رساله توضیح المسائل مطابق با فتاوای آیه الله العظمی سید محمود هاشمى شاهرودى
عناوین اصلی کتاب شامل:
احکام تقلید؛ احکام طهارت‌؛ احکام نماز؛ احکام روزه‌؛ احکام خمس‌؛ احکام زکات‌؛ احکام حج‌؛ احکام خرید و فروش‌؛ نقد و نسیه‌؛ احکام شرکت‌؛ احکام صلح‌؛ احکام اجاره‌؛ احکام جعاله‌؛ احکام مزارعه‌؛ احکام مُساقات‌؛ کسانى که از تصرف در مال خود ممنوعند؛ احکام وکالت‌؛ احکام قرض‌؛ احکام حواله دادن‌؛ احکام رهن‌؛ احکام ضامن شدن‌؛ احکام کفالت‌؛ احکام ودیعه (امانت)؛ احکام عاریه‌؛ احکام نکاح (ازدواج)؛ احکام شیر دادن‌؛ احکام طلاق‌؛ احکام غصب‌؛ احکام مالى که انسان آن را پیدا مى‌کند؛ احکام سر بریدن و شکار کردن حیوانات‌؛ احکام خوردنیها و آشامیدنیها؛ احکام نذر و عهد؛ احکام قسم خوردن‌؛ احکام وقف‌؛ احکام وصیّت‌؛ احکام ارث‌؛ حدى که براى بعضى از گناهان معین شده است‌؛ احکام دیه‌؛ مسائل متفرقه‌؛ احکام سفته، سرقفلى و بیمه‌
مشخصات کتاب
نام کتاب: توضیح المسائل
نویسنده: سید محمود هاشمی شاهرودی
موضوع: فقه
زبان: فارسی
تعداد جلد: ۱
ناشر: بنیاد فقه و معارف اهل بیت(ع)
مکان چاپ: قم
سال چاپ: ۱۳۹۰ ش

Author

Editor

Interpreter

Common title

Number of volumes

Persian Title

Publish location

Publication year

Publish number

Publisher

Qr Code

Sect

Scholar

ISBN

Source

Translated

Translated Fields

Is this post suggested?

Rate

View

Votes

رساله توضیح سید محمود هاشمى شاهرودى

سید محمود هاشمى شاهرودى (۱۳۲۷-۱۳۹۷ش)، استاد دروس عالی حوزه علمیه، عضو فقهای شورای نگهبان (از سال ۱۳۷۳ تاکنون بجز ده سال ریاست قوه قضائیه)، نائب رئیس اول مجلس خبرگان رهبری، رئیس هیئت عالی حل اختلاف وتنظیم روابط قوای سه گانه، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، رئیس ومؤسس مؤسسه دائرهالمعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، عضو مجمع جهانى تقریب مذاهب اسلامى، عضو مجمع جهانی اهل‌بیت علیهم‌السلام

ولادت
در ۲۷ مرداد سال ۱۳۲۷ش برابر با ۲ ذیقعده سال ۱۳۶۷ق در شهر نجف و در خانواده‌اى مذهبى و از سادات منسوب به امام حسین(ع)، چشم به جهان گشود.

پدرش مرحوم آیت‌الله سید على حسینى شاهرودى، از استادان و بزرگان حوزه علمیه نجف بود و خدمات فراوانى را به عالم اسلام ارزانى داشت.

تحصیلات
سید محمود، تحصیلات ابتدایى را در مدرسه علویه نجف به پایان رسانید و سپس به تحصیلات حوزوى روى آورد. او با توجه به موقعیت علمى خانوادگى و نیز با توجه به هوش و استعداد سرشار و کوشش فراوان خود، در مدتى اندک توانست دروس دوره سطح را به پایان رساند.

پس از آن، به حلقه درس آیت‌الله شهید سید محمدباقرصدر پیوست و سال‌ها در خدمت استاد خود، مبانى اجتهاد در اصول و فقه را به خوبى آموخت و در درس دیگر مراجع آن روز نجف، از جمله امام خمینى(ره)، نیز با جدیت، شرکت جست و بهره‌هاى فراوان برد.

وى در طول سال‌هاى تحصیل، در دروس اخلاق خصوصى و عمومى استادان خود شرکت مى‌کرد و از محضر آنان بهره‌هاى فراوان مى‌برد.

اساتید
ایشان در طول سال‌هاى تحصیل خود، از محضر استادان بسیارى استفاده کرد. مهم‌ترین و اصلى‌ترین استاد او در درس خارج، آیت‌الله شهید سید محمدباقرصدر بود. آن شهید سعید که از افتخارات شیعه و مرجعیت به شمار مى‌آید، شاگردان بسیارى را به عالم اسلام، تقدیم داشته است. او که از حافظه و استعدادى سرشار برخوردار بود، توانست با نوآورى‌هاى فراوان در فقه و اصول و دیگر علوم اسلامى و به روز ساختن مباحث علوم و نیز نگاشتن کتب درسى در زمینه‌هاى یاد شده، گام مهمى براى تعالى اسلام و تشیع بردارد و از این رهگذر، شاگردان او، همچون آیت‌الله شاهرودى، این خدمات و اندیشه‌ها را پى‌گرفتند.

از دیگر استادان وى، امام خمینى(ره) و آیت‌الله خویى(ره) را مى‌توان نام برد که وى سال‌ها در محضر ایشان، به تحکیم مبانى اجتهادى خود مى‌پرداخت؛ ضمن اینکه از محضر آنان، در زمینه‌هاى اخلاقى نیز بسیار بهره مى‌برد.

ایشان در طول دوران تحصیل خود، با طلاب و فضلاى بسیارى رابطه دوستى داشت و پس از آن نیز با علماى بسیارى روابط صمیمانه و علمى برقرار نمود که از جمله آن‌ها مى‌توان از آیت‌الله مؤمن و مقام معظم رهبرى نام برد.

فعالیتها و مشاغل
وى تاکنون فعالیت‌های بسیارى را در زمینه‌هاى علمى و فرهنگى به انجام رسانده است. در یکى از دیدارهاى اعضاى مجلس اعلاى عراق، امام خمینى(ره) با توجه به شناخت خود، از ایشان مى‌خواهد که تدریس در حوزه علمیه قم را بر هر کارى ترجیح دهد و به تربیت طلاب مستعد در زمینه‌هاى علمى و اخلاقى بپردازد. ایشان نیز با ورود به ایران- در فروردین ۱۳۵۸ش- به تدریس درس خارج فقه و اصول مى‌پردازد که این تدریس، تا هم اکنون نیز ادامه دارد و طلاب بسیارى از محضر ایشان بهره‌مند شده‌اند. ویژگى درس ایشان دقت فراوان، تسلط بر مباحث و نوآورى در برخى زمینه‌هاست.

وى ریاست دو کنگره مهم نقش زمان و مکان در اندیشه امام خمینى(ره) و نخستین کنگره دایرهالمعارف فقه اسلامى را بر عهده داشت که هر دو کنگره با استقبال بزرگان و فضلاى حوزه و دانشگاه و اندیشمندان خارجى و داخلى مواجه شد.

از خدمات دیگر ایشان، ریاست مؤسسه دایرهالمعارف فقه اسلامى بود.

وى در سال‌هاى تحصیل و تدریس، فعالیت‌های سیاسى بسیارى را پدید آورده است. در پى یورش مزدوران رژیم صدام به علما و اندیشمندان در سال ۱۹۷۴م، ایشان به زندان افتاد و شکنجه‌هاى فراوان بدنى و روحى را به جان خرید. او در پى تظاهرات مردم عراق، پس از پیروزى انقلاب اسلامى ایران به رهبرى امام(ره)، به ویژه در نجف و در گرامیداشت این پیروزى، تحت پیگرد رژیم بعث قرار گرفت و به سفارش شهید صدر(ره)، به وطن خود بازگشت تا وکالت عام شهید صدر و نمایندگى او را نزد امام خمینى(ره) بر عهده گیرد.

او با ورود به ایران، به خدمت امام خمینى(ره) مشرف شد و با موافقت ایشان، رابط امام(ره) و شهید صدر شد و پیام‌هاى علماى نجف را به سمع امام(ره) مى‌رساند. او با دستور آیت‌الله خامنه‌اى که در آن زمان با حکم امام(ره)، مسئولیت نهضت‌هاى اسلامى را بر عهده داشت، تشکیلات جامعه روحانیت مبارز و مجلس اعلاى عراق را به راه انداخت و آن را مدیریت و سازماندهى کرد.

او که به دستور امام(ره)، تدریس و بررسى مسائل فقهى، به ویژه احیاى فقه حکومتى استوار بر ادله استنباط جواهرى را بر عهده داشت، در طول سالیان انقلاب، از هیچ کوششى در جهت اعتلاى انقلاب، دریغ نورزید.

وى سال‌ها، از اعضاى فقهاى شوراى نگهبان بود و در این نهاد مقدس، به خدمت اشتغال داشت تا اینکه با حکم مقام معظم رهبرى در ۲۳ مرداد ۱۳۷۸ش، به ریاست قوه قضائیه منصوب شد. او در طول مسئولیت خود در قوه قضائیه، خدمات بسیارى را انجام داد که توسعه قضایى، تسریع در رسیدگى به پرونده‌ها و ایجاد ارتباط مردمى از جمله آن‌هاست. ایشان تا سال ۱۳۸۸ش، در این منصب خدمت می‌کردند.

پس از پایان دوره ریاست در قوه قضائیه به عضویت در شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام منصوب گشت. همچنین در مردادماه سال ۱۳۹۰ مقام معظم رهبری آیت‌الله خامنه‌ای در حکمی سید محمود هاشمی شاهرودی را به ریاست هیئت عالی حل اختلاف و تنظیم روابط قوای سه‌گانه منصوب نمود.

آثار
برخى از آثار ایشان، عبارتند از:
۱ ـ بحوث‌ فى علم‌ الاصول‌ (تقریرات‌ درسهاى اصول‌ شهید صدر در ۷ جلد)
۲ ـ کتاب‌ الخمس‌ (۲ جلد)
۳ ـ مقالات‌ فقهیه‌
۴ ـ قاعده‌ فراغ‌ و تجاوز
۵ ـ حکومت‌ اسلامی‌
۶ ـ جهان‌ بینى اسلامی‌
۷ ـ تفسیر موضوعى بخشى از نهج‌ البلاغه‌
۸ ـ تفسیر آیه‌ «مودت‌ ذى القربی‌»
۹ ـ بحوث‌ فى الفقه‌ الزراعی
۱۰ ـ محاضرات‌ فى الثوره‌ الحسینیه‌
۱۱ ـ الصوم‌، تربیه‌ و هدایه‌
۱۲ ـ کتاب‌ الاجاره‌ (۲ جلد)
۱۳ ـ کتاب الزکاه (۴ جلد)
۱۴- کتاب المضاربه
۱۵- قراءات فقهیه معاصره (۲جلد)
۱۶- بحثهایی پیرامون اصول فقه
۱۷- درسنامه اصول فقه
۱۸- رساله توضیح المسائل
۱۹- مناسک حج فارسی وعربی
۲۰ – الصوم مسائل وردود
۲۱- پرسشها وپاسخهایی پیرامون روزه
۲۲- الصراط (اجوبه الاستفتاءات)
۲۳- کتاب الحج
۲۴- اضواء و آراء (۳ جلد)
۲۵- منشور قضاء
۲۶- صحیفه عدالت (۸ جلد)
و...

و...

وفات
آیت‌الله هاشمی شاهرودی سرانجام در شامگاه ۳ دی‌ماه ۱۳۹۷شمسی و در ۷۰ سالگی در بیمارستان‌ خاتم‌الانبیاء تهران به لقاءالله پیوست. آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب در مصلی تهران بر پیکر ایشان نماز خواندند و پیکر ایشان در حرم حضرت معصومه(س) خاک‌سپاری شد.

محمود هاشمى شاهرودى

متولد:

وفات:

محمود هاشمى شاهرودى

کتب نویسنده