HAFIZ DİVANI

HAFIZ DİVANI

ÖNSÖZ Hicri sekizinci asırda (XIV) İran'da yetişen Hoca Hafızı Şirazi fikirlerindeki kuvvet, görüşlerindeki hu-susiyet, hele edasındaki rintlik bakımından bütün şarkın en lirik şairlerinden biri sayılmış ve şöhreti gün geçtikçe doğuya ve batıya yayılmıştır. Esefle söylemek lazımdır ki şarkta yetişen birçok büyükler gibi Hafız'ın hayatı da bir belirsizlik perdesiy-le örtülüdür. Hal tercümesine ait en eski vesika, onun şiirlerini, ölümünden sonra toplayıp bir divan haline getiren dostu Muhammed Gülendam'ın, bu divana yaz-dığı önsözdür. Muhammed Gülendam, Hafız'ın şiirleri-ni övmekte, zâhir ve bâtın ehlinin, halkın ve ileri gelen-lerin makbulü olduğunu, şiirlerinde herkesin, kendine göre bir mâna bulduğunu, bilgi sahibi olsun, bilgisiz olsun.. herkes tarafından sevildiğini, gazellerinin az bir zaman içinde Horasan, Türkistan, Hindistan, İrakayn ve Azerbaycan ülkelerine yayıldığını, sofilerin sema, padişahların zevk meclislerinde okunduğunu söyle-mektedir. Fakat Hafız hakkında Kuran'a düşkünlüğün-den, padişah meclisine devamından, Keşşaf ve Mısbah'a haşiye yazdığından, ders kitaplarıyle Arap şa-irlerinin divanlarını elinden bırakmadığından,.. bu yüz-den de şiirlerini bir divan halinde toplayamadığından ve nihayet 791 hicride vefat ettiğinden başka bir ma-lumat yok. Ne ailesinden bahis var, ne hususi hayatın-dan. Hattâ vefat tarihi bile şüpheli. Çünkü bu önsözün bulunduğu bazı divanlarda vefat tarihi, "der târih-i şu-hur-i sene-i ihda ve tis'ine ve seb'a mie-i hicri" diye arapça bir ibareyle, bazılarındaysa "der tarih-i sene-i 791 hicri" tarzında rakamla