Taklit mercilerin fetvasına göre...

Taklit mercilerin fetvasına göre... Oruçla İlgili Güncel Sorular ve Cevapları Okuyucularımızın ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak, Ramazan Ayı ile ilgili olarak çok gündemde olan veya okuyucularımızın daha çok karşılaştıkları oruçla ilgili konuları içeren soruları derleyerek en fazla mukallidi olan Müçtehitlerin fetvalarını bir araya getirdik. Sorulardan bazıları: Oruçlu birinin namahrem birine bakması... “Parfüm”, “Ruj”, “Şampuan”, “Krem” gibi şeylerin Ramazan Ayında kullanılması… Oruçlu birinin hamam ve banyodaki buharı teneffüs etmesi… Karı kocanın oruçlu iken birbirleriyle şehvetli bir biçimde oynaşıp, elleşmesi sonucu kadında sızıntı ve akıntı görülmesi… Oruçlu bir kadının az renkli ve bulanık çok az bir leke görmesi… Oruçlu iken başı musluğun altına tutup yıkamak… Ramazan Ayında cenabet guslü almayı unutup birkaç gün sonra aklına gelmesi… Seferi Oruçta mesafe ne kadardır… Soru 1- Eğer birisi sabah ezanı olmadığı düşüncesi ile sahura devam ederse, sonra sabah ezanı vaktinin geçmiş olduğu anlaşılırsa böyle birisinin orucunun hükmü nedir? Cevap: İmam Humeyni (r.a), Ayetullah Hamaney, Ayetullah Tebrizi (r.a), Ayetullah Sistani, Ayetullah Vahit Horasani…: Eğer vaktin girip girmediğini inceleyip, tahkik etmeden sahura devam ederse oruç batıldır ve kaza edilmelidir. Açıklama: Böyle birinin orucu batıldır, ama bu kişinin iftar ederek akşama kadar bir şeyler yiyip içme hakkı yoktur, bilakis akşam ezanına kadar bir şey yiyip içmemelidir yani normal olarak akşama kadar oruçlular gibi kalmalıdır. ............................ Soru 2- Oruçlu birinin namahrem birine bakması orucu batıl eder mi? Cevap: Tüm taklit merciler: Hayır, Orucu sahihtir. Açıklama: ama böyle bir iş orucun değer ve sevabını azaltır; çünkü göz, kulak, dil, kalp ve tüm azaları bütün hilaf ve günahlardan korumak farzdır. ............................. Soru 3- Acaba “Parfüm”, “Ruj”, “Şampuan”, “Krem” gibi şeylerin Ramazan Ayında kullanılması caiz midir? Cevap: Tüm taklit merciler: Bunlardan hiç biri orucu batıl etmez, sadece eğer ruj dudaktan ağıza akar veya emerse o zaman caiz olmaz. …………………………. Soru 4- Bazen oruçlu biri nakliye araçların yanında olduğunda bu araçların dumanı boğazına kaçar; acaba böyle bir kişinin orucu batıl olur mu? Cevap: Tüm taklit merciler: Eğer katı duman boğazına kaçmaz düşüncesiyle bu araçların yanında durursa ve tesadüfen boğazına kaçarsa orucu sahihtir. …………………………. Soru 5- Oruçlu birinin hamam ve banyodaki buharı teneffüs etmesinin hükmü nedir? Cevap: Tüm taklit merciler: Hamam ve banyodaki buharın teneffüs edilmesi orucu bozmaz. ………………………….. Soru 6- Eğer birisi Ramazan Ayı gecesi (sabah ezanından önce) muhtelim ve cünüp olursa ve sabah ezanına kadar cenabet guslü olmayı geciktirir ve sabah ezanından önce teyemmüm ederse acaba böyle birinin orucu doğru mudur? Cevap: imam Humeyni, Ayetullah Hamaney, Ayetullah Cevad Tebrizi, Ayetullah Sistani…: Gusül almayı geciktirmek günah olsa bile, eğer sabah ezanından önce teyemmüm ederek oruç tutarsa orucu sahihtir. Ayetullah Vahit Horasani: Vacip ihtiyat gereği teyemmüm ederek oruç tutmalıdır ve o günün kazasını da yerine getirmelidir. (yani orucu batıldır ve bir gün kazasını yerine getirmelidir.) ……………………………… Soru 7- Eğer birisi sabah ezanından sonra muhtelim ve cünüp olur ve güneş batana kadar gusül almazsa acaba böyle birinin orucu doğru olur mu? Cevap: Tüm taklit merciler: Hayır, acele bir şekilde gusül almasına gerek yoktur ve orucu sahihtir, ancak namaz için gusül almalıdır. ……….. Soru 8- Karı kocanın oruçlu iken birbirleriyle şehvetli bir biçimde oynaşıp, elleşmesi sonucu kadında sızıntı ve akıntı görülmektedir. Acaba bu sızıntı orucu bozar mı ve ayrıca bu sızıntı necis midir? Cevap: imam Humeyni (r.a): karı kocanın oruçlu olarak oynaşması mekruhtur. Eğer oynaşma sonucu genellikle ondan meni gelirse veya meni gelmesi için oynaşılıyorsa, orucu batıldır ve kaza etmelidir. Ama eğer bu oynaşma sonucu ondan meni gelme adeti yoksa ve tesadüfen gelmişse orucu sahihtir ve kazası da yoktur. Necis olma konusuna gelince: eğer meni olmazsa paktır. Ayetullah Hamaney: Eğer kadın lezzetin doruğuna çıkar ve bedeni boşalır ve hafiflerse, cünüptür ve orucu batıldır. Ayetullah Sistani: Eğer sızıntı cinsi şehvetin doruk noktasında iken çıkmışsa orucu batıldır ve sızıntısı da necistir. Ayetullah Vahit Horasani: Eğer kadın lezzetin doruk noktasına çıkmazsa sakıncası yoktur ve orucu da batıl olmaz. …………………………………….. Soru 9- Oruçlu bir kadın eğer az renkli ve bulanık çok az bir leke görürse acaba orucu bozulur mu? Cevap: imam Humeyni (r.a): Eğer adet döneminde olmaz ve bir önceki adetinden on gün geçmişse hayız değildir ve eğer bu şekilde olmazsa olmaz. Ayetullah Hamaney: Bir defadan oruç batıl olmaz, eğer üç gün üst üste kan görürse hayızdır. Ayetullah Sistani: böyle bir kadın istihazedir. Ayetullah Vahit Horasani: Batıl değildir, ancak istihaze ahkâmına tabidir. ……………………………………………… Soru 10- Bazen diş etimden kan gelmekte ve ağız suyuyla karışmaktadır. Eğer bunu yutarsam orucum batıl olur mu? Cevap: İmam Humeyni (r.a), Ayetullah Hamaney, Ayetullah Sistani, Ayetullah Vahit Horasani…: Eğer diş eti kanı ağız suyuyla karışır ve (mustehlek olursa) yok olursa onu yutmanın bir sakıncası yoktur ve oruç bozulmaz. Ayetullah Mirza Cevad Tebrizi (r.a): Eğer diş eti kanı ağız suyuyla karışmış ve (mustehlek olursa) yok olmuşsa vacip ihtiyat gereği onu yutmamak gerekir ve dışarı tükürülmelidir. Açıklama: mustehlek olmak, yani kan az olur ve ağız suyuyla öyle bir şekilde karışır ki onun kan mı tükürük mü olduğu anlaşılmaz. ………………………………………………… Soru 11- Ramazan Ayında diş doldurmanın hükmü nedir? Cevap: Tüm taklit merciler: Ramazan Ayında diş doldurmak, temizletmek ve çektirmek diş doktorları için caizdir, ancak oruçlu kişi kan veya diş aletleri vasıtasıyla ağıza dökülen suyun boğaza kaçmayacağından emin olması şartıyla caiz olur. ………………………………………………. Soru 12- Acaba balgam yutmak orucu bozar mı? Cevap: İmam Humeyni (r.a), Ayetullah Hamaney, Ayetullah Mirza Cevad Tebrizi, Ayetullah Vahit Horasani…: Balgam yutmak – öyle ki ağız içine gelmeyecek olursa- bir sakıncası yoktur. Eğer ağıza ulaşırsa vacip ihtiyat gereği onu yutmamak gerekir. Ayetullah Sistani: Balgam yutmak – öyle ki ağız içine gelmeyecek olursa- bir sakıncası yoktur, ancak müstehap ihtiyat gereği onu yutmamalıdır. Açıklama: Boğaz ve ağızın sınırı Arapçadaki “kha” (خ) harfinin telaffuz edildiği noktadır. ……………………………………………….. Soru 13- Oruçlu iken başı musluğun altına tutup yıkamanın hükmü nedir? Cevap: Tüm taklit merciler: Orucu bozan şey: “Başı suyun altına sokmaktır” öyle ki su, başı bir defada tamamıyla kaplamalıdır. Ama başı musluğun altına tutmanın veya musluğun altında duş almanın bir sakıncası yoktur. …………………………………………….. Soru 14- Eğer Ramazan Ayında Cenabet guslü almayı unutur ve birkaç gün sonra aklımıza gelirse teklifimiz nedir? Cevap: Tüm taklit merciler: O günlerin tüm oruç ve namazlarını kaza etmelidir, ama keffare (fidye) vermesine gerek yoktur. ……………………………………….... Soru 15- Eğer birisi bir müddet namaz kılmış ve oruç tutmuştur, ama daha sonra cünüp olduğunu anlar böyle bir kişinin teklifi nedir? Cevap: Tüm taklit merciler: Eğer nasıl cenabet olduğunu anlamazsa oruçları doğrudur, ancak namazlarını kaza etmelidir. ……………………………………… Soru 16- Seferi Oruçta mesafe ne kadardır? Cevap: İmam Humeyni, Ayetullah Hamaney: Şer’i Mesafe sekiz fersahtır o da ortalama olarak 22.5 kilometredir. Ayetullah Tebrizi, Ayetullah Sistani, Ayetullah Vahit Horasani: Şer’i mesafe sekiz fersahtır o da yaklaşık olarak 22 kilometredir. …………………………………….. Soru 17- Ramazan Ayında yarınki oruca niyet etmesek kaza edebilir miyiz? bizi aydınlatır mısınız örneğin: yarınki işimiz ağır ve dayanılmaz bir işse de olur mu kaza edebilir miyiz? Cevap: Hiçbir surette böyle bir şey caiz değildir, ancak o gün sabah kısa bir yolculuğa çıkarak Şer’i mesafe kat edildikten sonra oruç bozulur. ……………………………………… Not: Biz ABNA.İR Türkçe bölümü olarak Türkiye’de taklit edilen müçtehitlerin fetvalarını burada getirdik, diğer müçtehitlerin fetvalarını getirmedik. ABNA.İR