SON YÜZYILDAKİ İSLAMÎ HAREKETLER

SON YÜZYILDAKİ İSLAMÎ HAREKETLER

Bir din bilgininin oğlu olan Murtaza Mutahhari, 2 Şubat 1919'da Meşhed'in Feriman kasabasında doğdu. Terbiye ve eğitiminde babasının büyük bir katkısı oldu. Onyedi yaşına kadar Meşhed'de medrese tahsili gördü daha sonra Kum'a giderek tahsilini yüksek öğrenim düzeyinde sürdürdü, on-beş yıl Kum'da kaldı. Dönemin tanınmış bilginlerinin ve bu arada oniki yıl İmam Humeyni'nin derslerine devam etti. İslam’ı bir bütün olarak görüyordu bunun için sırf fıkhı de­ğil irfan ve felsefeyi de temelden kavramak istiyordu. Allame Tabatabai'den yararlandı ve batı felsefesini kavramak için kendi başına da çabalarını sürdürdü, önemli çalışma­lar yaptı. Mirza Alî Akaa-i Şirazî'den «Nehc’ül Belağa» dersleri aldı. 1951'de yazarlığa başladı, 1953'de içtihat ica­zeti aldı. Derin bir İslamî bilinç ve olgunluğa varmıştı. 1954'de İlahiyat Fakültesinde öğretim görevine başladı. Şehid Mutahhari ömrü boyunca halka ve gençliğe gerçek İslam’ı tebliğ etmek için gayret gösterdi İran üniversite­lerinde ve radyoda konuşmalar yaptı. Kısa sayılabilecek ömrünü sürekli öğrenmeye ve öğretmeye tahsis etti. Herkesin anlayabileceği bir dili kullanmaya özen gösterdi. 1962'de Şah rejimi aleyhine olan olaylara fiilen katıldı. «15 Hurdad» olayları nedeniyle birbuçuk ay tutuklu kaldı. Bu tarihlerde İmam Humeyni Kuzey Tahran'da bir evde göz hapsine alınınca Mutahhari ve diğer âlimler hareketin fiili önderliğini üstlendiler. İmam Humeyni Türkiye'ye sürgün edilince sorumluluğu daha da arttı. Bu sırada Şah'ın baş­bakanı Mansur, Şehid Buharı tarafından öldürülünce, savak tarafından yakın takibe alındı. 1978'de İmam Humeyni Pa­ris'e sürgün edilince, Paris'e gidip önemli meseleler için İmam'la görüştü. İslam Devrimi Konseyini kurmakla gö­revlendirildi ve devrim konseyi başkanlığına getirildi. İslamî çalışmaları, devrim düşmanı gizli güçlerce izlenen ve varlığı tehlikeli görülen Mutahhari İslam devriminden kısa bir süre sonra, 2 Mayıs 1979'da bir suikast sonucu şehid edildi. İmam Humeyni «çok değerli bir evladımı kaybettim» diyerek bu şehadet dolayısıyla İslam Ümmeti'ni tebrik etti. Kabri Kum şehrindedir. Elli'nin üzerindeki eserleri her öğrenim seviyesindeki Müslümanlar arasında etki ve öne­mini sürdürmektedir. Türkçeye çevrilen bazı eserleri: Hicab, Tevhidî Dünya Görüşü, İslam Devrimi, Kur'an'da İn­san, İman ve İnsan, Materyalizme Yöneliş Nedenleri, İn­saniyet Mektebi, Adl-i İlahi, Tevhidî Görüş (İlahî Dünya Görüşü ve Maddeci Dünya Görüşü bölümü)... ve elinizdeki kitap.