روش ها و فنون تدریس

روش ها و فنون تدریس

حسین خنیفر در کتاب نگاهی دوباره به روش ها و فنون تدریس، تلاش کرده تا از زوایاى گوناگون و با نگرشى همه جانبه، نگاهى دوباره به روش‏ها و فنون تدریس افکنده شود. یکی از اهداف مهم انقلاب فرهنگی، دگرگونی در درس های علوم انسانی است و این مهم، مستلزم بررسی منابع درسی موجود و تدریس منابع مبنایی و علمی معتبر و مستند با لحاظ کردن دیدگاه های روانی و تربیتی است. این نوشتار در برگیرنده مفاهیم، فنون و روش های تدریس است. البته امروزه در این زمینه نظریات مختلفی عرضه شده و حجم بسیاری از کتابها و فصول درسی، نتیجه جلسات متعدد بحث و نقد و نظر است. در این کتاب برای سهولت کار و کیفیت آموزش و یاد گیری، سعی شده است به مهمترین مطالب مورد نیاز برای یاد گیرندگان پرداخته و به الگوهای جدید و فنون نوینی تدریس نیز توجه شود. مطالب این کتاب در شش فصل تدوین شده که عناوین آن شامل «تاریخچه و مفاهیم اساسی و هدف ها»، «ارتباط»، «مهارت های آموزشی»، «طراحی آموزشی»، «مهارت های آموزشی ضمن تدریس» و «مهارت های آموزشی پس از تدریس» است. در فصل یک و دو به صورت مفصل، از مباحث مقدماتی مربوط به تاریخچه و وضعیت قدیم و جدید آموزش، واژه شناسی، مباحث ارتباط و تعریف های آن، فرایند و چرخه ارتباط، همچنین موانع ارتباطی و ویژگی های مطلوب ارتباط بحث شده است. مؤلف در فصل سوم به تعریف تدریس و تقیسم بندی کلی آن و مراحل سه گانه آموزشی و طبقه بندی هدف ها و بررسی کامل حیطه های سه گانه شناختی، عاطفی، روانی و حرکتی و ارتباط این سه با هم پرداخته است. در فصل چهارم، پس از مباحث مرتبط با هدف های آموزشی، نویسنده به طراحی آموزشی و موضوع ارتباط در الگوها و فنون تدریس پرداخته و مباحث رفتاری و ارزشیابی و محتوایی و طراحی را به صورت مختصر، مفید و کاربردی مطرح کرده است. در فصل پنجم ابتدا به تاریخچه مختصری از روند آغازین تا سرانجام فنون تدریس تا زمان حال اشاره شده و سپس مخاطب با عوامل مؤثر در تدریس و نمونه های متنوعی از تقسیم بندی روش های تدریس آشنا می شود. مؤلف در ادامه از بین روش ها و فنون و الگوهای موجود تدریس، دو دسته را ـ که کاربردی تر و مهم تر هستند ـ انتخاب و با زبان ساده و کاربردی و دسته بندی شده مطرح کرده است. و بالاخره در فصل آخر مفاهیم کلی ارزشیابی و انواع آزمون هایی که در ارزشیابی مورد استفاده قرار می گیرند، به صورت خلاصه و با مثال و تعریف های واضح و روشن عرضه شده است.»