تاریخ مدینه منوره
مشخصات کتاب:
سرشناسه : ابن شبه نمیری عمربن شبه ق ۲۶۲ - ۱۷۳
عنوان قراردادی : [اخبار المدینه النبویه برگزیده فارسی
عنوان و نام پدیدآور : تاریخ مدینه منوره تالیف ابوزید عمربن شبه نمیری ترجمه حسین صابری مشخصات نشر : تهران مشعر، ۱۳۸۰٫
مشخصات ظاهری : ص ۶۷۶
شابک : ۹۶۴-۷۶۳۵-۰۰-۱‌
وضعیت فهرست نویسی : فهرستنویسی قبلی یادداشت : کتاب حاضر، ترجمه بخش نخست کتاب "اخبار المدینه النبویه می باشد
یادداشت : فهرستنویسی براساس اطلاعات فیپا.
یادداشت : عنوان دیگر: تاریخ المدینه المنوره
یادداشت : کتابنامه ص ۵۸۸ - ۵۷۶؛ همچنین به صورت زیرنویس عنوان دیگر : تاریخ المدینه المنوره
عنوان دیگر : تاریخ المدینه المنوره عنوان دیگر : اخبار المدینه النبویه برگزیده فارسی موضوع : مدینه -- تاریخ شناسه افزوده : صابری حسین ۱۳۴۵ - ، مترجم رده بندی کنگره : DS204‌/‮الف ‌۲‮الف ‌۳۰۴۲۱۵ ۱۳۸۰
رده بندی دیویی : ۹۵۳/۸
شماره کتابشناسی ملی : ‌م ۸۰-۱۹۰۲۶
عناوین اصلی کتاب شامل:
مقدمه؛ زندگی نامه اجمالی مؤلّف ؛ محنت ابن شبه و دفاع از قدیم بودن قرآن ؛ آثار ابن شبه ؛ یادداشت محقّقان متن عربی ؛ شیوه علمی ؛ موضع الجنائز؛ مسجد قبا؛ سرای زبیر

Author

Editor

Interpreter

Common title

Number of volumes

Persian Title

Publish location

Publication year

Publish number

Publisher

Qr Code

Sect

Scholar

ISBN

Source

Translated

Translated Fields

Is this post suggested?

Rate

View

Votes

تاریخ مدینه منوره

اِبْن‌ِ شَبّه‌، ابوزید، عمر بن‌ شبه بن‌ عبیده بن‌ زید نُمیری‌ (۱۷۳- ۲۶۳ق‌/۷۸۹ -۸۷۷م‌)، ادیب‌، شاعر، راوی‌ِ اخبار و احادیث‌ بود.

«شبّه‌» لقب‌ پدر او بود که‌ گویند از ترانه رجز گونه‌ای‌ که‌ مادرش‌ در کودکی‌ برای‌ وی‌ می‌خوانده‌، اخذ شده‌ است‌.
ابن‌ شبّه‌ ظاهراً در بصره‌ به‌ دنیا آمد، ولی‌ مدتی‌ از دوران‌ کودکی‌ خود را در عبّادان‌ ( آبادان‌ ) گذراند.

 تحصیلات

وی‌ ادب‌ و اخبار عرب‌ را ابتدا از پدر و سپس‌ از استادان‌ بزرگی‌ چون‌ ابوعُبیده‌ مَعْمَر بن‌ مثنّی‌  و اصمعی‌ و محمد بن‌بشار بن‌ بُرد  فراگرفت‌.
پس‌ از آن‌ برای‌ استماع‌ و جمع‌ حدیث‌ راهی‌ بغداد شد و در آن‌جا از کسانی‌ چون‌ عبدالوهاب‌ ثقفی‌ و محمد بن‌ جعفر غندر و محمد بن‌ ابی‌ عَدی‌ و علی‌ بن‌ عاصم‌ نقل‌ حدیث‌ کرد و به‌ زودی‌ یکی‌ از بزرگ‌ترین‌ محدثان‌ و آگاهان‌ به‌ اخبار و ادب‌ عربی‌ گردید، چندانکه‌ تاریخ‌ نگارانی‌ مانند طبری‌ و محدثانی‌ چون‌ ابن‌ ماجه‌ [۹] [۱۰] از او روایت‌ کرده‌اند.

ابن‌ شبّه‌ را می‌توان‌ یکی‌ از پیشاهنگان‌ نهضت‌ جمع‌ و تدوین‌ اخبار و نوادر عرب‌ که‌ تقریباً از اواسط قرن‌ دوم‌ هجری‌ با تلاش‌ کسانی‌ چون‌ ابوعبیده‌ و اصمعی‌ شروع‌ شده‌ و در زمان‌ او شکل‌ جدی‌تر و جدیدتری‌ به‌ خود گرفته‌ بود، به‌ شمار آورد.
او و کسانی‌ چون‌ زبیر بن‌ بَکّار به‌ جمع‌آوری‌ شعر و اخبار کهن‌ عرب‌ که‌ بیم‌ فراموشی‌ و نابودی‌ آن‌ها می‌رفت‌، همت‌ گماشتند و بدین‌سان‌ گنجینه بزرگی‌ از آثار گذشتگان‌ را فراهم‌ آوردند.

 اقتباس بزرگان از آثار

نوشته‌های‌ ابن‌ شبه‌ چندین‌ قرن‌ مورد استفاده‌ و استناد مؤلفان‌ بزرگ‌ قرار گرفت‌ و کسانی‌ همچون‌ طبری‌ و ابوالفرج‌ اصفهانی‌ از آن‌ها بهره بسیار برده‌اند.
طبری‌ بیش‌ از ۲۰ بار و ابوالفرج‌ بیش‌ از ۱۰ بار - با ذکر نام‌ - از او نقل‌ قول‌ کرده‌اند و احتمالاً آنچه‌ بدون‌ ذکر نام‌ او نقل‌ شده‌ بسی‌ بیشتر از این‌ بوده‌ است‌.
البته‌ مواردی‌ که‌ طبری‌ نقل‌ کرده‌ بیشتر دارای‌ جنبه تاریخی‌ است‌ و روایات‌ نقل‌ شده‌ توسط ابوالفرج‌ همگی‌ جنبه ادبی‌ دارد.
علاوه‌ بر این‌ دو، مرزبانی‌ در موشح‌ و یاقوت‌ در معجم‌ البلدان‌  نیز فقرات‌ بسیاری‌ از کتب‌ مختلف‌ او را بدون‌ ذکر نام‌ کتاب‌ اقتباس‌ کرده‌اند.

 علاقه به شاعری

وی‌ در سرودن‌ شعر نیز مهارت‌ داشته‌ و ابیاتی‌ از اشعار وی‌ به‌ طور پراکنده‌ در آثار مرزبانی‌ ، ابن‌ ندیم‌،  خطیب‌ بغدادی‌  و یاقوت‌ مضبوط است‌.
از این‌ چند قطعه‌ شعر که‌ به‌ ما رسیده‌، می‌توان‌ دریافت‌ که‌ شعر ابن‌ شبه‌ از ذوق‌ و لطافت‌ فراوانی‌ بهره‌مند نیست‌.
هر چند که‌ بی‌پیرایگی‌ و سادگی‌ آن‌ها در خور توجه‌ است‌.
علاوه‌ بر این‌ وی‌ در باب‌ شعر و انواع‌ و چگونگی‌ آن‌ دارای‌ نظری‌ صائب‌ بوده‌ است‌.
در زمینه نقد شعر بی‌تردید وی‌ نیز به‌ راه‌ گذشتگان‌ و معاصرانش‌ می‌رفته‌ و به‌ اظهار نظرهای‌ کلی‌ بسنده‌ می‌کرده‌ است‌
ابن‌ شبه‌ در نقد شعر از تعصبات‌ قبیله‌ای‌ به‌ دور بود و از قبیله نُمیر که‌ از طریق‌ ولاء به‌ آن‌ وابسته‌ بود،در مقابل‌ هجاهای‌ گزنده جریر،  نه‌ تنها دفاعی‌ نمی‌کرد، بلکه‌ در «نقائض‌» او و فرزدق‌ شعر جریر را برتر می‌داشت‌.
ابیاتی‌ از وی‌ که‌ در تاریخ‌ بغداد آمده‌ بیانگر رواج‌ بحث‌ها و جدل‌های‌ کلامی‌ است‌ که‌ در زمان‌ او بر سر مسأله خلق‌ قرآن‌ در گرفته‌ بود، این‌ بحث‌ها و مناقشات‌ که‌ گاه‌ به‌ حوادث‌ خونین‌ نیز منجر می‌شد، در عهد مأمون‌ خلیفه عباسی‌ به‌ اوج‌ خود رسید.

 اعتقادات

ابن‌ شبه‌ که‌ گویا در باب‌ خلق‌ قرآن‌ با عقیده معتزله‌ مخالف‌ بود، عاقبت‌ در این‌ کشمکش‌ها گرفتار آمد و یک‌ بار در سامرا به‌ علت‌ آنکه‌ قرآن‌ را قدیم‌ دانسته‌ بود، به‌ سختی‌ مورد تهاجم‌ قرار گرفت‌ و به‌ دنبال‌ آن‌ عده‌ای‌ او را تکفیر کردند و بسیاری‌ از مؤلفاتش‌ را نابود ساختند و از این‌ رو مدّتی‌ منزوی‌ و خانه‌نشین‌ شد.
پسر او ابوطاهر احمد نیز راوی‌ و شاعر بود و چند بیت‌ از اشعار او در الفهرست‌ آمده‌ است‌.
وی‌ ۱۰ سال‌ بعد از مرگ‌ پدر درگذشت‌.

 آثار

تنها اثری‌ که‌ از ابن‌ شبه‌ به‌ ما رسیده‌، کتاب‌ تاریخ‌ المدینه المنوره است‌ که‌ مؤلف‌ در آن‌ به‌ روش‌ محدثان‌، ضمن‌ نقل‌ بیش‌ از ۵ هزار حدیث‌ ، به‌ ذکر اخبار و وقایع‌ پرداخته‌ است‌.

وفات

ابن‌ شبه‌ بنا به‌ روایت‌ مرزبانی‌  تقربیاً ۹۰ ساله‌ بود که‌ در سامرا درگذشت‌. ابن ندیم تاریخ‌ وفات‌ او را در ۲۶۲ق‌ دانسته‌ است‌.

&nbsp;

Born

Death

ابن شبه نمیری عمربن شبه

ابن شبه نمیری عمربن شبه

Born:

Death:

ابن شبه نمیری عمربن شبه

Author Books