دیوان حکیم ابوالمجد مجدود بن آدم سنایی غزنوی، مشتمل بر مجموعه اشعار مجدود بن آدم سنایی غزنوی (متوفی ۵۳۵ق) است. این کتاب به اهتمام و تصحیح مدرس رضوی و با مقدمه‌ای مفصل از او در یک جلد منتشر شده است.

دیوان حاضر شامل ۳۱۰ قصیده از مدحیات و زهدیات و قلندریات است که قسمت مهم و عمده کتاب را تشکیل می‌دهد. به‌علاوه دارای هشت ترکیب‌بند و ترجیع‌بند و مسمط و ۴۰۵ غزل و ۱۷۹ قطعه و ۵۳۷ رباعی می‌باشد که مجموع آن بالغ بر ۱۳۷۸۰ بیت است.[۱]‏

مصحح کتاب در بخش عمده‌ای از مقدمه، شرح حال سنائی و آثار و معاصران او را مورد بررسی قرار داده است. او در بخشی از مقدمه می‌نویسد: سنایی در آغاز حال از سبک عنصری و فرخی پیروی می‌کرده و مخصوصاً به روش فرخی بسیار مایل بوده و در بیشتر از قصاید قدیم او این روش پیداست.[۲]‏

از مزیت‌های این طبع ارائه مقدمه‌ای مفصل در بیش از یک‌صد صفحه به قلم مدرس رضوی است. دیگر مزیت این چاپ بر چاپ پیشین این است که متجاوز از ششصد بیت از قصیده و غزل و رباعی بر چاپ سابق افزونی دارد که از جمله بیست‌ویک غزل از غزل‌های گمشده سنائی است.[۳]‏

در میان نسخه‌های خطی دیوان حکیم سنایی غزنوی، نسخه کتابخانه ملی ایران (مورخ ۱۰۰۲ق) نسخه‌ای است جامع، اما به سبب آنکه فهرست کتابخانه مزبور در سال ۱۳۶۵ منتشر شده، این نسخه ناشناخته مانده و مرحوم مدرس رضوی از وجود آن آگهی نداشته است؛ در حالی‌که در این نسخه ۲۶ غزل دیده می‌شود که در نسخه چاپی مدرس رضوی نیامده است.

Author

Editor

Interpreter

Common title

Number of volumes

Persian Title

Publish location

Publication year

Publish number

Publisher

Qr Code

Sect

Scholar

ISBN

Source

Translated

Translated Fields

Is this post suggested?

Rate

View

Votes

دیوان حکیم‌ابوالمجد مجدود بن آدم سنائی غزنوی

ابوالمجد مجدود بن آدم سنایی غزنوی یا حکیم سنایی (۴۷۳–۵۴۵ قمری)، شاعر و عارف ایرانی سده پنجم و ششم هجری بود. از شاعران و عارفان قرن پنجم و نخستین شاعر اهل تصوف است. مولوی از او با عنوان «حکیم» یاد کرده است. درباره مذهب او اتفاق نظر وجود ندارد، اما برخی با استناد به اشعاری که در وصف ائمه سروده، او را شیعه می‌دانند.

جایگاه
سنائی را در کنار فریدالدین عطار نیشابوری و جلال‌الدین محمد بلخی، یکی از سه شاعر بزرگ اهل تصوف و نخستینِ آنان به شمار می‌آورند.گفته‌اند سنائی نخستین شاعری است که مضامین و اصطلاحات عرفان و تصوف را در قالب شعر درآورده است.
کتاب حدیقه الحقیقه وی را نشان‌دهنده تبحرش در علوم ادبی، تفسیر،‌ حدیث، فقه، حکمت، عرفان، منطق، کلام، تاریخ،‌ طب و نجوم می‌دانند. مولوی در کتاب مثنوی معنوی از او با عناوین «حکیم» و «حکیم غزنوی» یاد کرده است.

زندگینامه
ابوالمجد مجدود ابن آدم مشهور به سنائی، در نیمه دوم قرن پنجم هجری قمری در غزنین به دنیا آمد. وی در شهرهای بلخ، هرات، سرخس،‌ نیشابور و غزنین سکونت داشته است.[۵] در تاریخ وفات وی اختلاف نظر وجود دارد. نویسنده کتاب ریحانه الأدب یکی از دو تاریخ ۵۴۵ و ۵۵۵ قمری را درست می‌داند و در برخی منابع ۱۱ شعبان ۵۴۵ق تاریخ وفات وی ثبت شده است.

مذهب
سنائی در برخی از اشعارش از اهل بیت سخن گفته و آنان را مدح کرده است؛ ازاین‌رو برخی او را شیعه دانسته‌اند: مدرس تبریزی مؤلف ریحانه الأدب، دو کتاب حدیقه الحقیقه و دیوان قصائد سنائی را شامل اشعاری می‌داند که بر شیعه بودنِ سنائی دلالت صریح دارند.

آثار
برخی از آثار سنائی عبارت‌اند از:

حدیقه الحقیقه و شریعه الطریقه (الهی‌نامه/فخری‌نامه)
سیر العباد إلی المعاد
طریق التحقیق
کارنامه بلخ (مطایبه‌نامه)
عشق‌نامه
عقل‌نامه
تجربه العلم
غریب‌نامه
رساله اعتراض
رساله مقدمه نثری
نامه‌ها (مکاتیب) سنائی[

Born

Death

ابوالمجد مجدود بن آدم سنایی غزنوی

ابوالمجد مجدود بن آدم سنایی غزنوی

Born:

Death:

ابوالمجد مجدود بن آدم سنایی غزنوی

Author Books