دیوان اشعار اوحدالدین انوری 

اوحدالدین دانشمند، منجم و شاعر، متخلص به انوری. در مهنه از توابع ابیورد متولد شد. ابتدا در مدرسه منصوریه طوس به تحصیل علوم مختلف پرداخت. در فلسفه، ریاضیات، نجوم، هیئت، علوم معقول و منقول و شاعری دست داشت. از جوانی شعر می‌گفت و ابتدا خاوری تخلص می‌کرد امّا، بعد تخلص خود را به انوری تغییر داد. وی جوانی خود را در بلخ گذراند و سفرهایی به سرخس، مرو، خوارزم، اطراف دشت خاوران و عراق کرد. انوری از مداحان سلطان سنجر سلجوقی بود و پس از آنکه استخراج نجومی او در خصوص اجتماع سیارات هفت گانه در برج میزان و بروز طوفان به خطا رفت از ترس سلطان سنجر به بلخ فرار کرد، اوباش بلخ وی را مورد اهانت و تعرض قرار دادند. او عاقبت به مجدالدین ابوالحسن عمرانی از بزرگان خراسان و قاضی حمیدالدین صاحب مقامات حمیدی پناه برد. انوری از کسانی است که در تغییر سبک فارسی نقش عمده‌ای ایفا نموده است. اشعار وی پر از اصطلاحات و اشارات به مسائل علمی دقیق و حکمت است و به همین جهت سه شرح بر بعضی اشعار نوشته‌اند. یکی شرح داوودبن محمدعلوی شادیابادی، شرح ابوالحسن فراهانی حسینی و دیگر شرح عبدالرزاق دنبلی. انوری را در شعر پرورش دهنده سبک ابوالفتوح رونی دانسته‌اند. وی در مدح و هجو مهارت داشته است. او در بلخ درگذشت و در جنب مزار سلطان احمد خضرویه مدفون گردید.
دیوان او شامل غزل، قصیده، است. اشعار فکاهی و هزل وی در قالب قطعه آمده است. وی در اشعارش از زبان محاوره استفاده می کرده و به دلیل سادگی و بی پیرایگی طرزی جدید در سرودن را ابداع کرد.
مشخصات کتاب:
شماره کتابشناسی ملی : ‌ف‌۴۹۰۲
سرشناسه : انوری محمد، - ۵۸۵؟ق عنوان و نام پدیدآور : دیوان انوری نسخه خطی]اوحدالدین انوری آغاز ، انجام ، انجامه : آغاز نسخه "بسمله مقدری نه بالت بقدرت مطلق کند بشکل بخاری چو گنبد ازرق .."
انجام نسخه "...چو بخشش کنی مال سایل فزائی چوکوشش کنی جان رستم بکاهی تم
: معرفی کتاب دیوان اشعار اوحدالدین انوری است شامل قصائد، قطعات و غزلیات بدون ترتیب مشخصات ظاهری : ۲۱۰ برگ ۱۹ سطر، اندازه سطور ۱۶۵x78، قطع ۲۴۰x140
یادداشت مشخصات ظاهری : نوع کاغذ: فرنگی نخودی
خط: نستعلیق
تزئینات جلد: تیماج قهوه‌ای تیره مقوایی ساده
حواشی اوراق نسخه حواشی با نشان "۱۲، ص
مهرها و تملک و غیره مهر بیضی [شعاع ۱۳۱۵] (برگ ۴، ۹۸ پ
فرسودگی ناقص بودن صفحات موریانه خوردگی وسیع در کلیه اوراق کتاب منابع اثر، نمایه ها، چکیده ها : منابع دیده شده ف ملی (۸۶: ۲)، مشار (۲۲۶۹: )۲
موضوع : شعر فارسی -- قرن ق‌۶
شماره بازیابی : ۲۸۲ - ۱۰۲۴/چ ۸۰۲
دسترسی و محل الکترونیکی : http://dl.nlai.ir/UI/36afddf0-ca31-4d0d-8dc8-aae376be9bd9/Catalogue.aspx
عناوین اصلی کتاب شامل:
معرفی؛ مقطعات؛ قصیده؛ غزل؛ رباعی

&nbsp;

Author

Editor

Interpreter

Common title

Number of volumes

Persian Title

Publish location

Publication year

Publish number

Publisher

Qr Code

Sect

Scholar

ISBN

Source

Translated

Translated Fields

Is this post suggested?

Rate

View

Votes

دیوان اشعار اوحدالدین انوری

اوحدالدّین علی بن محمّد انوری معروف به انوری ابیوردی و «حجّه الحق» از دانشمندان و شاعران ایرانی سده ۶ قمری در دوران سلجوقیان است. انوری، در فلسفه، ریاضیات، نجوم و موسیقی دانشمند بود. او «عیون الحکمه» بوعلی را بازنویسی کرده و در البشارات فی شرح الاشارات ، اشارات او را شرح کرده است.انوری ابیوردی، در قصیده، غزل، و قطعه شعر سروده است. اهمیت غزلیات او در تأثیری است که بر سعدی گذاشته است. سبب قوت شعری انوری در قصاید اوست. روحیه طنزآمیز و متناقض وی در اشعارش جلوه‌گر است. اوحدالدین، ابتدا – به اعتبار نسبتش به خاوران – به خاوری و در دوران کمال به انوری تخلص می‌کرده است. نورالله شوشتری او را شیعه دانسته است.

 تولد
اوحدالدین علی‌بن‌ اسحاق انوری ابیوردی از گویندگان نامبردار نیمه‌ی دوم قرن ششم هجری قمری در ابیورد که شهرکی بوده از شهرهای خراسان بین نساء و سرخس که به دشت خاوران شهرت داشته است، متولد شد.

دوران کودکی و جوانی
انوری در دوران کودکی و اوایل دوران جوانی به تحصیل در علوم متداول زمان خود پرداخت و در بیشتر علوم از جمله حکمت و ریاضی و نجوم توانست مایه کافی بیندوزد؛ پدرش محمد در همان اوایل عمر وی از دنیا رفت و مال بسیاری را برای بازماندگان خویش به‌جای گذاشت. انوری با آن‌که در آن وقت بهره‌ی فراوانی از دانش‌های زمان به‌دست آورده بود و بر خویشان و اطرافیان خود هم از این جهت برتری داشت، با این‌حال وی مردی خوش‌گذران بود و دیری نکشید که میراث پدر را در اندک زمانی در راه عیش و نوش و خوش‌گذرانی صرف کرد و مفلس و بی‌چیز شد. و ناچار شد برای تهیه‌ی وسایل زندگی و امرار معاش به شاعری که در آن روزگار رواج داشت بپردازد
انوری هم‌چنان در نهایت تنگ‌دستی در مدرسه‌ی منصوریه‌ی طوس تحصیل می‌کرد و چنان‌که معلوم بوده و هست وی در اوقات تحصیل مخارج روزانه‌ی خویش را با سختی فراهم می‌کرده است.

 مذهب انوری
قاضی نورالله شوشتری بنا بر روشی که در کتاب مجالس‌المومنین دارد او را شیعه اثنا عشری (دوازده امامی) و پیرو مذهب جعفری دانسته است. گذشته از نظر شوشتری آنچه از بیشتر اشعار وی استنباط می‌شود این است که وی شافعی مذهب و پیرو اهل سنت و جماعت بوده چون در اشعارش مکررا از خلفای چهارگانه یاد کرده و آنها را ستوده و از رافضی و خوارج بد گفته و بیزاری جسته است. احتمال اینکه وی از پیروان اهل سنت و جماعت بوده بیشتر است؛ اما در حقیقت وی به امیرالمؤمنین و خاندان مصطفی ـ علیهم‌السلام ـ بیش از دیگران معتقد بوده است و شاید علی را بر دیگران برتر می‌نهاده است.

 شیوه و سبک شاعری انوری
انوری از شعرای بزرگ پارسی است و در فن قصیده‌سرایی از اساتید بزرگ به‌شمار می‌رود. و چنان‌که فردوسی و سعدی در حماسه‌سرایی و غزل‌گویی مشهور و مسلم نزد استادان فن‌اند؛ انوری هم در قصیده‌گویی پیش اکثر فضلا و شعرا در مرتبه‌ی اول جای دارد و او را پیشوای قصیده‌سرایان می‌دانند. انوری بیشتر از ابوالفرج رونی تقلید می‌کرده و نظیر قصاید او بسیار سروده، ولی سبک شعری انوری بسیار کامل‌تر و پر مغزتر و آمیخته به اطلاعات علمی است. انوری در پاره‌ای از قطعات و همچنین در مثنوی کوتاهی که دارد به بدگویی اشخاص پرداخته است.

وفات

انوریتاریخ وفات انوری همچون سالزادش به درستی دانسته نیست ، اما می‌توان گفت که او در ربع اول سده ۶ ق متولد شد و در اواخر همین سده درگذشت. وی در بلخ وفات یافت و در مقبره سلطان احمد خضرویه یا مقبره الشعرای تبریز _کنار آرامگاه خاقانی و ظهیر فاریابی_ به خاک سپرده شد.

 آثار انوری
۱. بشارت‌الاشارات، در شرح اشارات شیخ‌الرئیس ابن‌سینا که در منطق و حکمت نوشته است.
۲. عیون‌الحکمه، که کتاب مختصریست در حکمت، مشتمل بر علوم منطق و طبیعی و اللهی.
۳. کتاب تهافت، که این کتاب از جمله مصنفات امام‌ محمد غزالی است. انوری علاوه بر دیوان شعری دارای آثار دیگری بوده که نسخه‌ی آن‌ها از میان رفته است. و اثری از آن‌ها باقی نیست.

Born

Death

اوحدالدین علی‌بن‌ اسحاق (انوری ابیوردی)

اوحدالدین علی‌بن‌ اسحاق (انوری ابیوردی)

اوحدالدین علی‌بن‌ اسحاق (انوری ابیوردی)

Author Books