اسرارالحکم. از مهمترین آثار فلسفی و کلامی به زبان فارسی نوشته حاج ملا هادی سبزواری (۱۲۱۲-۱۲۸۹) فیلسوف و عارف برجسته ایرانی. این کتاب حاوی دو بخش حکمت نظری، در هفت باب، و حکمت عملی، در چهار باب است. سبزورای در بخش حکمت نظری تنها به الهیات به معنای اخص یعنی مباحث خداشناسی و معادشناسی و نبوت عامه و خاصه پرداخته؛ چنانکه در بخش حکمت عملی فقط متعرض عبادات و تبیین عقلی و فلسفی احکام عبادی شده است. از این رو، اسرارالحکم را بیشتر اثری کلامی باید شمرد.
ابواب بخش اول به این شرح است: باب اول شامل بحث در وجود و اصالت وجود و اعتباری بودن ماهیت و اثبات توحید. باب دوم در معرفت صفات جمال و کمال خدا. سبزواری چنان‌که روش اوست، در این باب به ذکر مسائل ذوقی و عرفانی هم پرداخته و اساسا در مباحث مربوط به علم ذات حق به ماسوای خود علاوه بر آرا و اقوال فیلسوفان مشا و متکلمان به آرا و عبارات عارفان و خاصه شیخ اشراق استناد کرده و به بررسی‌های دقیقی درباره قدرت و اراده و کلام خدا پرداخته است. باب سوم به بحث در افعال خدا و نظام آفرینش از عقول مجرده تا اجسام طبیعی و صدور مجردات و مادیات از مبدا‌المبادی اختصاص دارد. باب چهارم در معرفت نفس و تجرد نفس است و سبزواری در آن برای اثبات تجرد نفس، چهارده برهان عقلی آورده و در باب حدوث و قدم نفس ناطقه، ضمن اقوال فلاسفه و متکلمان به ذکر اخبار و آیات پرداخته است .
از فصول مهم این باب، ترجمه و شرح قصیده عینیه ابن سینا است، که در آن مراحل و مراتب تکامل عقل انسانی را از مرتبه‌ی هیولایی تا مرتبه‌ی بالمسفادی شرح داده است. باب پنجم در معرفت معاد است. که در آن برای اثبات معاد جسمانی به عنوان مقدمه شش فصل بر این شرح ذکر شده است که ۱) شیئیت شی مرکب به صورت است نه به ماده و شیئیت نوع به فصل است نه به جنس ۲) تشخص هر شی و آنچه هماره سبب این همانی موجودات است نحوه وجود آنهاست یعنی ابهام ماهیت مبهمه به واسطه آن وجود خاص مرتفع شود. ۳) میان تشخص و تمیّز فرق است مثلا در کلیات تمیز هست و تشخص نیست. تشخص امری است محفوظ از آغاز تا پایان تخولات ۴) عوالم شامل عقول مجرده عالم مثل معلقه و عالم طبیعت است. صور مالیه یا مثل معلقه برزخ میان ماده و مجردات محضه‌اند ۵) در وجود جواهر اشتداد جایز است. به عبارت دیگر در وحدت شخصیه شدت و ضعف هست. ۶) وحدت شخصیه که یکی از مراتب مطلق وحدت است خود مقول به تشکیک و دارای مراتب وحدت است. پس انسان واحد در طبیعت و صورت برزخیه و تجرد نفسانی و تجرد عقلانی دارای مراتب و مقاماتی است و با این همه واحد و محفوظ‌الهویه است.
سبزواری سپس آرای فلاسفه و متکلمان را درباره ترکب جسم از اجزای لایتجزّی یا هیولی و صورت ذکر کرده و ایرادات وارد به معاد جسمانی را پاسخ داده است. باب ششم حاوی مسائل مربوط به نبوت مطلقه و لزوم رسالت انبیا و اثبات آن به دلیال عقلی و نقلی است. او بر آن است که لطف و عنایت حق به هدایت بنداگان بعثت پیامبران را ایجاب می‌کند. سخن در کتاب تدوینی و تکوینی و عصمت انبیاء و بحث در نوبت خاصه رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم در فصلی از این بابت آمده است. باب هفتم به امامت و اثبات آن و اقسام امامت به نص و به بیعت و خاصه امام علی‌بن ابی‌طالب علیه‌السلام اختصاص دارد.
بخش حکمت عملی کتاب شامل مطهرات و فلسفه و اسرار نماز و اقسام نماز و سایر احکام عبادی چون زکات و انواع آن، روزه و فلسفه آن است. سبزواری در این بخش نیز جنبه‌های عرفانی و تهذیب نفس و تکامل روحی آدمی را به دقت بررسی و بیان کرده است.

Author

Editor

Interpreter

Common title

Number of volumes

Persian Title

Publish location

Publication year

Publish number

Publisher

Qr Code

Sect

Scholar

ISBN

Source

Translated

Translated Fields

Is this post suggested?

Rate

View

Votes

اسرارالحکم

اثر ملا هادى سبزوارى از متون فلسفى، عرفانى، کلامى و فقهى شیعه در سده سیزدهم هجرى است.

مؤلف که از پیروان مکتب عرفانى و حکمت متعالیه ملا صدرا است، در این کار بر مبناى این مشرب، مجموعه‌اى از تعالیم و آموزه‌هاى دین و فلسفه و کلام و شریعت را طرح کرده است.

این اثر از کتاب‌هاى بین رشته‌اى است که چهار دانش فلسفه، عرفان، کلام و فقه را در دو بخش حکمت نظرى و حکمت عملى سامان داده است. در بخش حکمت نظرى، بر اساس معتقدات شیعه و با مشربى عرفانى- فلسفى از مباحث متداول کلام اسلامى شامل خدا شناسى، صفات و افعال خدا، خود شناسى و معارف نفس، معاد شناسى و نبوت و امامت بحث شده و در بخش حکمت عملى اسرار و حکمت‌هاى عبادات بیان گردیده است.

انگیزه تألیف
انگیزه مؤلف پاسخ به درخواست ناصرالدین شاه بوده مبنى بر این که کتابى به زبان فارسی در مبدأ و معاد و اسرار توحید تألیف شود[۱].

ساختار
سبزوارى حاصل اندیشه‌هاى ناب عرفانى مطالعات خود را در کتاب بیان کرده و تصریح نموده که لباب علم توحید و اسما و صفات و آنچه در قلم و بیان قابل نوشتن است در خامه او جارى شده و نهایت تلاش خود را برای ساختار سازى عرفان شیعى به زبان فارسی انجام داده است.[۲] وى برای نشان دادن اهمیت حکمت‌ها، معارف یقینى و اسرار عبادت‌ها از اشعار لطیف شاعران و عارفان اسلامى نیز بهره گرفته است.

عناوین اصلی کتاب شامل:
فهرست مطالب اسرار الحکم فی المفتتح و المختتم؛ سخن ناشر؛ مقدمه به قلم استاد صدوقی سها؛ دیباچه:؛ مجلد اول از کتاب اسرار الحکم در حکمت علمیه؛ [مجلد دوم] اسرار الحکم- در حکمت عملیّه-؛ اعلام اشخاص امکنه کتابها؛ کتابنامه

اسرار الحکم فی المفتتح و المختتم

کریم فیضی در سال ۱۳۵۸ش/۱۹۸۰م، در تبریز به دنیا آمد.

پدرش گرچه هم به شغل فرش‌فروشی اشتغال داشت و هم بخشی از سال را در مزرعه‌ای که در حاشیه تبریز تهیه کرده بود کار می‌کرد، اما گرایش او به عوالم دینی و معنوی و مشغولیت زیاد وی به عبادت و ریاضت، باعث شده بود که به زندگی مادی خویش توجه چندانی نداشته باشد؛ ازاین‌رو خانواده او در تنگنای مالی روزگار می‌گذراندند.

ناگفته نماند که روحیات مذهبی پدر در فرزند نیز اثر کرد و او در هر فرصتی که به دست می‌آورد برای تماشای درس و بحث روحانیون به حوزه علمیه بازار تبریز می‌رفت و ساعت‌ها از دور به حرف‌ها و درس‌ها و بحث‌های آنها گوش می‌داد؛ درحالی‌که هنوز ۱۰ سال نداشت

تحصیل و فعالیت‌های علمی

در کودکی به قرائت قرآن روی آورد؛
در سال ۱۳۷۶ش، وارد دانشگاه تبریز شد؛
در سال ۱۳۸۰ش، وارد دانشگاه تهران شد؛
در سال ۱۳۸۵ش، از فلسفه فارغ‌التحصیل شد؛
از سال ۷۶ تا ۸۶ش، به تحصیلات فقهی و اصولی در بناب و قم پرداخت؛
در سال ۱۳۸۰ش، کتاب «عرفان شیعی» را منتشر کرد؛
از ۱۳۸۴ش، به تدریس و تحقیق پرداخت؛
در سال ۱۳۹۰ش، جایزه کتاب سال را با کتاب «صدها سال تنهایی» از آن خود کرد؛
تا سال ۹۲ش؛ ۴۰ کتاب در ادبیات و فلسفه و عرفان نگاشت؛
از سال ۹۲ش، عهد کرد که دیگر چیزی ننویسد. این عهد تا سال ۹۴ ادامه داشت، ولی در نهایت با نگارش «من هم زنده‌ام»، در سال ۹۵ شکسته شد

برخی از آثار وی به شرح زیر است :
<ol>
 	<li>صدها سال تنهایی؛</li>
 	<li>علوم غریبه؛</li>
 	<li>سیب زن سیب مرد؛</li>
 	<li>زندگی و بس (دو جلد)؛</li>
 	<li>سرشت و سرنوشت؛</li>
 	<li>شفیعی کدکنی و هزاران سال انسان؛</li>
 	<li>سفری با سهراب</li>
</ol>
&nbsp;

Born

Death

کریم فیضی

کریم فیضی

Born:

کریم فیضی

Author Books