<h5><strong>فتحنامه سند معروف به چچ‌نامه</strong>
<strong>مشخصات کتاب:</strong>
نام کتاب: فتحنامه سند( چچ نامه)
سرشناسه : کوفی، علی بن حامد ، -۶۱۳ق.
عنوان و نام پدیدآور : فتحنامه سند معروف به چچ‌نامه/ تالیف علی‌بن‌حامدبن‌ابی‌بکر الکوفی؛ تصحیح داود پوته .
تاریخ وفات مؤلف: ۶۱۳ ه. ق
مشخصات نشر : تهران : اساطیر، ۱۳۸۴٫
مشخصات ظاهری : ۲۸۹ص.
وضعیت فهرست نویسی : فاپا
موضوع : محمدبن قاسم، قرن ، ۳؟
موضوع : فتوحات اسلامی
موضوع : نثر فارسی-- قرن ۷ق.
موضوع : سند (ایالت) -- تاریخ
رده بندی کنگره : DS392/س۹۸ک۹ ۱۳۸۴
رده بندی دیویی : ۹۵۴/۹۱۸
شماره کتابشناسی ملی : م‌۸۴-۲۰۵۸۶
تعداد جلد: ۱
نوبت چاپ: اول‌
<strong>عناوین اصلی کتاب شامل:</strong>
فهرست مندرجات کتاب‌؛ مقدمه مصحّح‌؛ [دیباچه مصنف]؛ مدح قباجه السلاطین خلّد اللّه ملکه؛ سبب این کتاب تصنیف علی کوفی گوید؛ ترجمه کتاب‌؛ مدح تخلص این کتاب ملک الوزراء شرف الملک ضاعف جلاله‌؛ معذرت مصنّف‌؛ آغاز کتاب از حکایت رای داهر بن چچ بن سیلائج و هلاک شدن او بدست محمد قاسم ثقفی رضی اللّه عنه بسم اللّه الرّحمن الرّحیم؛ آمدن چچ بن سیلائج بخدمت حاجب رام‌؛ تحویل افتادن حجابت به چچ بن سیلائج‌؛ عاشق شدن رانی بر چچ و ابا نمودن چچ از محبت او؛ نقل کردن ساهسی رای از دار فنا؛ نشستن چچ بن سیلائج بر تخت ملک ساهسی رای؛ جنگ کردن چچ با مهرت و کشتن بطلسم‌؛ عقد بستن چچ با رانی سونهندیو؛ آوردن چچ برادر خود چندر را در شهر ارور و نصب کردن او را؛ ذکر مثال چچ بجهه نیابت فرمودن بچندر برادر خود؛ پرسیدن چچ بدهیمن وزیر را از قضیه ولایت و از حدود ممالک سیهرس رای؛ تقریر کردن بدهیمن (f 71 b)؛ اتفاق چچ بر حدود ممالک ارور و حد روشن کردن‌؛ رفتن چچ بحصار اسکلنده؛ منزل کردن چچ بجانب سکّه ملتان‌؛ باز آمدن قاصد از کشمیر بیفائده‌؛ نشاندن چچ مر نائب خود را بحصار ملتان و بالا رفتن او؛ مراجعت نمودن چچ بعد حد بستن بکشمیر؛ رفتن لشکر بسیوستان‌؛ قاصد فرستادن چچ بجانب برهمناباد براکهم لوهانه‌؛ مثال فرستادن چچ باکهم لوهانه باستدعاء؛ آمدن چچ بقصبه برهمناباد و حرب کردن با اکهم لوهانه‌؛ مثال چچ‌؛ خواستن چچ مر زن اکهم را و برادر زاده [خود را] به پسر او سربند دادن‌؛ رفتن چچ بنزدیک سمنی و پرسیدن حال او؛ بازگشتن چچ بجانب برهمناباد؛ مقام کردن چچ بمنزل برهمناباد و مقرر کردن مال بر ایشان‌؛ عزم کردن رای چچ بکرمان و روشن کردن حد مکران‌؛ رفتن چچ بن سیلائج به ارمابیل و قرار دادن مال بر او؛ نشستن چندر بن سیلائج در دار الملک ارور؛ رفتن مته ملک سیوستان‌؛ جواب سیهرس بر این خبر؛ رسول فرستادن سیهرس (!) بنزدیک داهرِ چچ؛ نشستن چندر بمملکت چچ بن سیلائج‌؛ فرستادن خواهر مایین را بارور تا به رای باتیه تسلیم کند؛ رفتن داهر بنزدیک منجّم بجهه احکام خواهر خود؛ احکام منجم‌؛ رای زدن بدهیمن وزیر با داهر رای‌؛ طلسم بدهیمن وزیر؛ نبشته فرستادن داهر بجانب دهرسیه بتعظیم؛ رسیدن نبشته داهر بدهرسیه؛ منع نمودن بدهیمن وزیر داهر را؛ نبشته فرستادن داهر بدهرسیّه؛ رفتن دهرسیه بارور تا داهر را بدست آرد؛ کوشش کردن دهرسیّه که داهر را بگیرد؛ تدبیر کردن داهر با وزیر؛ آمدن دهرسیه بر فیل نشسته در حصار ارور؛ خبر یافتن داهر از مرگ دهرسیه‌؛ سوختن دهرسیّه؛ رفتن داهر بحصار برهمناباد؛ آمدن ملک رمل بجنگ رای داهرِ چچ؛ رفتن محمد علافی عربی بجنگ ملک رمل‌؛ تاریخ خلفاء راشدین (f 83 b) تا ولید؛ خلافت امیر المؤمنین علی بن أبی طالب رضی اللّه عنه؛ خبر جنگ ایشان؛ خلافت معاویه بن أبی سفیان؛ ولایت سنان بن سَلَمه بن المحبّق الهذلی علی ثغر الهند؛ ولایت راشد بن عمرو الجدیدی علی ثغر الهند؛ [ولایت سنان بن سلمه]؛ ولایت منذر بن جارود بن بشر؛ ولایت حکم بن منذر؛ خلافت عبد الملک بن مروان‌؛ خبر العلافیین و خروجهم‌؛ ولایت مُجاعَه بن سِعْر بن یزید بن حذیفه [التمیمی]؛ [ولایت محمد بن هارون بن ذِراع النمری]؛ خبر تحفها و هدیها که از سراندیپ برای خلیفه وقت فرستاده بودند؛ فرستادن حجاج رسول را بجانب داهر کافر؛ [ص ۷۶] دستوری خواستن حجاج از دار الخلافت‌؛ رسیدن جیسیه بن داهر از نیرون‌؛ خبر شهید شدن بدیل‌؛ ولایت عماد الدین محمد [بن ال ...] قاسم [بن الحکَم] بن ابی عقیل الثقفی‌؛ نبشته حجّاج‌؛ رسیدن نبشته بدار الخلافت و اجازت گرفتن لشکر بسفر هند؛ مثال نوشتن حجاج بشام‌؛ خطبه کردن حجاج روز آدینه؛ روان کردن محمّد قاسم را طرف هند و سند؛ رسیدن لشکر به شیراز؛ مثال حجاج بجانب محمد قاسم؛ یاری دادن به شتر؛ رسیدن محمّد قاسم به مکران‌؛ رفتن محمد هارون با محمد قاسم‌؛ رفتن لشکر از ارمابیل؛ رسیدن مثال حجاج یوسف بمنزل ارمابیل به محمّد قاسم‌؛ تعبیه کردن لشکر عرب و رسیدن مکتوب حجاج‌؛ شکستن جعوبه به منجنیق مر دقل بتخانه دیبل را؛ خواندن جعوبه منجنیقی پیش عماد الدین محمّد قاسم‌؛ آوردن برهمن که محمّد قاسم او را امان داده بود؛ آوردن قبله زندانی را؛ پرسیدن محمّد قاسم ترجمان را؛ تفحص کردن از حال بندیان؛ خمس کردن غنائم دیبل از برده و نقود؛ رسیدن خبر نهب دیبل بر رای داهر؛ منزل کردن محمّد قاسم به ارمابیل؛ نبشته رای داهر؛ نبشته محمّد قاسم بجانب داهر؛ رفتن محمّد قاسم بعد فتح دیبل بطرف نیرون‌؛ رسیدن مثال حجاج به محمّد قاسم‌؛ خبر دیبل و مثال ستدن نیرونیان از حجاج بن یوسف؛ فرستادن محمّد قاسم معتمدان (f 06 b) خود را به نیرون‌؛ آمدن سمنی بخدمت محمّد قاسم با نزل و تحف‌؛ خبر فتح سیوستان و مواضع آن و گرفتن حصار؛ جنگ کردن لشکر به سیوستان‌؛ ضبط کردن سیوستان و رفتن بجهرا؛ آمدن بزرگان بنزدیک کاکه کوتک‌؛ رفتن کاکه کوتک بخدمت محمد قاسم با بنانه حنظله و بیعت کردن او؛ رسیدن مثال حجاج بن یوسف بگذشتن مهران و جنگ داهر؛ رسیدن لشکر عرب باز به نیرون‌؛ نبشته محمد قاسم بجانب حجاج بن یوسف و اعلام دادن احوالها؛ رسیدن مثال حجاج بن یوسف بمحمد قاسم‌؛ خبر یافتن از محمّد قاسم بداهر رای که بحصار نیرون رسید؛ تشریف دادن محمّد قاسم مر سمنئ نیرون را؛ جنگ کردن محمّد قاسم بمنزل شط مهران‌؛ خبر یافتن داهر از عهد موکه بسایه‌؛ عهد کردن موکه بسایه‌؛ فرستادن بنانه بن حنظله را بقول موکه بسایه‌؛ رفتن بنانه بن حنظله و گرفتن موکه بسایه با تکران‌؛ فرستادن محمّد قاسم مر رسول شامی و مولانا اسلامی را؛ رفتن رسول شامی بر داهر؛ تهدید داهر؛ رسالت گذاردن شامی‌؛ تدبیر کردن داهر با سیاکر وزیر؛ نصیحت کردن علافی مر داهر را؛ پیغام داهر رای‌؛ باز آمدن رسولان محمد قاسم از داهر؛ رسیدن مثال حجاج یوسف بمحمّد قاسم ثقفی‌؛ خواندن مثال حجاج و خطبه کردن محمّد قاسم بر یاران‌؛ آمدن رای داهر بر لب آب مهران برابر؛ شهید شدن شامی‌؛ رفتن مصعب به سیوستان‌؛ خبر آمدن جیسیه داهر بحصار بیت در مقابل محمد قاسم‌؛ رسالت رای داهر کافر به محمد قاسم ثقفی‌؛ بازگشتن طیّار؛ فرستادن حجاج دو هزار اسب با مثال محمّد قاسم‌؛ خواندن محمّد قاسم مثال حجاج یوسف را؛ سرکه فرستادن حجاج یوسف‌؛ رسیدن مثال حجاج بمنزل لب آب مهران از جانب غربی‌؛ خبر معبر کردن محمد قاسم از آب مهران و غیره؛ تدبیر کردن داهر رای با وزیر؛ خبر گذشتن محمّد قاسم با لشکر اسلام بطرف شرقی‌؛ رفتن سلیمان بغزو؛ مشاهده کردن محمّد قاسم بعبره آب‌؛ خبر شدن بداهر از کشتی آوردن موکه بسایه‌؛ دادن ولایت به راسل‌؛ خبر شدن عصیان بغیر گمان داهر؛ برخاستن داهر از خواب و تهدید کردن بر حاجب بآوردن خبر هزیمت کفار و فتح اسلام‌؛ پل بستن برای عبره؛ گذشتن لشکر عرب؛ خبر عبره بداهر رسیدن‌؛ استدعا کردن داهر مر محمّد علافی را؛ درخواست محمّد علافی و جواب دادن داهر مر او را؛ رفتن محمّد علافی‌؛ امان دادن محمّد علافی را؛ تدبیر کردن داهر با علافی‌؛ نبشته فرستادن محمّد قاسم بحجّاج بن یوسف‌؛ رسیدن مثال حجاج بمحمّد قاسم‌؛ فرستادن داهر جیسیه را بطلایه حرب؛ [حرب کردن روز اول با داهر لعین [و بیعت کردن راسل]؛ عهد کردن راسل با محمّد قاسم‌؛ نزول کردن محمّد قاسم بمنزل جیپور؛ جنگ کردن روز دیگر؛ جنگ کردن داهر روز سیوم با اهل عرب‌؛ جنگ روز چهارم؛ فرستادن داهر محمّد علافی را با جیسیه پسر خود؛ جنگ کردن داهر با لشکر عرب روز چهارم؛ جنگ کردن روز پنجشنبه‌؛ تاریخ دهم ماه رمضان سنه ثلاث و تسعین‌؛ تعبیه کردن لشکر اسلام بمیمنه و میسره و قلب‌؛ خطبه کردن محمّد قاسم ثقفی‌؛ جهد کردن محمّد قاسم مبارزان را؛ خطبه کردن محمّد قاسم مر یاران را؛ آمدن چند شخص برای امان خواستن؛ اختیار کردن محمّد قاسم مر یاران را؛ حمله کردن لشکر عرب بر کافران؛ شهید شدن شجاع حبشی؛ آواز دادن محمّد قاسم یاران را؛ حمله کردن محمد قاسم؛ خبر مقتل داهر لعین؛ ظاهر شدن آواز زنان؛ بازگشتن رای داهر؛ منادی فرمودن محمّد قاسم‌؛ خبر رفتن لادی زن داهر که چگونه گرفتار شد؛ نبشتن فتحنامه مقتل داهر و مملکت مضبوط کردن محمّد قاسم بحجّاج‌؛ فرستادن سر داهر بعراق‌؛ مقالت امیر حجّاج به کعب‌؛ حکایت حجاج که دختر خود بمحمّد قاسم داد؛ خطبه کردن حجاج در مسجد جامع کوفه‌؛ مثال نوشتن و جواب فتحنامه محمّد قاسم‌؛ خبر بردگان راؤر که بعضی از اقرباء داهر رای بن چچ بودند؛ نشستن جیسیه در حصار راؤر بغرور و خبر جنگ کردن‌؛ گرفتن حصار راؤر و بائی خواهر داهر خود را سوختن؛ ذکر اعداد برده و نقود و اقمشه؛ فرستادن حجاج سر داهر و اعلام او بدار الخلافت‌؛ مثال حجاج بعد رسیدن [خبر] فتح راؤر؛ نبشته فرستادن جیسیه از برهمناباد به ارور و باتیه و اطراف دیگر؛ خبر جنگ بهرور و دهلیله و گرفتن هر دو را؛ گریختن ملک دهلیله‌؛ فتح دهلیله و خمس خزانه دار الخلافت فرستادن؛ آمدن سیاکر وزیر (f 101 a) و امان خواستن‌؛ وزیر شدن سیاکر؛ امارت دهلیله به نوبه بن هارون فرمودن؛ نزول کردن لشکر عرب سرآبگیر جلوانی و فرستادن رسول باستدعای اسلام؛ نزول محمد قاسم اول ماه رجب‌؛ فرستادن معتمدی بجانب موکه‌؛ رفتن جیسیه به چتور؛ رفتن علافی بر رای کشمیر؛ تشریف دادن رای کشمیر مر علافی را؛ [رفتن جیسیه به چتور]؛ امان دادن بر عهد کردن وثیق؛ خبر استادن جیسیه و زن داهر رای [بن] چچ‌؛ گرفتن لادی زن داهر و دو دختر دوشیزه‌؛ عدد و خمس از فی؛ امان دادن صنّاع و تجار؛ خبر اتباع داهر از برهمنان؛ آمدن برهمنان نزد محمّد قاسم؛ عهد کردن محمّد قاسم با برهمنان و امان دادن؛ معین کردن برهمنان و امنای ولایت‌؛ نسخت کردن صنّاع و تجّار و زرّاع‌؛ نصب کردن شحنه به تحصیل مال معین‌؛ عرضه داشت برهمنان‌؛ مثال برهمنان‌؛ نصب کردن بأشغال‌؛ رفتن برهمنان بقوّه دل بروستاها؛ معین کردن مال بر روستا و شهر؛ تربیت کردن محمّد قاسم مر خلق را؛ مثال دادن محمّد قاسم مر اهل برهمناباد را؛ جواب دادن محمّد قاسم‌؛ نبشته محمد قاسم بجانب حجاج یوسف و جواب باز رسیدن‌؛ رسیدن نبشته حجاج‌؛ امان و مثال دادن محمد قاسم ساکنان برهمناباد را؛ خواندن محمّد قاسم وزیر سیاکر را؛ نبشته فرستادن محمّد قاسم بحجاج یوسف‌؛ جواب نامه حجاج‌؛ رسیدن نبشتهای حجّاج یوسف‌؛ مثال مطلق بر چهار نفر از مقدمان شهر بمصالح ولایت‌؛ خبر نهضت محمّد بن قاسم؛ باستقبال آمدن سمّه‌گان‌؛ منزل کردن محمّد قاسم بطرف لوهانه و سهته؛ جنگ کردن با اهل ارور؛ رفتن لادی زن داهر بمخاطبت اهل حصار ارور؛ (ص ۱۸۴) امتحان کردن ساحره از مرگ داهر؛ تسلیم کردن حصار ارور بعد از عهد وثیق‌؛ امان خواستن رعایا و محترفه‌؛ عهد حصاریان‌؛ آمدن محمّد قاسم در حصار؛ (ص ۱۸۷) کشتن محمّد قاسم مر اهل حرب را؛ بیرون آمدن شخصی و امان خواستن‌؛ رفتن جیسیه به کیرج؛ ناامید شدن چنگی از جیسیه‌؛ غدر اندیشیدن دروهر بر جیسیه و مکر خواهر او چنگی بر جیسیه‌؛ آمدن جیسیه با دو نفر سلاحدار؛ مردانگی جیسیه و سبب نام او؛ نصب شدن رواح بن اسد نواسه احنف بن قیس بأرور؛ فتح کردن ککسه و آمدن او نزد محمّد قاسم؛ مشیرئ ککسه‌؛ خبر فتح سکّه و ملتان بر دست محمد بن قاسم ثقفی‌؛ جنگ کردن محمّد قاسم باکندا رای؛ قسمت کردن نقدیها؛ باز کردن بتخانه و برداشتن خزانه‌؛ عهد کردن محمّد قاسم بر رعایای شهر ملتان‌؛ فرستادن ابو حکیم با لشکر ده هزار سوار به قنوج‌؛ رسیدن لشکر به اودهاپر و فرستادن با حکیم مر زید [را برای هرچندر]؛ جواب رای هرچندر قنوج‌؛ رسیدن پروانه دار الخلافت به محمّد قاسم‌؛ رسیدن محمد قاسم به اودهاپر و رسیدن پروانه دار الخلافت‌؛ باز کردن خلیفه صندوق را؛ مقالت چنگی دختر داهر با خلیفه ولید بن عبد الملک بن مروان‌؛ مقالت چنگی (!) دیگر بار؛ الدعاء؛ مخلص کتاب؛ توضیحات و تعلیقات و استدراکات‌؛ کیفت انجام المناک محمد بن قاسم صص ۲۴۲- ۲۴۷؛ فهرست أسماء الرجال‌؛ فهرست الاماکن و القبائل و الانهار و غیرها</h5>

Author

Editor

Interpreter

Common title

Number of volumes

Persian Title

Publish location

Publication year

Publish number

Publisher

Qr Code

Sect

Scholar

ISBN

Source

Translated

Translated Fields

Is this post suggested?

Rate

View

Votes

فتحنامه سند معروف به چچ‌نامه

&nbsp;
<div><strong>علی بن حامد کوفی</strong> (متولد حدود ۵۵۵ق)، مترجم کتاب فتح‌نامه سند معروف به چچ‌نامه.</div>
<div></div>
<div>ولادت</div>
<div>چون علی بن حامد کوفی هنگام ترجمه چچ‌نامه در سال ۶۱۳ق، ۵۸ ساله بوده، احتمالاً حدود ۵۵۵ متولد شده است.</div>
<div></div>
<div>خاندان</div>
<div>خاندان وی، چنان‌که نسبتش به کوفی نشان می‌دهد، اصالتاً اهل کوفه بودند و علی بن حامد هم در آنجا به دنیا آمد و پرورش یافت.</div>
<div></div>
<div>مهاجرت</div>
<div>وی اوایل عمرش را در زادگاهش در «فراغت و نعمت» گذراند. در دهه نخست سده هفتم، هنگامی ‌که حدود پنجاه سال داشت، به سبب حوادث ناگوار، وطن را ترک کرد و به سند رفت و در ابتدای فرمانروایی ناصرالدین قُباچه در شهر اُچ، پایتخت وی، سکنا گزید. علی بن حامد نزد شرف‌الملک رضی‌الدین ابوبکر بن محمد اشعری، وزیر ناصرالدین قُباچه، تقرب یافت و تا وی زنده بود، در حمایت او زندگی کرد.</div>
<div></div>
<div>با درگذشت شرف‌الملک و به وزارت رسیدن پسرش، عین‌الملک فخرالدین حسین اشعری، اوضاع علی بن حامد به سبب رقابت و ستیزه حاسدان دگرگون شد و با سختی مواجه گردید. ازاین‌رو، در ۶۱۳ کارهایی را که در دست داشت، رها کرد و به مطالعه پرداخت. وی در اندیشه تألیف کتابی درباره فتح سند به دست مسلمانان، از اُچ به شهرهای اَرور و بَکَّر (بَهکَر) رفت. او با مولانا قاضی اسماعیل بن علی بن محمد ثقفی، از بازماندگان محمد بن قاسم ثقفی (فاتح سند، متوفی ح ۹۸)، ملاقات کرد و ثقفی کتابی به عربی درباره فتح هند و بلاد سند به علی بن حامد نشان داد. این کتاب به خط یکی از اجداد ثقفی رونویسی یا تألیف شده بود. علی بن حامد این کتاب را از عربی به فارسی ترجمه کرد و به عین‌الملک فخرالدین، وزیر ناصرالدین قباچه، تقدیم نمود. علی بن حامد از ترجمه خود اغلب با عنوان «فتح‌نامه» یاد کرده است، ولی پس از او، این کتاب با نام «چچ‌نامه» مشهور گشت؛ زیرا کتاب مذکور با شرح ‌حال چَچ، راجای ارور، که حمله مسلمانان به سند در عهد جانشینان او انجام گرفت، آغاز می‌شود.</div>
<div></div>
<div>ظاهراً علی بن حامد بار دیگر به اُچ رفته تا کتاب خود را به وزیر تقدیم کند و گویا چندی در آنجا مانده است. بنا بر پاره‌ای قراین، وی به ارور بازگشت و باقی عمر را تحت حمایت قاضیان آنجا به تألیف گذراند و در همان ‌جا وفات یافت.</div>
<div></div>
<div>آثار</div>
<div>سید محب‌اللّه بَکَّری در تاریخ سند، به‌جز «چچ‌نامه»، از آثار دیگر کوفی، از جمله «ترجمه تنقیح الأسناد فی تشریح الأمصار و البلاد» و تألیف کتاب «الأنساب»، یاد کرده، اما نام کوفی را به‌اشتباه علی بن ابراهیم نوشته است</div>

Born

Death

علی بن حامد کوفی

علی بن حامد کوفی

Born:

Death:

علی بن حامد کوفی

Author Books