روح و ریحان و صحبت جانان: گذری بر اندیشه های عرفانی و شیوه های سلوکی حضرت آیه الحق سیدعبدالکریم کشمیری است جناب آیت الله سید عبدالکریم کشمیری رضوی (ع) در سال ۱۳۴۳ هجری قمری در نجف اشرف در خانواده روحانی و سیادت ذوگوهرین چشم به جهان گشود ، پدرش حجت الاسلام سید محمد کشمیری و مادر گرامی ایشان صبیه آیت الله سید محمد کاظم یزدی فقیه نام آور بوده از همان کودکی آثار استعداد و بزرگی و جذبه در ایشان مشاهده می گردید، در هفت سالگی به بیانی از استاد اخلاق آیت الله شیخ مرتضی طالقانی متحوّل و سپس به دستور والد به علوم دینی مشغول شد . در این کتاب و دفتر دوم آن بنام صحبت جانان به بخشی از کرامات منحصر بفرد و ذکرهایی که ایشان اجازه می دادند ، اشاره می شود.

Author

Editor

Interpreter

Common title

Number of volumes

Persian Title

Publish location

Publication year

Publish number

Publisher

Qr Code

Sect

Scholar

ISBN

Source

Translated

Translated Fields

Is this post suggested?

Rate

View

Votes

روح و ریحان و صحبت جانان دفتر اول

یکی از آثار نفیس و کم نظیر علامه طباطبائی رساله الولایه است که در عین اختصار و ایجاز مطالب محوری را مطرح ساخته و از رازهای نهفته دین پرده برداشته است. این رساله ارزنده شاهکار علامه طباطبائی است؛ چنانکه آیت اللَّه جوادی آملی آن را (بهترین اثر) ایشان دانسته و آیت اللَّه حسن زاده آملی فرمود: مأدبه‌ای آسمانی آراسته برای نفوس مستعده به نور ولایت است. مؤلف در این رساله از ( ولایه اللَّه) و ( ولی اللَّه) شدن گفته است و کمال حقیقی انسان را در سایه پذیرش ولایت الهی امکان پذیر دانسته؛ یعنی انسان در ذات خدا فانی و در بقاء او باقی شود و چنین کسی لایق عنوان (ولی الله) می‌گردد. اما چه مراحلی را باید سپری نماید تا به آن ( فنای ذاتی) برسد و ولی اللَّه به شمار آید؟ علامه طباطبایی در پنج فصل طریق وصول به آن مقام رفیع را بیان فرموده است. شایان ذکر است که از علل پر جاذبه و دلنشین بودن این رساله، این است که خود مؤلف این مراحل را طی کرده و در واقع حالات و مشاهدات خود را به عنوان یک (سفرنامه عرفانی) گزارش نموده است.

مؤلف محترم در فصل اول برای ظاهر دین باطنی را اثبات کرده و دلائل عقلی و نقلی را در این خصوص به کار گرفته است و تأکید نموده که در دو منبع اصیل قرآن و سنت، معارف و رازها و علوم سری نهفته است که از دسترس ما مخفی مانده و کسی جز خداوند متعال یا شخصی که خدا بخواهد و بپسندد، دیگری از آن مطالب اسرارآمیز اطلاعی ندارد و کتاب الهی سرشار از چنین مطالبی است و بهترین مؤید برای این مسأله، وجود اصحاب اسرار برای پیامبر صلی اللَّه علیه وآله و ائمه اطهار علیهم السلام است که بعضی از مسائل را فقط در اختیار آنها قرار می‌دادند؛ چنانکه امام صادق علیه السلام احادیثی را برای جابر بیان کردند و آنگاه فرمود: (اگر این احادیث را بر ملا سازی، پس لعنت خدا و ملائکه و همه مردم بر تو باد!). در فصل دوم برای روشن شدن کیفیت و نوع اسرار و حقایق دین به بیان ارتباط عالم ماده و عالم مثال و عالم عقل با یکدیگر پرداخته و خصوصیات هر یک از آن عوالم را به اختصار آورده است و چگونگی رهایی انسان از عوالم ماده و توجه به ماورای ماده را بیان فرمود است و اینکه چه عوالمی را پشت سر گذاشته و چه عوالمی را در پیش رو دارد. در فصول سوم راهیابی به باطن عالم و اسرار غیب و ارتباط با ماوراء طبیعت را برای همگان امکان پذیر دانسته و آن را منحصر به انبیاء الهی نساخته است و تاکید کرده که انسان می‌تواند با انقطاع از دنیا به اسرار عالم و باطن این نشئه ماده راه یابد و آن را مشاهده کند حتی در همین نشئه برای اولیاء اللَّه، لقاء اللَّه امکان پذیر است و آیات و روایات رؤیت در این خصوص بهترین گواه می‌باشد. در فصل چهارم طریق وصول و دستیابی به شهود حقایق و لقاء اللَّه را بیان فرمود و یگانه طریق آن را، طریق معرفت نفس دانسته که موجب پیدایش معرفت حقیقی می‌گردد و سالک در سایه آن به فنای ذاتی دست می‌یابد و توجیه ذاتی را با تمام وجود احساس می کند. مؤلف ۲۲ حدیث از امام علی علیه السلام درباره معرفت نفس و اهمیت آن ذکر کرده است. در همین فصل است که علامه طباطبائی پس از اقامه برهان عقلی می فرماید: این برهان از مواهب الهی است که مخصوص به این رساله می‌باشد و جای دیگری مطرح نشده است و خدا را بر این عنایت سپاسگزارم.

در فصل پنجم که آخرین فصل کتاب است، مؤلف محترم تصریح می‌کند که این فصل توضیح گونه‌ای است برای مطالب فصل دوم وبا استفاده از آیات قرآنی اثبات می‌کند که از خصوصیات و مقامات اولیاء کسی جز پروردگارشان آگاه نیست و بر آن احاطه ای ندارد و این افتخار برای آنان بس است که ولایت امر اولیاء اللَّه را خداوند به عهده گرفته و مربی و بشارتگرشان نیز خداوند سبحان است و هو الولیّ الحمید و انسان در این مرحله از ( اعتماد به نفس) می‌رهد و فقط ( اعتماد به خدا) در او جلوه می‌نماید. برای آشنایی هرچه بیشتر با رساله ارزنده الولایه و اهمیت آن، فرمایشات آیت اللَّه جوادی آملی را در اینجا می‌آوریم:

ایشان بیش از هر چیز به مسأله ولایت اهمیت می‌دادند. معنای و لایت آن است که انسان به جایی برسد که عالم و آدم را تحت تدبیر خدای سبحان ببیند ولا غیر. انسانی که از خود فانی است، تحت ولایت خداست، انسانی که از خود استقلال و اختیار و اراده نشان می‌دهد، هرگز تحت ولایت خدا نخواهد بود. انسان، هنگامی به مقام ولایت می‌رسد و از اولیای خاص الهی به شمار می‌آید که از خود اراده استقلالی نشان ندهد و این متفرع است بر اینکه خود را نبیند و اوصاف و افعال خود را نیز نبیند. نه تنها وصف، فعل، حال و ذات خود را نبیند؛ لذا نه به خود متکی باشد و نه به دیگران. آنگاه است که می تواند بگوید: ان ولیّی اللَّه الذی نزل الکتاب و هو یتولّی الصالحین، چنانچه رسول خدا – علیه آلاف التحیه و الثناء – فرموده است این ولایت که انسان در تحت تدبیر خدای سبحان باشد و ذات و صفت و فعل او را خدای سبحان تدبیر کند و لا غیر، مخصوص انبیای الهی نیست، رسالت و نبوت امر اختصاصی است ؛ اما ولایت امری است عام. در ولایت برای ابد به روی انسانها گشوده است.

مقام نبوت و همچنین رسالت از مواهب خاصه است که اللَّه اعلم حیث یجعل رسالته، اما راه تهذیب نفس که انسان را زیر پوشش ولایت حق ببرد و موجب شود مستقیماً از سرپرستی خدای سبحان مدد بگیرد، به روی همگان باز است … مشاهده اسرار عالم مخصوص انبیاء نیست، دیگران هم می توانند به این مقام برسند ؛ با این تفاوت که انبیا، قویتر و بیشتر می بینند و شاگردان آنها کمتر ؛ ولی این چنین نیست که پی بردن به اسرار غیب منحصراً مخصوص انبیا باشد و دیگران راهی به آن نداشته باشند. چون هیچ نعمتی بهتر از این نیست که انسان در تحت ولایت و سر پرستی خدای سبحان باشد ؛ بنابراین باید راه رسیدن به این نعمت را هم جستجو کرد و قرآن کریم راه را به انسان‌ها نشان داده است.

مرحوم علامه طباطبایی چون خود همانند بعضی از اساتید خاص خویش سالک این طریقت و راهی این راه بود ؛ لذا توانست سفر نامه‌ای بنویسد که همان رساله ولایت است. زندگینامه طوری است که در متن تاریخ می گذرد، سفر نامه آن است که سیر من الخلق الی الحق را بازگو کند و این انسان تا نرفت و راه را از نزدیک نپیمود، توان گویایی ندارد، همچنان که آنها که رفته‌اند توفیق باز گو کردن برای دیگران، نصیب همه آنها نشد، یا بعضی نخواستند بگویند ؛ ولی مرحوم علامه از تعداد علمای راهی این راه بود که به مقدار اینکه راه را طی کرد توانست برای دیگران باز گو کند، یعنی مشهود را مبرهن کند. آن توانایی در مرحوم علامه بود که حضور را حصول و مشهود را مفهوم و عرفان را برهان کند ؛ به قلم بیاورد و بتواند آنچه را یافت مستدل کند. مترجم با بهره بردن از درس‏‌های فلسفه و عرفان آیت الله جوادی آملی و آیت الله ممدوحی توانسته است که به خوبی از عهده ترجمه و شرح این متن کوتاه اما سنگین برآید.

طریق عرفان (ترجمه، شرح و متن رساله الولایه علامه طباطبایی)

فروشگاه اینترنتی انتشارات آیت اشراق معرفی و خرید کتب تفسیری، فلسفی و عرفانی توفیق نیل به حقیقت توحید صمدی قرآنی و اعتلای فهم خطاب محمدی بدون ادراک باطن صحف عرفانی و منشورات برهانی امکان پذیر نیست و این معنا به معاضدت امهات میراث مکتوب ارباب عرفان و اکابر حکمت محقق می گردد. بر این اساس، انتشارات آیت اشراق با بضاعت مزجاتی که دارد همگی همت خود را مصروف چاپ و نشر منابع دست اول معقول و مشهود نموده تا بتواند ضمن احیاء و ترویج تراث عقلانی و اشراقی سهم خود را در این میان ادا نماید. امید است که مقبول اصحاب نظر و بصر قرارگرفته و از رهنمودهای سازنده آنان بهره مند گردد. انتشارات آیت اشراق در گذر زمان: کتابسرای اشراق در فضای لهیب طعنه ها و هجمه ها بر علیه کتب عرفانی و فلسفی در قم در سال ۱۳۷۲ تأسیس شد و بصورت تخصصی در زمینه کتب عرفانی و فلسفی و اخلاقی شروع به فعالیت نمود و تلاش کرد دلبری این موضوعات را در عرصه فرهنگ پررنگ تر نماید. بعد از ۱۵سال کسب تجربه در امر کتابفروشی در سال ۱۳۸۷ موفق به اخذ مجوز نشر به نام آیت اشراق با محوریت کتب علوم عقلی و عرفانی شد. که در کمتر از یک دهه فعالیت انتشاراتی، بیش از ۱۵۰عنوان کتاب که غالب آنها منحصر بفرد است، تقدیم عرصه فرهنگ نموده است،

انتشارات آیت اشراق

انتشارات آیت اشراق

Publisher Books

Contact info

Location