عنوان کتابی است از ابوحامد محمد غزالی، دانشمند، فقیه، و متفکر برجسته ایرانی در قرن پنجم هجری که در رد آراء و عقاید فلاسفه یونان و همین‌طور در رد فلاسفه اسلامی (مخصوصا فارابی و ابن سینا) و در واقع و به‌طور کلی در رد فلسفه، و به زبان عربی نوشته شده‌است. غزالی در سه مسئله حکم به تعارض فلسفه ابن سینا با دین اسلام می‌دهد و آن را کفرآمیز می‌داند. این کتاب را حسن فتحی و علی اصغر حلبی به فارسی ترجمه کرده‌اند. این کتاب مقدمه ی کتاب تهافت الفلاسفه یا تناقض گویی فیلسوفان نوشته ی امام محمد غزالی است که در آن به فیلسوفان ۲۰ اشکال را وارد دانسته است. این کتاب که در سال ۴۸۸ هجری به زبان عربی نوشته شده است در این کتاب امام محمد غزالی با سلاح فلسفه به جنگ فلسفه رفته است و نگارش صریح و محکم آن بر دلایل خویش، حکم تأییدی است بر تسلط وی بر فلسفه و منطق. قبل از این کتاب نیز کتاب مقاصد الفلاسفه را در تشریح علم فلسفه نگاشته است که قرن ها در غرب از مهمترین منابع شناخت فلسفه به حساب می آمده است.در میان کتابهای غزالی اثر پیش رو را میتوان تأثیرگذارترین و معروفترین اثری دانست که در جهان اسلام در سنت مخالفت با فیلسوفان نوشته شده است. این کتاب را غزالی به قصد نفی آراء فیلسوفان مشاء یعنی فارابی و ابن سینا که خلاصه آنرا قبلا در کتاب مقاصد الفلاسفه گزارش کرده بود، در چهار مقدمه و ۲۰ مسئله و یک خاتمه تألیف کرده است. او در خاتمه کتاب از میان ۲۰ مسئله ای که در آنها به مخالفت با فیلسوفان پرداخته است در سه مسئله قدم جهان، علم نداشتن خدا به جزئیات و استحاله اجساد به تکویر آنها مبادرت کرده است.

Author

Editor

Interpreter

Common title

Number of volumes

Persian Title

Publish location

Publication year

Publish number

Publisher

Qr Code

Sect

Scholar

ISBN

Source

Translated

Translated Fields

Is this post suggested?

Rate

View

Votes

تهافت الفلاسفه یا تناقض گویی فیلسوفان

نصیحه الملوک یا نصیحت الملوک کتابی است از محمد غزالی دربارهٔ اصول پادشاهی و کشورداری، چگونگی آموزش و پرورش شاهزادگان و اخلاق اسلامی که در سال ۵۰۳ قمری به زبان فارسی نوشته شده‌است. این کتاب از مشهورترین کتاب‌های اصول کشورداری، آموزش شاهزادگان و اخلاق اسلامی به‌شمار می‌رود که از دید فصاحت کلام، سلاست انشاء و اجتناب از تکلف و تصنع کم‌نظیر است.

<strong>موضوعات</strong>
نصیحه الملوک دو بخش دارد: در بخش اول با بررسی دو موضوعِ ایمان و عدل، برای هر کدام به صورت جداگانه ده اصل بیان شده‌است.

اصول دهگانه ایمان چنین است:
آغاز اصول اعتقاد که بیخ ایمانست
اصل دوم در پاکی حق تعالی
اصل سوم در قدرت و توانایی
اصل چهارم در علم
اصل پنجم درخواست
اصل ششم در بینایی و شنوایی
اصل هفتم در کلام
اصل هشتم در کردار
اصل نهم ذکر آخرت
اصل دهم در فرستادگان وی تعالی

اصول دهگانه عدل و انصاف رعیت چنین است:
اصل اول: آنست که والی نخست قدر ولایت بداند.
اصل دوم: آنکه همیشه تشنه باشد به دیدار علمای دین
اصل سوم: آنکه بدان قناعت نکند که خود از ظلم دست بدارد.
اصل چهارم: آنست که والی غالب آن باشد که مُتَکبِّر بُوَد.
اصل پنجم: آنکه در هر واقعه‌ای که پیش آید، تقدیر کند که او رعیّت است و دیگری والی
اصل ششم: آنکه انتظار اربابِ حاجات را بر درگاهِ خویش حقیر نشناسد.
اصل هفتم: آنکه خویشتن را عادت نکند که به شهوات مشغول شود.
اصل هشتم: آنکه همه کارها تا تواند به رِفق کند نه به دُرشتی
اصل نهم: آنکه جَهد کند تا همه رعیّت ازو خشنود باشند با موافقت شرع
اصل دهم: آنکه رضای هیچ‌کس طلب نکند برخلاف شرع[۶]

بخش دوم نصیحه الملوک با هفت باب ادامه و پایان می‌یابد:
باب اوّل: در عدل و سیاست و سیرت ملوک و ذکر پادشاهان پیشین و تاریخ
باب دوم: در سیاست وزارت و سیرت وزیران
باب سوم: اندر ذکر دبیران و هنرمندی ایشان
باب چهارم: اندر همت ملوک و بلندهمتی
باب پنجم: در حکمت حکیمان و ذکر حکمت
باب ششم: شرف خرد و خردمندان
باب هفتم: اندر صفت زنان و خیر و شر ایشان

نصیحه الملوک

محمد غزالی در سال ۴۵۰ هجری قمری در توس از اعمال خراسان به دنیاآمد.

وی در دوران کودکی بعضی علوم پایهرا فراگرفت.پدر وی از رشتن پشم، گذران زندگی می‌کرد. آنچه می‌رشت در دکانی در بازار پشم فروشان می‌فروخت و بدین سبب او را غزالی می‌گفتند. پدر محمد غزالی اهل پرهیزکاری و تقوی بود و غالباً در مجالس فقیهان حضور می‌یافت.

ایشان دو پسر داشت: محمد و احمد. این دو هنوز کودک بودند که او از دنیا رفت. طبق وصیت وی، پسرانش را به یکی از دوستانش که ابوحامد احمد بن محمد الراذکانی نام داشت و صوفی مسلک بود سپردند. آن مرد نیز به وصیت عمل کرد تا آنگاه که میراث پدر به پایان رسید. روزی به آن‌ها گفت: «هر چه از پدر برای شما مانده در وجه شما به‌کار بردم. من مردی فقیر هستم و از دارایی بی‌نصیب. اکنون باید برای تحصیل فقه به مدرسه‌ای بروید تا با آنچه به عنوان ماهیانه می‌گیرید، نانی بدست آورید که مرا سخت کیسه تهی است». محمد و برادرش احمد ناگزیر به یکی از مدارس طلاب در نیشابور رفتند و به تحصیل ادامه دادند. ابوحامد محمد غزالی بی‌اندازه باهوش و تندذهن بود. علوم دینی و ادبی را نزد احمد الراذکانی آموخت و سپس مدتی در یکی از مدارس طوس به تحصیل پرداخت. آنگاه به جرجان نزد ابونصر اسماعیل رفت. بعد از مدتی دوباره به زادگاه خود، طوس برگشت و مدت سه سال در طوس به مطالعه و تکرار دروس پرداخت

غزالی در سال ۴۷۰ هجری قمری به نیشابور رفت و در آنجا با امام‌الحرمین جوینی آشنا شد و تا وفاتش که در سال ۴۷۸ هجری قمری بود، هم جلسه یک دیگر بودند. تحصیلات غزالی تنها فقه نبود؛ او در علم اختلاف مذاهب، جدل، منطق و فلسفه هم دانش اندوزی کرد.

ایشان آثار بسیاری داشتند که برخی از آنها به شرح زیر است:

الوجیز (فقه)

خلاصهالمختصر و نقاوهالمعتصر

المنتحل فی علم الجدل

مآخذ الخلاف

لباب النظر

تحصیل المآخذ فی علم الخلاف

المبادی و الغایات

محمد غزالی در سال ۴۹۰ شمسی درگذشت.

&nbsp;

Born

Death

ابوحامد محمد غزالی

ابوحامد محمد غزالی

Born:

Death:

ابوحامد محمد غزالی

Author Books