کتاب «تفسیر قرآنی و زبان عرفانی» اثر پل نویا، شرق شناس مشهور فرانسوی است که توسط آقای اسماعیل سعادت به فارسی ترجمه شده است.
عنوان فرعی این کتاب یعنی «تحقیق جدید در باب اصطلاحات تصوف اسلامی» نشان می‌دهد این کتاب دنباله تحقیقاتی است که پیش از وی در زمینه مصطلحات تصوف صورت گرفته است. چنانکه خود نویسنده هم در مقدمه می‌گوید، این کتاب مکمل آثار قبل از آنست. این کتاب دربر دارنده یک مقدمه و پنج فصل است. نویا در مقدمه نخست به سخن بعضی از منتقدان پاسخ می‌دهد که صوفی را مترادف با خیال پرداز می‌دانند و سپس به مساله زبان صوفیانه می‌پردازد و آن را زبان تجربه عرفانی می‌داند. او برای بررسی زبان عرفانی به قرآن روی می‌کند که فراهم آورنده عناصر بنیادین ادراک دینی برای اذهان مسلمانان است. او زبان عرفانی را به دو نوع زبان متمایز، زبان «عبارت» و زبان «اشارت» تقسیم می‌کند و می‌گوید بررسی درباره این زبان را باید از قرآن آغاز کرد. او به جای اینکه پاسخ سؤال خود را مستقیما در قرآن بجوید آن را از امتی که قرآن می‌خواند جویا می‌شود و به بررسی قدیم‌ترین تفسیرهای قرآن می‌پردازد و در میان قدیم‌ترین تفسیرهای قرآن، تفسیر مقاتل را موضوع نخستین فصل کتاب خود می‌سازد. سپس به مقایسه میان مقاتل و حکیم ترمذی، که هردو کتابی درباره وجوه مختلف واژگان قرآنی نوشته‌اند، دست می‌زند. در ادامه با بررسی تفسیر منسوب به امام جعفر صادق علیه‌السّلام آن را نشانه آغاز تکون زبان عرفانی می‌داند. نویا تفسیر مبتنی بر تجربه را که شقیق بلخی و خراز نمایندگان آن هستند مورد بحث قرار می‌دهد و سرانجام نشان می‌دهد که چگونه در کنار اصطلاحات، زبانی مجازی، یعنی زبان استعاره و نماد، رشد می‌کند و آن نیز ریشه در قرآن دارد. فی الجمله، تحقیق پل نویا در این کتاب ما را از طرحهای اولیه تفسیر که هنوز در جستجوی هویت خود بود به تدریج به نوع کاملی از زبان عرفانی رهنمون می‌شود که در طی چهار قرن، که می‌توان تصوف آن را «تصوف کلاسیک» نامید نشو و نما یافته است.
ویژگی
آنچه در آثار علمی نویا از جمله این اثر جلب توجه می‌کند استمرار و انسجام است. اندیشه اصلی او اینست که واژگان صوفیه ریشه در قرآن و در تفسیر قرآن دارد. این اندیشه تازگی نداشت ماسینیون قبلا آن را بارها گفته بود. ولی نویا بر آن شد که آنچه را نزد ماسینیون در حالت فرضیه و یقین شهودی بود در واقعیات تحقیق کند و برای آن شواهدی بیابد و این کار را در بیشتر موارد با تکیه بر متون منتشر نشده انجام داد.
ساختار کتاب
کتاب مشتمل بر یک مقدمه از مترجم و شرح حالی از پل نویا به قلم دانیل ژیماره و مقدمه‌ای از خود نویسنده می‌باشد. این اثر دارای چهار بخش اصلی ذیل است: بخش اول: تفسیر قرآنی و پیدایش زبان عرفانی، که ذیل آن عناوینی چون:
۱- مقاتل، نخستین مفسر بزرگ ۲- قرائت لفظی ۳- تفسیر و تاریخ ۴- تفسیر و خیال و... می‌باشد.  بخش دوم: تجربه، اصل تفسیر، عناوینی چون: ۱- کلمات و وجوه آنها ۲- ترمذی در برابر مقاتل یا تجربه به عنوان اصلی در تفسیر ۳- امام جعفر صادق علیه‌السّلام و مبادی واژگان تجربه و... را دربر می‌گیرد. بخش سوم: ساختار و واژگان تجربه، عناوین ذیل را دربر گرفته است: ۱- شقیق بلخی یا تجربه در چهار منزل ۲- تجربه خدا در آثار خراز ۳- کتاب الصفات یا تجربه قرب به خدا ۴- «کتاب الحقائق» یا حقیقت کلمات و غیره. بخش چهارم: از تمثیل‌ها تا نمادهای تجربه که مشتمل بر عناوین: ۱- نوری یا زبان تمثیلی تجربه ۲- نفری یا نمادهای تجربه می‌باشد.  در ادامه منابع عربی و سایر منابع (فرانسه، آلمانی، انگلیسی و ترکی) و نیز فهرست آیات، نامهای خاص و اصطلاحات به کتاب افزوده شده است.

Author

Editor

Interpreter

Common title

Number of volumes

Persian Title

Publish location

Publication year

Publish number

Publisher

Qr Code

Sect

Scholar

ISBN

Source

Translated

Translated Fields

Is this post suggested?

Rate

View

Votes

تفسیر قران و زبان عرفانی

اثر پل نویا، شرق‌شناس مشهور فرانسوى است که توسط آقاى اسماعیل سعادت به فارسى ترجمه شده است.عنوان فرعى این کتاب یعنی «تحقیق جدید در باب اصطلاحات تصوف اسلامى» نشان مى‌دهد این کتاب دنبالۀ تحقیقاتى است که پیش از وى در زمینۀ مصطلحات تصوف صورت گرفته است.

چنانکه خود نویسنده هم در مقدمه مى‌گوید، این کتاب مکمّل آثار قبل از آنست.این کتاب دربر دارندۀ یک مقدمه و پنج فصل است.نویا در مقدمه نخست به سخن بعضى از منتقدان پاسخ مى‌دهد که صوفى را مترادف با خیال‌پرداز مى‌دانند و سپس به مسألۀ زبان صوفیانه مى‌پردازد و آن را زبان تجربۀ عرفانى مى‌داند.او براى بررسى زبان عرفانى به قرآن روى مى‌کند که فراهم آورندۀ عناصر بنیادین ادراک دینى براى اذهان مسلمانان است.او زبان عرفانى را به دو نوع زبان متمایز، زبان «عبارت» و زبان «اشارت» تقسیم مى‌کند و مى‌گوید بررسى دربارۀ این زبان را باید از قرآن آغاز کرد.او به جاى اینکه پاسخ سؤال خود را مستقیما در قرآن بجوید آن را از امتى که قرآن مى‌خواند جویا مى‌شود و به بررسى قدیم‌ترین تفسیرهاى قرآن مى‌پردازد و در میان قدیم‌ترین تفسیرهاى قرآن، تفسیر مقاتل را موضوع نخستین فصل کتاب خود مى‌سازد.

سپس به مقایسۀ میان مقاتل و حکیم ترمذى، که هردو کتابى دربارۀ وجوه مختلف واژگان قرآنى نوشته‌اند، دست مى‌زند.در ادامه با بررسى تفسیر منسوب به امام جعفر صادق علیه‌السلام آن را نشانۀ آغاز تکوّن زبان عرفانى مى‌داند.نویا تفسیر مبتنى بر تجربه را که شقیق بلخى و خرّاز نمایندگان آن هستند مورد بحث قرار مى‌دهد و سرانجام نشان مى‌دهد که چگونه در کنار اصطلاحات، زبانى مجازى، یعنى زبان استعاره و نماد، رشد مى‌کند و آن نیز ریشه در قرآن دارد.

فی الجمله، تحقیق پل نویا در این کتاب ما را از طرحهاى اولیۀ تفسیر که هنوز در جستجوى هویت خود بود به تدریج به نوع کاملى از زبان عرفانى رهنمون مى‌شود که در طى چهار قرن، که مى‌توان تصوّف آن را «تصوف کلاسیک» نامید نشو و نما یافته است.

تفسیر قرآنى و زبان عرفانى

طلیعه سخن
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع : علی‌بن‌ابی‌طالب(ع)، امام اول، ۲۳ قبل از هجرت - ۴۰ ق.
برجستگى شخصیت مولاى متقیان ، على علیه السلام ، به عنوان انسانى بى نظیر و جامع اضداد، همواره مورد توجه محققان و دانشمندان اسلامى و حتى پژوهشگران غیر مسلمان قرار گرفته و تلاشهاى مستمر و ارزنده اى نیز براى شناخت و شناساندن ابعاد وجودى آن ( قصیده بلند همت ) به عمل آمده است ، اما همه اذعان دارند که در شناخت کامل شخصیت والاى امام على (ع ) ناتوان مانده اند و هر چه در دریاى وجود سرشار از نور آن ( آیینه تمام قد استقامت ) غوطه ور شده اند، با شگفتى هاى تازه روبرو گشته اند.
نگارنده این مجموعه نیز - که نگاهى کوتاه دارد به ( جلوه هاى رفتار علوى ) - مدعى نیست که توانسته سپیدى اندیشه و صلابت ایمان و عشق ( علوى ) از آن گونه که هست به تصویر کشد بلکه بر آن بوده تا از یک سو به آن خدامرد همیشه بیدار نزدیک شود و نقشى هر چند کوتاه در دمیدن روح معنا در وجود دوستداران آن اسوه ایمان ایفا کند و از دیگر سوى با بضاعت اندک خویش به نداى رهبر فرزانه انقلاب - حضرت آیت الله العظمى خامنه اى (مدظله ) - لبیک گوید که فرمود:
( سال هشتاد هم باید سال امیرالمؤ منین به حساب بیاید و شناخته شود) و ( باید رفتار علوى در میان ما مسؤ ولان نظام جمهورى اسلامى نهادینه شود؛ آن روز است که هیچ گونه آسیب و خطرى این نظام را تهدید نخواهد کرد)
به علاوه سهمى ناچیز در ترویج آموزه هاى گرانسنگ مولاى متقیان و الگوهاى رفتارى و نیز بیان اندرزهاى حکیمانه آن روح متعالى که در حقیقت نوعى تلاش براى رویکرد نسل جوان به سمت باورهاى دینى و نیز مقابله با تهاجم فرهنگى بیگانه محسوب مى شود، ایفا کرده باشد زیرابه فرموده آن امام همام :
اِنَّ الْوَعْظَ الَّذِى لا یَمُجُّهُ سَمْعُ وَ لا یَعْدِلُهُ نَفُیعُ (قَوْلّ) ما سَکَتَ عَنهُ لِسانُ الْقُولِ وَ نَطَقَ بِهِ لِسانِ الْفِعْلِ
به راستى اندرزى که هیچ گوشى آن را به دور نیندازد و هیچ سودى (سخنى ) با آن برابرى نکند، اندرزى است که زبان گفتار از آن خموش باشد و زبان عمل بدان گویا باشد(۱)
بنابر این آنچه در شانزده ( جلوه ) به طور اختصار پیش روست ، روزنه اى است گشوده شده بر تماشاى وجود آسمانى مولاى متقیان على علیه السلام تحت عنوان ( در سایه آفتاب ) که امید است توجه اهالى سخن را جلب کند.
(تا چه قبول افتد و چه در نظر آید).
ناگفته پیداست که مجموعه نوشتارهاى کتاب حاضر بى نیاز از متاع گرانبهاى نقد و نظر نیست و شایسته است کاستى ها و نقصانها آشکار گردد.
از خداى متعال ، فهم و شناخت بیشتر سیره علوى و رفتار علوى را خواهانیم .
&nbsp;

در سایه آفتاب (جلوه هاى رفتار علوى )

اسماعیل سعادت در سال ۱۳۰۴ش در خوانسار به دنیا آمد.

در سال ۱۳۲۲ راهی گلپایگان و سپس عازم تهران شد.

سعادت زمانی که درسال ۱۳۲۴ از دانشسرای مقدماتی تهران فارغ‌التحصیل شد به پیشه آموزگاری در تهران پرداخت. وی در سال ۱۳۳۰ موفق به گرفتن مدرک کارشناسی در رشته زبان فرانسه و انگلیسی از دانشکده ادبیات دانشگاه تهران شد؛ و در سال ۱۳۳۱ که تحصیلات دانشگاهی را به پایان رسانید از آموزگاری به دبیری ارتقا یافت. سعادت مدرک کارشناسی ارشد زبان‌شناسی خود را در سال ۱۳۴۷ از دانشگاه تهران گرفت.

سعادت در بنگاه ترجمه و نشر کتاب هم فعالیت داشته و ویرایش کتاب‌ها را برعهده داشته‌است. او در مؤسسه فرانکلین هم فعالیت داشته‌است. به‌طور کلی اسماعیل سعادت نزدیک به هفت سال در بنگاه ترجمه و نشر کتاب کار کرد و پس از آن هم مدتی در اداره مجله راهنمای کتاب، با ایرج افشار، مدیر مجله همکاری داشت. سپس به مؤسسه انتشارات فرانکلین رفت. پس از آن نیز در مرکز تهیه مواد خواندنی برای نوسوادان به سرپرستی ایرج جهان‌شاهی مشغول به فعالیت شد و همزمان عهده‌دار سردبیری مجله پیک دانش نیز بوده‌است.

سرانجام وی در سال ۱۳۹۹ش در تهران درگذشت

&nbsp;

Born

Death

اسماعیل سعادت

اسماعیل سعادت

Born:

Death:

اسماعیل سعادت

Author Books