مناسک زائر مرجع عالیقدر حضرت آیۀ اللَّه شبیری زنجانی
نویسنده: سید موسی شبیری زنجانی
ناشر چاپی: شهاب الدین
عناوین اصلی کتاب شامل:
[مقدمه]؛ بخش اول؛ مقدمات؛ بخش دوم؛ اعمال عمره تمتّع؛ بخش سوم؛ اعمال حج تمتّع؛ بخش چهارم؛ خاتمه؛ ادعیه و زیارات «مدینه مُنَوّره»؛ پی‌نوشت
مشخصات کتاب
سرشناسه: شبیری زنجانی موسی
عنوان و نام پدیدآور: مناسک زائر
شبیری زنجانی.
مشخصات نشر: قم:
. شهاب الدین ۱۳۸۵
۵ سم. / ۱۶×۵ / مشخصات ظاهری: ۳۶۴ ص. : مصور، نقشه؛ ۱۱
۱ - ۸۰ - ۸۳۴۶ - شابک: ۹۶۴
وضعیت فهرست نویسی: برونسپاری.
۲۴۷ ] ص. ]) یادداشت: چاپ قبلی: فقه ۱۳۸۱
موضوع: حج
موضوع: زیارتنامه ها
موضوع: دعاها
موضوع: زیارت - آداب و رسوم
موضوع: فقه جعفری - رساله عملیه
۱۳۸۵ ش ۲۵ م ۸ / BP188 / رده بندی کنگره: ۸
۳۵۷ / رده بندی دیویی: ۲۹۷
شماره کتابشناسی ملی: ۱۲۱۳

Author

Editor

Interpreter

Common title

Number of volumes

Persian Title

Publish location

Publication year

Publish number

Publisher

Qr Code

Sect

Scholar

ISBN

Source

Translated

Translated Fields

Is this post suggested?

Rate

View

Votes

مناسک زائر آیۀ اللَّه شبیری زنجانی

رساله عملیه آیت‌الله سید موسی شبیری زنجانی (معاصر) است. این اثرِ مشتمل بر احکام و فتاوای فقهی به زبان فارسی در یک جلد منتشر شده است.

در ابتدای اثر، تصویری از دست‌نوشته آیت‌الله زنجانی به تاریخ ۲۵ ذی‌الحجه ۱۴۳۰ ارائه شده که در آن مطابقت مسائل مندرج در این کتاب را با فتوای خویش تأیید کرده است. نویسنده پیش از ورود به کتاب این نکته را تذکر داده که سزاوار است آداب و مستحباتی که در این کتاب آمده است، به امید ثواب الهی انجام شود‏.

کتاب به شیوه کتب فقهی با احکام اجتهاد و تقلید آغاز و به کتاب دیات ختم شده است. در مجموع ۲۸۲۹ مسئله در این رساله عملیه ذکر شده است.

در رساله‌های توضیح المسائل اصطلاحات فقهی به‌کار رفته که برای مخاطب عام مفهوم نیست؛ لذا نویسنده این الفاظ را در مسئله ۷ توضیح می‌دهد: لازم به ذکر است که علاوه بر مواردی که مسئله بدون هیچ قیدی، ذکر شده مواردی که در آن عباراتی نظیر «اقوی آن است»، «بنابر اقوی»، «اظهر آن است»، «بعید نیست» و مانند آن به‌کار رفته است، فتوا می‌باشد. در این رساله در برخی از موارد کلمه احتیاط به‌کار رفته است؛ احتیاط بر سه قسم است:

احتیاط مستحب؛ در جایی است که قید «استحبابی» یا «مستحب» همراه احتیاط آمده است، مثل آنکه گفته شود: احتیاط مستحب آن است که پیش از نماز اذان و اقامه گفته شود. عمل به احتیاط مستحب، واجب نیست بلکه شایسته است.
احتیاط واجب: در جایی است که قید «وجوبی» یا «واجب» همراه احتیاط ذکر شده باشد، مثل آنکه گفته شود: بنابر احتیاط واجب باید برای قضای نماز آیات غسل کرد. عمل به این‌گونه احتیاط، واجب است و نمی‌توان در آن به فتوای مجتهد دیگر رجوع کرد.
احتیاط مطلق: در جایی است که احتیاط، بدون هیچ قیدی بکار رفته است، مثل آنکه گفته شود: بنابر احتیاط باید از آب قلیلی که بعد از برطرف شدن عین نجاست برای آب کشیدن چیز نجس روی آن می‌ریزند و از آن جدا می‌شود اجتناب کردم. در احتیاط مطلق، مقلد می‌تواند به احتیاط عمل نکند، بلکه مطابق فتوای مجتهد دیگر –با رعایت شرط اعلمیت نسبی- رفتار نماید. عبارت «محل اشکال است» نیز در موارد احتیاط مطلق به‌کار می‌رود‏.
همان‌گونه که مشاهده می‌شود بین تعریف این رساله از «احتیاط واجب» با تعاریف رایج آن اختلافی وجود دارد. در تعریف رایج مجتهد، مقلد بین عمل به احتیاط و رجوع به مجتهد دیگر که از روایت یا اصل عملی، به کفایت مطلق ذکر اطمینان پیدا کرده، مخیر است‏؛ اما در این رساله می‌خوانیم: «عمل به این‌گونه احتیاط، واجب است و نمی‌توان در آن به فتوای مجتهد دیگر رجوع کرد»‏. نویسنده در عوض از اصطلاح «احتیاط مطلق» استفاده کرده است و در این صورت مکلف را مختار در عمل به احتیاط و رجوع به فتوای مجتهد دیگر با رعایت شرط اعلمیت نسبی دانسته است‏.

فهرست مطالب در انتهای کتاب ذکر شده است.

رساله توضیح المسائل آیت الله شبیری زنجانی

مناسک زائر
نویسنده: سید موسی شبیری زنجانی
ناشر چاپی: شهاب الدین
عناوین اصلی کتاب شامل:
[مقدمه]؛ بخش اول؛ مقدمات؛ بخش دوم؛ اعمال عمره تمتّع؛ بخش سوم؛ اعمال حج تمتّع؛ بخش چهارم؛ خاتمه؛ ادعیه و زیارات «مدینه مُنَوّره»؛ پی‌نوشت

مناسک زائر

سید موسی شبیری زنجانی

سید موسی شُبیری زَنجانی (زاده ۱۳۰۶ش)، از مراجع تقلید شیعه و از استادان درس خارج فقه و اصول در قم است. او یکی از هفت فقیهی است که پس از درگذشت آیت الله اراکی، از سوی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، جایزالتقلید و واجد شرایط مرجعیت معرفی شد. شبیری زنجانی در قم و نجف به تحصیل پرداخت و در درس آیت الله بروجردی، آیت الله خویی و سید محمد داماد حاضر می‌شد. تبحر او در علم رجال و اعتقاد به عدم حجیت خبر واحد، برخی از ویژگی‌های اوست. برخی آثار از جمله تحقیق رجال نجاشی به قلم او منتشر شده است. او همچون پدرش سید احمد زنجانی، امام جماعت نمازهای صبح، مغرب و عشای حرم حضرت معصومه است.

زندگی

سید موسی شبیری زنجانی، ۸ رمضان ۱۳۴۶ق، ۱۰ اسفند ۱۳۰۶ش در قم زاده شد. پدر او سید احمد شبیری زنجانی، از عالمان دوره خود بوده و ۲۵ سال در مدرسه سیّد زنجان، مشغول به تحصیل و تدریس بوده است. سید احمد، پدر سید موسی شبیری زنجانی، از ۲ جمادی‌الثانی ۱۳۴۶ق ساکن قم و از نزدیکان شیخ عبدالکریم حائری یزدی دانسته شده است.

تحصیل و تدریس

شبیری زنجانی، دروس حوزوی را از سال ۱۳۵۹ یا ۱۳۶۰ق آغاز کرد و دروس دوره سطح را در سه یا چهار سال به پایان برد. پس از آن در درس سید صدرالدین صدر حاضر شد و کم‌سن‌ترین شرکت‌کننده در این درس بوده است.

او در درس خارج فقه و اصول آیت الله بروجردی شرکت کرد و کتاب الغصب، کتاب الاجاره، و کتاب الصلوه را از وی آموخت. سید موسی شبیری زنجانی همچنین ۲۱ سال در درس خارج فقه سید محمد داماد شرکت کرد و یک دوره کامل درس خارج اصول را نیز از وی فراگرفت.او در کنار سید موسی صدر و شهید بهشتی، از شاگردان سید محمد داماد بوده است.

هجرت به نجف
شبیری زنجانی، دو بار در سال‌های ۱۳۷۳ق و ۱۳۷۴ق به حوزه علمیه نجف رفت و در درس‌های خارج فقه سید عبدالهادی شیرازی و سید محسن حکیم شرکت کرد. او همچنین در درس فقه و اصول آیت الله خویی حاضر می‌شد.

آغاز تدریس درس خارج
سید موسی شبیری زنجانی که در دهه ۱۳۴۰ شمسی، از استادان مدرسه حقانی در قم بوده است، تدریس خارج فقه در موضوع کتاب الحج را پیش از سال ۱۳۸۸ق و در زمان حیات استاد خود آیت الله محقق داماد آغاز کرد و این درس ۱۵ سال طول کشید. درس خارج اصول نیز سال‌ها از درس‌های اصلی وی بود، اما ادامه نیافته و نکات لازم اصولی، در ضمن درس خارج فقه بیان می‌شود

شاگردان

در طیّ سالیان طولانی تدریس آیت‌الله سید موسی شبیری زنجانی افراد بسیاری از دروس او بهره برده‌اند؛ از جمله:

رضا استادی
مهدی شب‌زنده‌دار
سید جعفر مرتضی عاملی

مرجعیت

آیت الله شبیری زنجانی، یکی از هفت فقیهی است که جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، پس از درگذشت آیت الله محمدعلی اراکی در سال ۱۳۷۳ش، آنها را جایزالتقلید خواند.

تبحر آیت الله شبیری زنجانی در علم رجال، توجه ویژه به روایات، و اعتقاد او به عدم حجیت خبر واحد، از ویژگی‌های اندیشه فقهی او دانسته شده است. توجه ویژه به آرای سید محسن حکیم و ابوالقاسم خویی، اعتقاد به انسداد باب علم و عدم اعتقاد به اختیارات گسترده حکومتی برای فقها، برخی دیگر از شاخصه‌های اندیشه فقهی شبیری زنجانی است.

آثار

سید موسی شبیری زنجانی، علاوه بر آثار تألیفی، دست به تصحیح، تحقیق و تعلیقه بر برخی کتب مهم شیعی نیز زده است؛ از جمله تحقیق رجال نجاشی و تعلیقه بر کتاب «آشنای حق»، درباره اندیشه و سلوک محمد بیدآبادی. مهمترین آثار وی عبارتند از:

تحقیق رجال نجاشی: رجال نجاشی با تحقیق سید موسی شبیری زنجانی، در سال ۱۴۱۶ قمری (۱۳۷۴ش) از سوی انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به چاپ رسید.تحقیق این اثر، با استفاده از ۱۴ نسخه معتبر از رجال نجاشی صورت گرفته است.
تعلیقه بر «آشنای حق»: آثار و احوال عرفانی آقامحمد بیدآبادی، در کتابی فارسی به نام «آشنای حق»، توسط علی صدرایی خویی نوشته شده و آیت الله شبیری زنجانی، تعلیقاتی بر آن نوشته است. این کتاب در سال ۱۳۹۱ از سوی انتشارات خویی چاپ شد. کتاب اصلی در سال ۱۳۷۹ش از سوی نشر نهاوندی انتشار یافته است.
جرعه‌ای از دریا: کتابی حاوی برخی از آثار منتشر نشده و تعداد محدودی از آثار منتشر شده آیت الله شبیری زنجانی، به همراه فصلی با عنوان «طریقیات» که پاره‌ای از گفته‌های وی در مسیر خانه تا حرم حضرت معصومه (س) است. فصل اول این کتاب، حاوی ۱۴ اثر فارسی، شامل مقالات، مصاحبه‌ها و تعلیقه‌های وی بر آثار فارسی است. فصل دوم، هشت اثر عربی است که بیشتر آنها تعلیقات است و فصل پایانی کتاب، طریقیات است که نکاتی علمی، تاریخی و اخلاقی را بازگو می‌کند و اشاراتی به شرح حال و ویژگی‌های ۴۰ تن از عالمان دارد. این کتاب سه جلدی، از سوی موسسه کتاب‌شناسی شیعه منتشر شده است.کتاب سه جلدی جرعه‌ای از دریا، در سال ۱۳۸۸ش در موسسه کتاب‌شناسی شیعه در قم و به زبان فارسی چاپ شد.

مراکز و موسسات وابسته

مدرسه فقهی امام محمد باقر (ع)، در سال ۱۳۸۰ش تاسیس شده و هدف از راه‌اندازی آن، مطالعات فقهی و پرورش فقیهان قوی‌بنیه اعلام شده است.دوره آموزشی این مدرسه، از پایه هفتم حوزه آغاز می‌شود و مجموعا ۱۲ سال ادامه می‌یابد.

مرکز فقهی امام محمد باقر (ع)، با هدف احیای آثار سید احمد شبیری زنجانی و نشر آثار سید موسی شبیری زنجانی، در اردیبهشت ۱۳۹۱ش تاسیس شد و در حوزه علوم فقه، اصول فقه، رجال، و فقه الحدیث فعالیت می‌کند. پاسخگویی به سوالات شرعی، تدوین و تنظیم دروس خارج آیت الله شبیری زنجانی، و تدوین متون درسی و کمک‌درسی حوزه، بخشی از اقدامات این مرکز است.

Born

Death

موسی شبیری زنجانی

موسی شبیری زنجانی

Born:

موسی شبیری زنجانی

Author Books