معرفى اجمالى
"ترجمه و شرح نهج ‏البلاغه آملى" اثر عزالدین جعفر بن شمس الدین آملى از علماى قرن ١١ هجرى است که به زبان فارسى در شرح و ترجمه ١۶ خطبه اول کتاب نهج‏ البلاغه شریف رضى نوشته شده است.
ساختار کتاب‏
از یک مقدمه و مباحث چهارگانه‏اى در ابتداى کتاب، قبل از شروع به شرح، ذکر نموده؛ از جمله مباحث الفاظ، فصاحت و بلاغت و لواحق آن، مباحثى پیرامون خطابه و در پایان شمه از فضائل امیرالمومنین مى‏باشد. وى فقط به شرح ١۶ خطبه از خطب نهج‏البلاغه سیده رضى پرداخته است. در هر خطبه ابتدا قسمتى از جملات سید رضى و نه همه آن را آورده و به شرح کامل آن خطبه پرداخته است.
گزارش محتوا
چون بیشتر شرح ‏هاى نهج ‏البلاغه به عربى بود و همه فارسى زبان‏ها نمى‏ توانستند، استفاده کنند. بعضى از فضلاى ایران به فکر ترجمه بر آمدند. یکى از ترجمه‏ هاى خوب و قدیمى نهج ‏البلاغه که مى‏توان گفت قدرش مجهول مانده از عزالدین جعفر بن شمس‏الدین آملى است که انشاى روان و ساده‏اى دارد. متاسفانه از زندگى آملى اطلاعى در دست نیست. نوشته‏اند که با شیخ کرکى متوفى ٩٣٠ و شیخ ابراهیم قطیفى هم درس بوده است. قاضى نوراللّه شوشترى مى‏نویسد، قبر او در سارى مزار است و مردم به زیارت آن مى‏روند. آقاى ابن یوسف پس از مقایسه کتاب آملى با شرح ابن میثم به این نتیجه رسیده است که کتاب آملى تقریبا ترجمه‏اى از شرح ابن میثم است؛ ولى با آن که خود آملى در دیباچه و متن کتاب تصریح کرده است که به شرح ابن میثم نظر داشته، مثل هر مترجم صاحب نظرى اعمال ذوق و سلیقه کرده است. به همین جهت کتاب او ترجمه تحت اللفظى و ساده‏اى از شرح ابن میثم نیست و مزایا و اختلاف‏هایى دارد؛ از جمله فصلى در مکارم حضرت امیر(ع) در کتاب او هست که با آنچه در شرح ابن‏میثم در این باب آمده است، فرق دارد. یا در بعضى جاها مثل مقدمه کتاب و بحث در صنایع ادبى عبارت‏هاى مفصل و خسته کننده، شرح ابن میثم را ساده و خلاصه کرده است تا اطناب ممل نداشته باشد، به اضافه دخل و تصرف‏هاى دیگر.

Author

Editor

Interpreter

Common title

Number of volumes

Persian Title

Publish location

Publication year

Publish number

Publisher

Qr Code

Sect

Scholar

ISBN

Source

Translated

Translated Fields

Is this post suggested?

Rate

View

Votes

شرح و ترجمه نهج البلاغه

عزٌالدین بن جعفر بن شمس الدین آملی، (درگذشته ۹۰۴ق) معروف به عزالدین آملی، عالم شیعه، ریاضیدان، سده دهم هجری قمری فقیه شیعی اهل مازندران، عزالدین معاصر شاه طهماسب صفوی و ملازم تاج‌الدین حسن وزیر مازندرانی و همدرس محقق کرکی و ابراهیم قطیفی بود که هر سه از شاگردان علی بن هلال جزائری به شمار می‌رفتند. وی در شهر ساری وفات یافت و در همان‌جا دفن شد. وی شرح نهج البلاغه ابن میثم را ترجمه کرده است.

تحصیل
عزدالدین، از معاصران و همدرسان محقق کَرَکی (درگذشت۹۴۰ق) و ابراهیم بن سلیمان قطیفی (د پس از ۹۴۵ق) بوده است و هر سه تن از شاگردان علی بن هلال جزایری بوده‌اند. آملی در سال ۹۰۴ق ساری درگذشت و در همانجا مدفون شد.

تالیفات
از آثار عزالدین آملی از این کتاب‌ها یاد شده است:

رساله حسنیه؛ در اصول دین و فروع عبادی آن به فارسی که آن را برای تاج‌الدین آقا حسن وزیر مازندران نوشته است.
ترجمه شرح نهج‌البلاغه تألیف ابن میثم بحرینی (درگذشت۶۷۹ق) که آن را در ۹۴۴ق به پایان رسانیده است. نسخه‌هایی خطی از نیمه اول این کتاب در کتابخانه‌های آستان قدس رضوی و سپهسالار (سابق) موجود است. عبدالحسین امینی از آن به شرح فارسی بر نهج البلاغه یاد کرده است.
شرح یک رباعی از شهاب‌الدین عمر سهروردی که چاپ شده است.
لمعه در نکاح دائم و متعه به فارسی که در ۴ باب تألیف شده و نسخه‌هایی خطی از آن در کتابخانه مرکزی و ملی ملک موجود است. ملامیر قاری گیلانی آن را به عربی ترجمه کرده و در کتاب زبده الحقایق که در سال ۱۰۰۰ق نوشته، گنجانیده است.

وفات

وی در سال ۹۰۴ق شهر ساری وفات یافت و به همراه میر حیدر آملی در آرامگاه سه سید آملی مدفون است.

Born

Death

عزالدین جعفر بن شمس الدین آملی

عزالدین جعفر بن شمس الدین آملی

عزالدین جعفر بن شمس الدین آملی

Author Books