أسباب النزول، تألیف ابوالحسن على بن احمد واحدى نیشابورى (متوفى ۴۶۸ق)، مشهورترین اثرى است که اختصاصاً در موضوع اسباب نزول آیات قرآنى فراهم آمده است و «علیرضا ذکاوتى قراگزلو» آن ر ابه‌صورت کامل ترجمه کرده است.

اسباب نزول یا شناخت مناسبت‌ها و علل نزول آیات قرآنى، مجموعه اطلاعاتى است که ما را در دانستن مکان و زمان و حوادثى که منجر به فرود آمدن آیه یا تشریع حکمى گردیده، یارى مى‌نماید. بدیهى است که اگر برخى شأن نزول‌ها را ندانیم چه‌بسا در فهم آیه‌اى دچار انحراف شویم. با مطالعه این کتاب در فضاى زنده و حقیقى مکه و مدینه عصر پیغمبر(ص) قرار مى‌گیریم و شرایط عینى نزول آیات را درمى‌یابیم. در موارد معدودى که میان شیعه و سنى در شأن نزول آیات اختلاف هست، مترجم در پاورقى اختصاراً توضیح داده و یا برای تفصیل بیشتر به منبعى آسان‌یاب ارجاع نموده است.

مترجم علاوه بر ترجمه کتاب، به حذف اسانید کتاب نیز اقدام کرده است؛ چنان‌که خود مى‌گوید: «مشهورترین اثرى که اختصاصا در موضوع اسباب النزول فراهم شده تألیف ابوالحسن على بن احمد واحدى است که ترجمه آن در همین کتاب از نظر خوانندگان مى‌گذرد و طبق آنچه حاجى خلیفه در «کشف الظنون» نوشته، برهان‌الدین ابراهیم بن عمر جعبرى (متوفى ۷۳۲ق) نیز با حذف اسانید، آن را مختصر ساخته بوده است و این کارى است که ما نیز برای رعایت حال خواننده فارسی‌زبان کرده‌ایم».

وى مى‌افزاید: «سلسله سند روایت را تلخیص کردیم؛ یعنى فقط نفر اول و نفر آخر را مى‌آوریم. ملاحظه مى‌شود که روات مستقیم واحدى غالباً ً از شاغلان مناصب و مقامات شرعى و علمى بوده‌اند با عناوین استاد، فقیه، مقرى، حافظ، کاتب، نحوى... و یا پیشه‌ورانى چون صفار، بیاع، فحّام، حارث، سرّاج، عطار، صیدلانى... بوده‌اند. واحدى گاه قید مى‌کند که «راوى برای من روایت کرد و شفاهاً اجازه روایت داد» و گاه مى‌نویسد: «اجازه کتبى داد» و گاه از کتابى نقل مى‌کند. در موارد زیادى روایات خود را با صحیحین و نیز صحیح ابوعبداللّه حاکم نیشابورى که مقصود «المستدرک» حاکم است و یا با سیره محمد بن اسحاق تطبیق مى‌نماید».

در این ترجمه شماره آیات بر اساس «معجم المفهرس» محمد فؤاد عبدالباقى ذکر شده و آن مقدار از آیه نقل و ترجمه شده که با شأن نزول ذکرشده مربوط و مناسب است.

چون اسباب نزول‌ها گاهى طبق مذاق اهل سنت و با شأن نزولى که شیعه روایت مى‌کند متفاوت است، در موارد لزوم نظر شیعه را ذکر و به منبع مناسب و در دسترسى اشاره نموده است تا اگر خواننده جویاى تفصیل بیشتر بود ملاحظه و مطالعه کند. فهرست مطالب در ابتداى اثر و نمایه الفاظ در انتهاى آن آمده است.

Author

Editor

Interpreter

Common title

Number of volumes

Persian Title

Publish location

Publication year

Publish number

Publisher

Qr Code

Sect

Scholar

ISBN

Source

Translated

Translated Fields

Is this post suggested?

Rate

View

Votes

اسباب النزول

میان همه ارباب فکر و قلم گذشته تمدن اسلامی، ابوحیان توحیدی چهره‌ای است غریب که همواره نوشته‌هایش را خوانده‌اند؛ اما از نامش فاصله گرفته‌اند. او در حدود سال ۳۱۰ هـ.ق زاده شده و زادگاهش را بغداد، واسط، شیراز و حتی نیشابور نوشته‌اند. وفات او احتمالا بین سال‌های ۴۰۴ تا ۴۱۴ اتفاق افتاده است. در این کتاب نویسنده افزون بر اشاره به زندگی ابوحیان، درباره این موضوعات نیز بررسی انجام داده است: سبک نویسندگی، تفکرات، شناخت ابوحیان، آثار چاپ‌شده او، پرسش‌های فلسفی و ...

زندگانی ابوحیان، سبک نویسندگی، تفکرات، سیری در شناخت ابوحیان، آثار چاپ شده ی ابوحیان، پرسشهای فلسفی، تحریر المقابسات، تلخیص الامتاع و الموانسه، لطیفه ها و حکایات

ابو حیان توحیدى

فهرست
آشنایی با ابن الجوزی و کتاب تلبیس ابلیس
باب اول: امر به همراهی سنت و جماعت
باب دوم: در نکوهش بدعت و بدعت سازان
باب سوم: در بر حذر داشتن از فتنه ها و حیله های ابلیس
باب چهارم: در معنای فریفتاری و فریفتگی
باب پنجم: در بیان تلبیس ابلیس در عقاید و کیشها
باب ششم: در بیان تلبیس ابلیس از راه علم بر عالمان
باب هفتم: در تلبیس ابلیس بر حاکمان و شاهان
باب هشتم: در تلبیس ابلیس بر عبادت پیشگان
باب نهم: در تلبیس ابلیس بر زاهدان
باب دهم: در تلبیس ابلیس بر صوفیان
باب یازدهم: در تلبیس ابلیس بر اهل دین از راه کرامات نمایی
باب دوازدهم: در تلبیس ابلیس بر عامیان
باب سیزدهم: در تلبیس ابلیس بر همگان از راه آرزوهای دور و دراز

تـلبیـس ابـلیـس

علیرضا ذکاوتى قراگزلو (متولد ۱۳۲۲-همدان)، استاد عرفان، مترجم، مؤلف، پژوهشگر،چهار دهه گذشته آثار متعددی از او در زمینه ادبیات فارسی و عرفان اسلامی منتشر شده‌است. وی نقدهای بسیاری بر آثار کلاسیک ایران نوشته، تحقیق و ترجمه کرده‌است و در هر دو رشتهٔ ادبیات ابداعی و ادبیات تحقیقی و نیز ترجمه از عربی به فارسی آثار متعددی پدیدآورده‌است. از جمله کتابهایی چون «عرفانیات»، «عمر خیام» و ترجمه «تمدن اسلامی در قرن چهارم و پنجم» از آثار اوست.

ولادت
در سال ۱۳۲۲ در یک خاندان مذهبى، علمى و عرفانى در همدان متولد شد. پدرش مرحوم شیخ على‌اصغر ذکاوتى قراگزلو متخلص به «زمزم همدانى»، عالم، ادیب، خطیب، عارف، مدرس و شاعر بود. مادرش از خاندان حاج محمدجعفر کبوتراهنگى (مجذوب) از عارفان نامدار قرن سیزدهم هجرى است.

تحصیلات
از کودکى با کتاب بزرگ شد و از حضور در مجالس اهل علم در همدان و قم بهره برده و از محضر پدر و دیگر خویشاوندان که اهل علم بودند، استفاده کرد.

پدرش گلستان و بوستان به ایشان درس داد؛ ولی مثنوی نیز در خانه خوانده می‌شد و از کودکی با قصه‌های مثنوی آشنا گردید.

ایشان مطالعات پیوسته و گسترده‌اى در ادب فارسى و عربى، عرفان اسلامى، عقاید و مذاهب و تاریخ اجتماعى ایران بعد از اسلام دارد و در هر دو رشته ادبیات ابداعى و ادبیات تحقیقى و نیز ترجمه از عربى به فارسى آثار متعددى پدید آورده‌ است که از آن جمله ترجمه «تمدن اسلامى در قرن چهارم هجرى» (تألیف آدام متز) در سال ۱۳۶۳ و ترجمه کتاب «نظام ادارى مسلمانان در صدر اسلام» در سال ۱۳۸۵ «کتاب سال» شناخته شد و موفق به اخذ جایزه شد. همچنین به مناسبت چاپ مقالات متعدد در نقد کتاب در مجلات وزین کشور در سال ۱۳۷۷ به‌عنوان «منتقد نمونه» و در سال ۱۳۹۰ به‌عنوان «منتقد پیش‌کسوت» موفق به اخذ جایزه شد. جزء هیئت مؤلفین دائرهالمعارف تشیع بوده و با بنیاد دائرهالمعارف اسلامى و دانشنامه جهان اسلام همکارى مداوم داشته، با مرکز نشر دانشگاهى در خصوص تهیه مقالات و ویرایش کتب، ارتباط مستمر داشته‌ است. تدریس ایشان در دانشگاه آزاد اسلامى واحد همدان از بدو تأسیس به‌طور مستمر بوده است. در مرکز آموزش عالى ابن سینا نیز به مدت ده سال تدریس کرده‌اند و استاد مدعو ادبیات فارسى و عربى در دانشگاه علامه طباطبائى بوده‌ است، با دانشگاه بوعلى سینا نیز همکارى پژوهش داشته است.

تألیف و تصحیح ۳۰ کتاب در کارنامه علمی و ادبی او ثبت شده است.

دو اثر ترجمه «تمدن اسلامی در قرن چهارم هجری»، تألیف آدام متز در سال ۱۳۶۳ و ترجمه کتاب «نظام اداری مسلمانان در صدر اسلام» در سال ۱۳۸۵ که کتاب سال شناخته و حائز دریافت جایزه شد، نمونه‌ای از کارهای پژوهشی ماندگار وی به حساب می‌آید.

آثار
اسکندرنامه (بخش ختا)؛
عمر خیام؛
البیان و التبیین؛
نظام ادارى مسلمانان در صدر اسلام؛
عرفانیات (مجموعه مقالات عرفانى)؛
تشیع و تصوف تا آغاز سده دوازدهم هجرى؛
بنیان‌گذاران فلسفه امروز؛
ابوحیان توحیدى؛
ماجرا در ماجرا؛
نکته‌چینى‌ها از ادب عربى (مقاله کوتاه و بلند)؛
ترجمه أسباب النزول واحدى نیشابورى؛
زندگى و آثار جاحظ؛
قرآنیات؛
بازشناسى و نقد تصوف؛
قصه‌هاى عامیانه ایرانى؛
منتخب رسالات صفاءالحق؛
سیر تاریخى نقد ملا صدرا؛
درک شهرى از مشروطه (مقایسه حوزه مشروطه‌خواهى اصفهان و تبریز)؛
تمدن اسلامى در قرن چهارم هجرى؛
و...

Born

Death

علیرضا ذکاوتی قراگزلو

علیرضا ذکاوتی قراگزلو

Born:

علیرضا ذکاوتی قراگزلو

Author Books