<div>

بخشی از کتاب «ناسخ التواریخ» (دفتر دوم) تألیف محمدتقی لسان‌الملک سپهر (۱۲۱۶-۱۲۹۷ق) است که در موضوع زندگی‌نامه پیامبر(ص) نوشته شده است.

این کتاب که می‌توان به‌اعتباری آن را در زمره تواریخ عمومی بشمار آورد، با دستور محمد شاه قاجار به میرزا محمدتقی خان سپهر‌ و حمایت‌های حاج میرزا آقاسی تألیف یافت. مؤلف که از حمایت‌ها، نواخت‌ها و دریافت‌های دربار بهره‌مند بوده است، در ابتدا می‌خواسته تا یک دوره تاریخی عمومی از هبوط آدم تا روزگار قاجاران بنگارد؛ لذا‌ با این نیت و انگیزه به تألیف «ناسخ التواریخ» در دو کتاب (دو دفتر)، به شرح ذیل پرداخت:

کتاب اول (دفتر اول)، در دو مجلد، مشتمل است بر داستان هبوط آدم تا روزگار عیسی(ع) و از ظهور مسیح تا سرآغاز هجرت پیامبر(ص) و کتاب دوم از‌ آغاز هجرت پیامبر(ص) تا روزگار خود مؤلف. این دفتر که سیر‌ زمانی‌ کتاب‌ اول را می‌پیماید، مشتمل بر مجلدات شش‌گانه‌ای شد که تاریخ‌ و سیره حضرت رسول(ص) از آغاز هجرت تا رحلت آن حضرت با ذکر اوصاف و متعلقات ایشان را در مجلد‌ اول‌، تاریخ‌ خلفای سه‌گانه و شرح حال صحابه و ایام مشهور و امثله عرب را در‌ مجلد‌ دوم، شرح حال علی بن ابی‌طالب(ع) را در مجلد سوم، شرح حال حضرت‌ زهرا‌(س) را‌ در مجلد چهارم، شرح حال امام حسن بن علی(ع) را در مجلد‌ پنجم‌ و شرح‌ حال امام حسین(ع) را در مجلد ششم جای داده است.

میرزا محمدتقی خان‌ سپهر‌ که‌ نتوانست مراد خود را در پیگیری این تألیف تا روزگار قاجاران محقق سازد، ناچار‌ آن‌ سیر پیشین را در پایان حیات امام حسین(ع) رها کرد و کتاب سوم (دفتر‌ سوم‌) خود‌ را بی‌هیچ ربط و نسبتی با دو کتاب پیشین، به تاریخ سلسله قاجاریه اختصاص‌ داد‌.

مؤلف که مورخی شیعی بود، در نگارش تاریخ‌ پیامبر‌(ص)، آراء و عقاید علمای فریقین را مورد ملاحظه‌ قرار‌ داده و در تألیف کتاب خود، آرایی که در باب آنها اتفاق نظر وجود داشت‌ را بی‌کم‌وکاست‌ نقل کرده است و آنهایی که‌ محل‌ اختلاف بوده‌، ابتدا‌ نظرات‌ علمای اهل سنت و سپس آرای علمای‌ شیعی‌ را ذکر کرده و در نهایت به بیان اختلاف آراء و عقاید پرداخته است‌.

سپهر‌ برخلاف مورخان دیگر که شرح‌ حال و حوادث ایام ائمه‌ اطهار(ع)‌ را ذیل حوادث ایام خلفای‌ اموی‌ و عباسی نگاشته‌اند، حوادث روزگار خلفای اموی و عباسی را ذیل شرح احوال ائمه(ع) آورده‌ است و در تألیف کتاب اول‌ و دوم‌ خود‌، اکثر قریب به‌ اتفاق‌ کتاب‌های اهل سنت و شیعه‌ را‌ ملاحظه و بررسی نموده و در ضبط اسامی اشخاص و مکان‌ها دقت کافی مبذول داشته است.

نثر‌ او‌ در نگارش «ناسخ التواریخ» گرچه نسبت‌ به‌ همگنان عصر‌ خود‌ ساده‌تر و بی‌تکلف‌تر است، بااین‌حال مملو از کلمات و تعبیرات و اصطلاحات عربی و تا اندازه‌ای منشیانه‌ و ترسلی‌ است.

</div>

Author

Editor

Interpreter

Common title

Number of volumes

Persian Title

Publish location

Publication year

Publish number

Publisher

Qr Code

Sect

Scholar

ISBN

Source

Translated

Translated Fields

Is this post suggested?

Rate

View

Votes

ناسخ التواریخ؛ حضرت رسول صلی‌الله‌علیه‌وآله

بخشی از کتاب ناسخ التواریخ مربوط به تاریخ خلفاء است در این قسمت تاریخ سه خلیفه اول مسلمین یعنی ابوبکر عمر و عثمان برای دانلود آماده شده است.

&nbsp;

ناسخ التواریخ؛ تاریخ خلفا

محمدتقی سپهر کاشانی (۱۲۱۶-۱۲۹۷ق)، ملقب به لسان‌الملک، مورخ، ادیب، شاعر عصر قاجار، نویسنده ناسخ التواریخ

ولادت
او فرزند ملا محمدعلى کاشانی، ملقب به لسان‌الملک و متخلص به سپهر بوده و به لسان‌الملک سپهر اشتهار دارد.

او در سال ۱۲۱۶ق در کاشان متولد شد.

تحصیلات
تحصیلات خود را در همان شهر به انجام رسانید. وى از مورخان، ادیبان و شاعران عصر قاجار است که عمده شهرت او به خاطر تألیف کتاب "ناسخ التواریخ" است.

مى‌گویند سپهر قصیده‌اى در مدح ملک الشعراى صبا سرود و چون ملک الشعرا طبع وى را آماده دید وى را تشویق کرد و دختر خود را به همسرى وى درآورد و با پسر خویش به کاشان فرستاد و میرزا محمدتقى تا وفات ملک الشعراء در کاشان بود تا پس از درگذشت او با پسرش، محمدحسین خان عندلیب، به تهران آمد پس از چندى به کاشان بازگشت و به دستگاه شاهزاده محمود میرزا، حاکم نهاوند و مضافات راه یافت و دیوانى در مدح او ساخت.

سپهر در سال ۱۲۴۸ه.ق به همراه یوسف خان سپهدار که از طرف فتحعلى شاه براى رسیدگى و حل اختلاف میان حسام السلطنه و حشمت الدوله در لرستان پدید آمده بود راهى لرستان شد.

در ۱۲۵۰ در رکاب فتحعلى شاه به فارس رفت و پس از آن به کاشان بازگشت.در زمان محمد شاه، سپهر به تهران احضار و به منصب استیفا گمارده شد. بعد از جلوس ناصرالدین شاه، مأمور کاشان و تا سال ۱۲۶۷ه.ق در آنجا بود و هنگام مراجعت ناصرالدین شاه از عراق و اصفهان در رکاب وى به تهران بازگشت. در دربار ناصرالدین شاه خواندن دستخطهاى شاه و فرامین او بر شغل سابق وى افزوده شد و در سال ۱۲۷۲ لقب لسان الملک یافت و بعدها جزء اعضاى مصلحت خانه درآمد. در سال ۱۲۹۱ ه.ق که اعتضاد السلطنه ریاست اداره "تربیت مجالس تنظیمات حسنه در ولایات ممالک محروسه" را یافت، سپهر مستوفى اول شد و به لقب خانى مفتخر گردید

وفات
تا آنکه در ربیع‌الآخر سال ۱۲۹۷ق برابر با برابر با ۱۰ فروردین ۱۲۵۹ش در تهران درگذشت و جنازه‌اش به نجف اشرف حمل و در آنجا به خاک سپرده شد.

آثار
ناسخ التواریخ، تاریخ قاجاریه، دیوان اشعار، آینه جهان نما، جنگ التواریخ، محموده القصائد، براهین العجم و اسرار الانوار.

Born

Death

محمد تقی و عباسقلی خان سپهر

محمد تقی و عباسقلی خان سپهر

Born:

Death:

محمد تقی و عباسقلی خان سپهر

Author Books