کتاب مقام فلسفه در دوره تاریخ اسلام طبق گفته خود استاد داوری در پرتو مطالعه­ای کوتاه مدت اما همراه با تعلق خاطر و دلبستگی نگاشته شده­است. از نظر زمانی داوری این کتاب را قبل­ از انقلاب نگاشته­ است، در فضایی که به این موضوع چندان پرداخته نشده­ بود. در این کتاب که به جایگاه تاریخی فلسفه در ایران دوره اسلامی می­پردازد، هدف این است که فلسفه را به­عنوان مظهری از مظاهر این دوره تاریخی گرفته و مقام این مظهر و نحوه مظهریت آن مورد بررسی قرار گیرد؛ نه به ­عنوان یک جزء زائد خارجی که با تمدن مناسبت نداشته باشد و از سر تفنن یا برحسب ملاحظات و مقتضیات فرقه­بازی به آن توجه شده باشد، بلکه سعی شده فلسفه را شأنی از شئون تاریخ دوره اسلامی در نظر بگیرد. به طوری که بدون فلسفه تصور تاریخ تمدن اسلامی غیر ممکن یا دشوار باشد. درضمن سعی شده فلسفه اسلامی به­عنوان مرحله­ای از تاریخ فلسفه که باعث قوام تاریخ، فرهنگ و تمدن اسلامی است، در نظر گرفته شود. البته علاقه­مندان می­توانند برای بررسی بیشتر در مورد فلسفه­ ایران به کتاب­های دیگری از خود دکتر داوری از جمله فلسفه معاصر ایران، فارابی موسس فلسفه اسلامی، فارابی فیلسوف فرهنگ، فلسفه چیست؟ و فلسفه تطبیقی مراجعه کنند.

Author

Editor

Interpreter

Common title

Number of volumes

Persian Title

Publish location

Publication year

Publish number

Publisher

Qr Code

Sect

Scholar

ISBN

Source

Translated

Translated Fields

Is this post suggested?

Rate

View

Votes

مقام فلسفه در دوره تاریخ ایران اسلامی

کتاب «قواعد کلی فلسفه در فلسفه اسلامی» در حقیقت عنوان رساله دکتری استاد، در ایام تحصیل بوده و تکمیل این اثر گران بها را در سال های بعد و با تأمل بیشتر انجام داده اند.
این اثر قبلاً در سه مجلد و اکنون در دو مجلد چاپ شده است. نویسنده، این کتاب را قبل از انقلاب نوشته اند و البته بعد از انقلاب هم تجدید چاپ شد. این نخستین کتابی بود که وی به طور رسمی تألیف کرد و مؤلف اکنون بعد از گذشت حدود چهل سال از زمان تألیف آن، این اثر را مهم ترین اثر قلمی شان می دانند. نویسنده زمانی که می خواستند این اثر را تألیف کنند، تصمیم داشتند درباره چهارصد قاعده فلسفی بنویسند، که این قواعد را از تمام کتب فلاسفه پیشین استخراج کرده بودند. اما این قواعد را به صد و پنجاه قاعده تقلیل دادند که به اعتقاد نویسنده، حتی می توان این قواعد را کمتر و کمتر نیز کرد تا حدی که می توان آن ها را حتی به یک قاعده تقلیل داد و آن اصل «امتناع اجتماع نقیضین» است. اما از آن جایی که به نظر وی، این صد و پنجاه قاعده بسیار مهم و برای خوانندگان بسیار کارآمد است، همه آن ها را در کتاب آوردند.
آنچه که در این اثر درباره این صد و پنجاه قاعده آمده، این است که این قواعد خودشان از چه قواعد یا اندیشه هایی دیگری ناشی شده اند، آن ها مبتی بر چه اصولی هستند و چه اصولی بر آن ها مترتب است.
این کتاب برای دانشجویان فلسفه اسلامی و حتی برای تمام علاقمندان به فلسفه مفید است. زیرا قاعده فلسفی، اسلامی و غیر اسلامی یا شرقی و غربی ندارد. قواعد فلسفی جهان شمول و بدون زمان و مکان هستند. قاعده عقلی همیشه قاعده عقلی است.

قواعد کلی فلسفه در فلسفه اسلامی(جلد دوم)

قواعد کلی فلسفه در فلسفه اسلامی (جلد اول)

این کتاب که مضامین آن بر اساس بخش های انسان و حیوان از «رسائل اخوان الصفا» اقتباس و تالیف شده، از آثار «محمد بن محمود بن محمد زنگی بخاری»، از ادبا و حکمای قرن هفتم و هشتم هجری است. در حقیقت «بستان العقول فی ترجمان المنقول»، ترجمه گونه ای است آزاد از «رساله حیوان»، برگرفته از رسائل مشهور «اخوان الصفا». درباره هدف این ترجمه و تالیف، «زنگی بخاری» خود اشاره می کند که چون رساله حیوان را «برنسق کلیله و دمنه» یافت و ...، «چنان دید که این نسخه شریف را به پارسی کند و نقاب عربیت را از پیش جمال شاهدان معنایش براندازد تا سبب فایده همگان گردد.» او در مقدمه سخن، «رساله حیوان» را با «کلیله و دمنه» مقایسه می کند و آن را برتر از «کلیله و دمنه» می شمرد. در چاپ حاضر، «بستان العقول» از روی عکس تنها نسخه شناخته شده آن که در کتابخانه «توبینگن» در آلمان نگهداری می شود، رونویسی و تصحیح شده است.<span id="ContentPlaceHolder1_Thesarus_Namayeh_Chekide_Value" class="value">این اثر یکی از متن‏های ادبی قرن هفتم و هشتم هجری است. این کتاب از ۱۹ فصل تشکیل شده که فصل نخست آن به بیان شرح حال آدم ابوالبشر و فرزندان او اختصاص یافته و فصول بعدی از شکایت حیوانات نزد پادشاه جنیان، آگاهی عوام از اسرار ملوک، مجادله و مناظره حیوانات با آدمیان و مشورت کردن حیوانات با یکدیگر، خصایل رسول و آداب رسالت و برخی مطالب دیگر سخن رفته که در همه آنها نکات ظریف اخلاقی و تربیتی به چشم می‏خورد. در بیان رسیدن رسول بهایم به پادشاه زنبوران نحل، در بیان رسیدن رسول بهایم به عنقا، در بیان رسیدن رسول بهایم به تنین عناوین دیگر فصل‏های بعدی هستند. در ادامه فصول دیگری با این عنوان‏ها: در بیان اجتماع حیوانات پیش تخت ملک جن و مناظره، در بیان به حکومت نشستن پادشاه جن روز دوم، در بیان پرسیدن ملک جن صرصر را، در بیان کثرت پادشاهان آدمیان، در بیان حسن طاعت جنیان پادشاهان خویش را، در بیان سبب بیرون آمدن آدم از بهشت و در بیان حکومت نشستن پادشاهان جن روز سوم از نظر خوانندگان می‏گذرد که تقریبا همه آنها به نوعی و طریقی به آداب کشورداری و تدبیر سیاست و رعایت حال رعیت اشاراتی مفید و نیکو می‏نماید.</span>

بستان العقول فی ترجمان المنقول

<h5>جایگاه مناطق اطراف دریای خزر در تاریخ جهان اسلام
<strong>مشخصات کتاب:</strong>
سرشناسه : بارتولد، واسیلی ولادیمیروویچ، ۱۸۶۹ - ۱۹۳۰م.
Bartol'd, Vasilii Vladimirovich
عنوان و نام پدیدآور : جایگاه مناطق اطراف دریای خزر در تاریخ جهان اسلام/ تالیف واسیلی ولادیمیروویچ بارتولد؛ ترجمه لیلا ربن شه؛ ویراستار عنایت ا... رضا.
مشخصات نشر : تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ۱۳۷۵٫
مشخصات ظاهری : سیزده، ۱۹۲ ص.
یادداشت : کتابنامه به صورت زیرنویس.
موضوع : دریای خزر، منطقه -- تاریخ -- پس از اسلام
موضوع : قفقاز -- روابط خارجی -- روسیه
موضوع : روسیه -- روابط خارجی -- قفقاز
شناسه افزوده : ربن رشه، لیلا، ۱۳۳۰ -، مترجم
شناسه افزوده : پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
رده بندی کنگره : DSR2160/ب ۲ج ۲ ۱۳۷۵
رده بندی دیویی : ۹۵۵/۲۴
شماره کتابشناسی ملی : م ۷۵-۸۸۳۵
<strong>عناوین اصلی کتاب شامل:</strong>
فهرست مطالب ؛ پیشگفتار مترجم ؛ پیشگفتار از بخش تاریخ و مردم شناسی انجمن مطالعات و تحقیقات آذربایجان ؛ پیشگفتار سخنران ؛ [سخنرانی ها]؛ خلاصه ای از تاریخ آذربایجان؛ فهرست اعلام</h5>

جایگاه مناطق اطراف دریای خزر در تاریخ جهان اسلام

تألیف ارنست اورسل بلژیکى متولد /۱۸۵۸ ۱۲۷۵ق است که توسط على‌اصغر سعیدى به زبان فارسى و در یک جلد ترجمه گشته است.

نویسنده‌ى خودخواه و بلند آوازه‌اى؛ مانند "لرد کرزن" در کتاب خود به نام "ایران و قضیه‌ى ایران" بعد از چندین بار استناد به مطالب این کتاب، به صراحت مى‌نویسد: (بهترین تعریفى که در باب قصرهاى سلطنتى قاجار دیدهام شرح اورسل در کتاب قفقاز و ایران است.)

ویژگى‌ها
ارنست اورسل از معدود گردشگرانى است که نه براى سیاست یا تجارت، بلکه براى سیاحت و تحقیق به ایران آمده است. البته غیر از یکى دو مورد شاید به علت منابع و مأخذ بى‌اعتبارى که در اختیار وى بوده، مطالب خلاف حقیقت و احیانا تعصب‌آمیزى را نیز عنوان نموده که به سهولت قابل تشخیص است و براى رفع هر گونه شبه‌ى احتمالى در مورد هر کدام آنها توضیحات کافى داده شده است.

او با چند زبان آشنا بوده و به تاریخ و فرهنگ مشرق زمین اشراف داشته است و پیش از آهنگ سفر به مشرق زمین، اغلب منابع تاریخى و سفرنامه‌هاى مربوط به ایران و آسیا را به دقت مطالعه کرده بوده و با این اطلاعات، شرح مسافرت خود به قفقاز و ایران را در سال /۱۸۸۵ ۱۳۰۳ق در پاریس منتشر کرده که حاوى اطلاعات سودمندى درباره آداب و سنن مردم و آثار تاریخى واوضاع سیاسى آن روز است.

وى همچنین از شمه‌ى دورنگرى و روشن‌بینى و از قدرت تجزیه و تحلیل مسائل سیاسى و اجتماعى بهره‌مند بوده وپیش‌گویى‌هایى در زمینه‌ى سیاست بین‌المللى و جا به جا شدن قدرت بزرگ جهانى، در سفرنامه‌اش ارائه داده است.

وى سفر خود را از قفقاز شروع و به روسیه و سپس ایران وارد مى‌شود. او سفرنامه‌ى خود را مانند یک رمان، خواندنى و جالب نوشته است، این سلیس و روان بودن و حالت داستان‌وار داشتن در ترجمه نیز رعایت شده است. در تمامى مسیرهایى که گذر نموده؛ همانند بسیارى از سفرنامه‌ها به ذکر راه‌ها و چشمه‌ها، مساجد، کاروانسراها، کوه‌ها، فرقه‌هاى مذهبى، صنعت، کشاورزى، بناها و سائر ویژگى‌هاى خاص آن مناطق مى‌پردازد.

ساختار
ابتدا مقدمه‌اى از مترجم محترم ومؤلف و سپس متن سفرنامه در بیست و دو فصل ادامه مى‌بابد.

عناوین اصلی کتاب شامل:
[پیشگفتار]؛ فصل اول مقدمه ؛ فصل دوم از پوتی به تفلیس ؛ فصل سوم تفلیس ؛ فصل چهارم آخرین ضمایم ؛ فصل پنجم خرابه های آنی ؛ فصل ششم ارمنستان علیا؛ فصل هفتم ایروان و اچمیادزین ؛ فصل هشتم علفزارهای تاتار؛ فصل نهم زیر باران ؛ فصل دهم باکو؛ فصل یازدهم کرانه ی خزر؛ فصل دوازدهم گیلان ؛ فصل سیزدهم کوه خرزان ؛ فصل چهاردهم قزوین ؛ فصل پانزدهم از قزوین تا تهران ؛ فصل شانزدهم تهران ؛ فصل هفدهم ایران امروز؛ فصل هجدهم مازندران ؛ فصل نوزدهم روی دریای خزر؛ فصل بیستم داغستان ؛ فصل بیست و یکم چچنیای کوچک ؛ فصل بیست و دوم جاده ی گرجستان ؛ فهرست راهنما

سفرنامه قفقاز و ایران

عناوین اصلی کتاب شامل:
فهرست مطالب‌؛ پیشگفتار؛ پیشگفتار نویسنده درباره قرآن و علوم آن و روش من در تألیف کتاب‌؛ مبحث اول در معناى علوم قرآن‌؛ مبحث دوم تاریخ علوم قرآن و پیدایش اصطلاح آن‌؛ مبحث سوم درباره نزول قرآن‌؛ مبحث چهارم درباره نخستین و واپسین آیات نازل شده‌؛ مبحث پنجم اسباب نزول‌؛ مبحث ششم درباره نزول قرآن به هفت حرف‌؛ مبحث هفتم سوره‌هاى مکى و مدنى‌؛ مبحث هشتم تاریخ جمع قرآن‌؛ مبحث نهم درباره نظم آیات و سور قرآن‌؛ مبحث دهم درباره کتابت، رسم الخط و مصاحف قرآن و مباحث متعلق به آن‌؛ مبحث یازدهم درباره قرائات، قاریان و شبهه‌هایى که در این زمینه طرح شده است‌؛ مبحث دوازدهم تفسیر و مفسران‌؛ مبحث سیزدهم درباره ترجمه قرآن و تفصیل حکم آن‌؛ مبحث چهاردهم درباره نسخ‌؛ مبحث پانزدهم محکم و متشابه قرآن‌؛ مبحث شانزدهم درباره اسلوب قرآن کریم‌؛ مبحث هفدهم درباره اعجاز قرآن و مسائل مربوط به آن‌؛  [فهرست ها]؛ کتابنامه‌

ترجمه مناهل العرفان فى علوم القرآن

<strong>پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی</strong> ، پژوهشگاهی ملی و وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران است. مأموریت این پژوهشگاه دولتی، مطالعه و تحقیق در حوزهٔ علوم انسانی، علوم اجتماعی و مطالعات فرهنگی است. این پژوهشگاه متشکل از سیزده پژوهشکده تخصصی در حوزه‌های اقتصاد، مدیریت، روانشناسی، علوم سیاسی، تاریخ، ادبیات، فلسفه، زبانشناسی، جامعه‌شناسی، اخلاق، ارتباطات و غیره است.

پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی قدیمی‌ترین و بزرگترین پژوهشگاه علوم انسانی و اجتماعی در کشور ایران و خاورمیانه است. هم‌اکنون ریاست این مرکز را دکتر حسینعلی قبادی بر عهده دارد. این پژوهشگاه صرفاً در سطوح کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی (PhD) دانشجو می‌پذیرد.

<strong>تاریخچه تاسیس</strong>
سابقه تأسیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی به سال ۱۳۴۳ می‌رسد. در مهرماه این سال بنیاد فرهنگ ایران به عنوان سازمانی غیرانتفاعی و با هدف پاسداشت، گسترش و پیشبرد زبان فارسی بنیان نهاده شد. بنیاد زیر ریاست‌عالیه فرح پهلوی قرارداشت و دکتر پرویز ناتل خانلری اولین دبیرکل آن بود. در سال ۱۳۵۱، پژوهشکده فرهنگ ایران، وابسته به بنیاد فرهنگ ایران تأسیس شد که دارای چهار رشته بود: ادبیات فارسی، زبان‌های باستانی ایران، زبان‌شناسی عمومی و تاریخ. پژوهشکده برنامه‌های جهانی پژوهشی در زبان‌شناسی فارسی را پشتیبانی مالی نموده و برنامه‌هایی برای دادن بورس تحصیلی به دانشجویان رشته زبان و ادبیات فارسی داشت. بیش از سی نفر پژوهشگر دارای مدرک کارشناسی در زبان و ادبیات فارسی در این پژوهشکده با روش پژوهش آشناشدند و در شعبه‌های پژوهشی بنیاد با گرفتن کمک هزینه تحصیلی کارآموزی کردند.

پس از انقلاب اسلامی، در سال ۱۳۶۰، بنیاد فرهنگ ایران و یازده مؤسسه علمی، فرهنگی و پژوهشی دیگر (انجمن حکمت و فلسفه ایران؛ بنیاد شاهنامه فردوسی؛ بنیاد فرهنگ و هنر ایران؛ پژوهشکده علوم ارتباطی و توسعه ایران؛ پژوهشگاه علوم انسانی؛ فرهنگستان ادب و هنر ایران؛ فرهنگستان زبان ایران؛ فرهنگستان علوم ایران؛ مرکز اسناد فرهنگی آسیا؛ مرکز ایرانی تحقیقات خارجی؛ مرکز ایرانی مطالعه فرهنگ‌ها با یکدیگر ادغام شدند و نهادی با عنوان «مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی» وابسته به وزارت فرهنگ و آموزش عالی وقت تشکیل شد. در سال ۱۳۶۹ پس از تغییر تشکیلات سازمانی، این مؤسسه با تصویب شورای گسترش آموزش عالی عنوان «پژوهشگاه» را دریافت کرد که تشکیلات سازمانی آن در خرداد ماه ۱۳۷۲ به تصویب نهایی سازمان امور اداری و استخدامی کشور رسید. در این مدت نیز پژوهشگاه‌هایی به آن اضافه شده و یک مؤسسه از آن منشعب شد. در سال ۱۳۷۳ شورای عالی پژوهشگاه به منظور تأکید بر گرایش علوم انسانی و مسائل فرهنگی در تحقیقات پژوهشگاه، عنوان «پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی» را برای این نهاد پیشنهاد کرد که مورد تصویب شورای گسترش آموزش عالی قرار گرفت. در سال ۱۳۹۷ بنیاد دانشنامه نگاری ایران نیز در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ادغام شد و تبدیل به یکی از پژوهشکده‌های پژوهشگاه (پژوهشکده دانشنامه نگاری) شد. اکثر دانشمندان و اساتید برجسته حوزه علوم انسانی و اجتماعی کشور از دیرباز در کارنامه خود ارتباط مؤثری با پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی داشته‌اند.
<h2><span id="انتشارات" class="mw-headline">انتشارات</span></h2>
انتشارات پژوهشگاه با هدف تولید و توزیع کتاب و انتشار آثار محققان داخل و خارج پژوهشگاه فعالیت می‌کند. ظرفیت چاپ کتاب در پژوهشگاه سالانه بیش از ۶۰ عنوان کتاب است. تاکنون بیش از ۷۰۰ عنوان کتاب توسط این انتشارات منتشر شده‌است. انتشارات پژوهشگاه طی دهه‌های اخیر به انتشار آثار اساتید و پژوهشگران پژوهشگاه و دانشوران و اعضای هیئت علمی غیر عضو پژوهشگاه اقدام می‌کند. طی نیم قرن گذشته بسیاری از آثار برجسته علوم انسانی کشور توسط انتشارات پژوهشگاه یا مؤسساتی که در آن ادغام شده‌اند منتشر شده‌است.

پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

Publisher Books

Contact info

Location