آشنایی با سوره شوری

سوره شورى این سوره داراى پنجاه و سه آیه است و همه آن در مکه نازل شده (جز چند آیه که محل گفتگو است) محتواى سوره شورى نامگذارى این سوره به این نام به خاطر آیه ۳۸ است که مسلمانان را دعوت به مشورت در امور مى‏کند، اما از این که بگذریم این سوره ضمن داشتن محتواى عمومى سوره‏هاى مکى، یعنى بحث از مبدء و معاد و قرآن و نبوت، بحثهاى مختلفى دارد که به طور خلاصه چنین است: بخش اول: که مهمترین بخش این سوره را تشکیل مى‏دهد بحث پیرامون وحى و ارتباط خداوند با پیامبران از این طریق مرموز است، که مى‏توان گفت بر تمام سوره سایه افکنده، با آن آغاز مى‏شود، و با آن پایان مى‏یابد، و در لابلاى سوره نیز از آن سخن به میان آمده، و به تناسب آن، بحثهایى پیرامون قرآن و نبوت پیامبر اسلام ص و آغاز شروع رسالت از زمان نوح ع مطرح شده. بخش دوم: اشاراتى است پر معنى به دلائل توحید، و آیات خداوند در آفاق و انفس که بحث وحى را تکمیل مى‏کند، و همچنین بحثهایى از توحید ربوبیت. بخش سوم: اشاراتى به مساله معاد و سرنوشت کفار در قیامت دارد این بخش نسبت به بخشهاى دیگر در این سوره کم است. بخش چهارم: یک سلسله مباحث اخلاقى است که با ظرافت مخصوصى بیان شده، گاه به ملکات برجسته‏اى همچون استقامت و توبه و عفو و گذشت و شکیبایى و فرونشاندن آتش خشم یا تعبیرات لطیفى دعوت مى‏کند. و گاه از ملکات رذیله‏اى همچون طغیان به هنگام رو آوردن نعمتهاى الهى، و لجاجت، و دنیا پرستى، و جزع و فزع به هنگام بروز مشکلات، با عبارات زنده‏اى نهى مى‏کند. و در نهایت مجموعه‏اى است کامل و دارویى است شفا بخش براى رهروان راه حق. فضیلت تلاوت این سوره در حدیثى از پیغمبر گرامى اسلام ص چنین آمده است: من قراء سوره حم عسق کان ممن تصلى علیه الملائکه، و یستغفرون له و یسترحمون: ” کسى که سوره” شورى” را تلاوت کند از کسانى است که فرشتگان بر او رحمت مى‏فرستند و براى او استغفار و طلب آمرزش مى‏کنند” «۱». و در حدیث دیگرى از امام صادق ع مى‏خوانیم:” کسى که سوره شورى را بخواند روز قیامت با صورتى سفید و درخشنده همچون آفتاب محشور مى‏شود، تا به پیشگاه خدا مى‏آید، مى‏فرماید: بنده من! قرائت سوره حم، عسق را تداوم دادى، در حالى که پاداش آن را نمى‏دانستى، اما اگر مى‏دانستى چه پاداشى دارد هیچگاه از قرائت آن خسته نمى‏شدى، ولى من امروز پاداش تو را به تو خواهم داد، سپس دستور مى‏دهد او را وارد بهشت کنند و غرق در نعمتهاى ویژه بهشتى” «۲». __________________________________________________ (۱) مجمع البیان آغاز سوره شورى . (۲) ثواب الاعمال مطابق تفسیر نور الثقلین جلد ۴ صفحه ۵۵۶ (با کمى تلخیص) منبع: تفسیر نمونه .