امام حسين علیه السلام و دفاع ازجايگاه رفيع امامت

نویسنده: محمد حسین حسینی امام حسين ـ عليه السلام ـ در دامان مادرى رشد و نمو كرد كه تا پاى جان از امام خويش و مقام امامت دفاع نمود. آن گاه كه مهاجمان به سمت خانه على ـ عليه السلام ـ هجوم آوردند تا علاوه بر غصب امامت، از صاحب حق نيز بيعت اجبارى بگيرند!! فرياد فاطمه ـ عليها السلام ـ طنين انداز شد:«اَيُّها الضّالُّون الْمُكَذِّبُونَ ماذا تَقُولُونَ؟ وَاَيَّ شَيء تُريدُونَ»؛ «شما اى گمراهان ودروغگويان! چه مى­گوييد و چه مى­خواهيد؟» و فرياد برآورد:«والله لا أدعكم‏ تجرون‏ ابن‏ عمّي‏ ظلما»؛(۱)سوگند به خدا! نمى­گذارم پسر عموى مرا ظالمانه به سوى مسجد بكِشيد. و هنگامى كه امام على ـ عليه السلام ـ از مسجد بيرون آمد فرمود: «على جان! جانم فداى جان تو! و جان و روح من سپر بلاهاى جان تو! يا اباالحسن! همواره با تو خواهم بود.» (۲) امام حسين ـ عليه السلام ـ در چنين خانه­اى پرورش يافته و ازچنين مادرى شير نوشيده است؛لذا او نيز چون مادر فداكارش،مدافع ولايت بود و باسخنان خويش مقام امامت را با بيانات و شيوه­هاى مختلفى معرفى نمود كه برخى را اشاره و بحث مى­كنيم: ۱. ضرورت شناخت امام امام حسين ـ عليه السلام ـ روزى در جمع ياران به پاخاست و پيرامون هدف آفرينش انسان و نقش امامت فرمود: «اَيُّها النّاسُ! اِنَّ اللهَ جَلَّ ذِكْرُهُ ما خَلَقَ الْعِبادَ اِلاّ لِيَعْرِفُوه... فقالَ رَجُلٌ: يابن رَسُولِ اللهِ ما مَعْرِفَةُالله؟ قالَ: مَعْرِفَةُ اَهْلِ كُلِّ زَمان اِمامَهُمْ الَّذى يَجِبُ عَليْهِمْ طاعته»(۳) اى مردم،خداوند بندگان را نيافريد مگر براى اينكه او را بشناسند.يكى از ياران پرسيد: اي فرزند رسول خدا ـ صلّى الله عليه وآله ـ معناى شناخت خداوند چيست؟ حضرت فرمود:شناخت خداوند به اين است كه مردم هر زمان،امام خويش را بشناسند، امامى كه اطاعت او بر آنان واجب است. در بيان مذكور حضرت در واقع فلسفه آفرينش را شناخت خداوند كه در شناخت امام تبلور يافته معرفى نموده است؛به اين معنا كه بدون امام و شناخت امامِ هر وقت،شناخت خداوند هم انجام نمي­شود. ۲. پيروى همه موجودات از امام از امام صادق ـ عليه السلام ـ نقل شده:عبد الله بن شداد بن هادى به شدّت «تبدار» شد، به ناچار او راخدمت امام حسين ـ عليه السلام ـ بردند. با اشاره­اى از امام حسين عليه السلام تب شديد از بدن بيمار، رخت بربست و سلامت را بازيافت. بيمار در حالى كه تشكرمى­كرد گفت: از لطف و محبت شما بحق خشنود شدم و ديدم كه تب، به فرمان شما از من دورشد. امام حسين ـ عليه السلام ـ فرمود: «وَاللهِ ما خَلَقَ اللهُ شَيئاً اِلاّ وَقَدْ اَمَرَهُ بِالطّاعَةِ لَنا يا كُباسَةُ»اى كباسه! سوگند به خدا! خداوند پديده­اى را نيافريد جز آنكه آن را به اطاعت ما، فرمان داد.»(۴) اين همان است كه در سخنان ائمه ديگر بيان شده كه امام قطب عالم امكان و محور هستى است. اگر لحظه و آنى زمين از امام و حجت الهى خالی باشد،زمين با اهلش از بين خواهد رفت. .۳ كدام امام؟ بشربن غالب به امام حسين ـ عليه السلام ـ عرض كرد: «معناى اين آيه (يَوْمَ نَدْعُواكُلَّ اُناس بِاِمامِهِمْ)(۵) چيست؟ حضرت فرمودند: «نَعَمْ يا اَخا بَنى اَسَد! هُمْ اِمامانِ: اِمامُ هُدىً دعا اِلى هُدىً وَاِمامُ ضَلالَةٍ دَعا اِلى ضَلالَةٍ، فهدى مَنْ اَجابَهُ الى الجنَّةِ، وَمَنْ اَجابَهُ اِلَى النّار(۶)بله برادر اسدى. امام دوگونه است: امام هدايت كه مردم را به هدايت مى­خواند، و پيشواى گمراهى كه به سوى گمراهى دعوت مى­نمايد. هر كه امام هدايت را اجابت كند او را به بهشت مى­رساند و هركه از پيشواى ضلالت پيروى كند او را به آتش سوق مى­دهد.» ۴. تعداد امامان بحق امام حسين ـ عليه السلام ـ فرمود: روزى بر رسول خدا (صلّى الله عليه و آله) وارد شدم. او را غمناك و در فكر فرو رفته ديدم. گفتم: اى رسول خدا (صلّى الله عليه و آله)  چه شده است كه در فكر فرو رفته ايد؟ پاسخ داد: اى پسرم، همانا جبرئيل نزد من آمد و فرمود: «اَلْعَلِيُّ الْا َعْلي يُقْرِئُكَ السَّلامَ و يقُولُ لَكَ: اِنَّكَ قَدْ قَضَيْتَ نُبُوَّتَكَ... فَاجْعَلِ الاْسْمَ الاْكْبَرَ وَميراثَ الْعِلْمِ وَآثارَ عِلْمِ النَّبُوّةِ عِنْدَ عَليِّ بن اَبىطالِب فَاِنّى لا اَتْرُكُ الاْرْضَ اِلاّ وَفيها عالِمٌ يُعْرَفُ بِهِ طاعَتى وَيُعْرَفُ بِهِ وِلايَتى... قُلْتُ: يا رَسُولَ اللهِ فَمَنْ يَمْلِكُ هذاالْاَمْرَ بَعْدَكَ؟ قال: اَبُوكَ عَلىُّ بْنُ ابى طالِب اَخى وَخليفَتى وَيَمْلِكُ بَعْدَ عَلِىٍّ الْحَسَنُ ثُمَّ يَمْلِكُ اَنْتَ وَتِسْعَةٌ مِنْ صُلْبِكَ يَمْلِكُهُ اِثْنا عَشَرَ اِماماً، ثُمَّ يَقُومُ قائِمُنا يَمْلاَ الدُّنْيا قِسْطاًوَ عَدْلًا كَمَا مُلِئَتْ جَوْراً وَ ظُلْماًوَ يَشْفِي‏ صُدُورَ قَوْمٍ مُؤْمِنِين(۷) هُمْ شِيعَتُه (۸)...» خداوند بزرگ و برتر به تو سلام مى­رساند و مى­فرمايد: هماناتو رسالت خود را سپرى كرده و دوران زندگى ات به كمال رسيده است پس اسم اعظم و ميراث علمى، و آثار علم نبوت را به على بن ابى طالب و اگذار؛ زيرا زمين را بحال خود رهانمى كنم، مگر اينكه همواره عالمى در آن باقى میگذارم كه به وسيله او راه عبادت وبندگى و سرپرستى ام شناخته مى­شود... . گفتم: اى رسول خدا! چه كسى اين امر را پس از شما به دست مى­گيرد؟ پاسخ داد: پدرت على بن ابى طالب كه برادر و جانشين من است. و بعد از على عليه السلام ـ حسن و سپس تو و نه امام كه همه از فرزندان تو مى­باشند، دوازده امام، این امر را به دست خواهند گرفت. سرانجام قائم ما قيام مى­كند و جهان را پر از عدل وداد خواهد كرد همان طور که از ظلم و جور پر شده است و شفا می دهد سینه های مومنین را که همان شیعیان و پیروان اویند. شبيه روايت ياد شده به صورت هاى مختلف و متعدد از امام حسين عليه السلام ـ نقل شده است.(۹) ۵. تاكيد بر اطاعت محض از امامان معصوم و دفاع از امامت آنها الف. اطاعت از امیرالمؤمنین على عليه السلام: عمر در آغاز خلافت موروثى، روزى بر بالاى منبر مدينه سرگرم سخنرانى بود و ميدان را خالى ديد و خود را با تعريف هاى ساختگى مطرح مى­كرد و از آن جمله گفت: «من از مؤمنان، به خودشان سزاوارترم!» امام حسين ـ عليه السلام ـ كه درسنين نوجوانى بود، وقتى ادعاى عمر را شنيد برخاست و فرياد زد: «اِنْزِلْ اَيُّهاالْكَذّابُ عَنْ مِنْبَرِ أبي رَسُولِ اللهِ لا مِنْبَرِ اَبيكَ؛ اى بسيار دروغگو! از منبر فرود آى كه منبر پدرم رسول خدا است نه منبر پدر تو!» فرياد توبيخ نوجوانى مانند حسين ـ عليه السلام ـ براى عمر بسيار تكان دهنده بود؛ زيرا مردم مدينه دهها روايت در فضيلت او مى­دانستند. با فرياد حسين ـ عليه السلام ـ اوضاع سياسى مسجد به گونه­اى تغيير كرد كه عمر نيز چاره­اى جز سكوت و تصديق امام حسين نداشت كه گفت: «به جانم سوگند! آرى! اين منبر پدر تو است! نه منبر پدر من! عمر گفت: راستى حسين! چه كسى اين سخنان را به تو ياد داده است؟» امام حسين ـ عليه السلام ـ پاسخ داد: «اگر در آنچه پدرم مرا دستور داد تو هم اطاعت كنى، هدايت مى‌شوى؛ چه آنكه سوگند به جانم او هدايت كننده و من هدايت شده اويم، و حق او بر عهده مردم است كه با او در زمان رسول خدا ـ صلّى الله عليه و آله ـ بيعت كردند و جبرئيل از طرف خداوند بزرگ براى آن نازل شده بود. كسى نمى‌تواند بيعت روز غدير را منكر شود؛ جز آن كس كه منكر قرآن است. همانا مردمان عهد و پيمان را با دلهاى خود شناختند؛ گرچه با زبانهايشان انكار كردند. سپس واى بر آنان كه حق ما اهل بيت را انكار كردند. وقتى سخنان امام ـ عليه السلام ـ در جمع حاضران به اينجا رسيد، عمر، حالت انفعالى گرفت و گفت: اي حسين، كسى كه حق پدرت را انكار كند پس لعنت خدا بر او! مردم به ما حكومت دادند و ما پذيرفتيم. اگر خلافت را به پدرت مى­دادند ما نيز اطاعت مى‌كرديم! حضرت فرمود: اى پسر خطاب! كدام مردم تو را قبل از آنكه ابابكر خلافت رابه تو ببخشد، امير خود ساختند كه بر مردم حكومت كنى! بى آنكه دليلى از پيامبر يا تأييدى از خاندان محمد ـ صلّى الله عليه و آله ـ داشته باشى، تا خشنودى شما خشنودى محمد صلی الله علیه وآله باشد يا خشنودى خاندان او مايه رضايت او را فراهم كند؟! سوگند به خداوند! اگر زبانها مى‌توانستند راست بگويند ومؤمنان در عمل همديگر را كمك مى‌كردند، كار به اينجاها نمى كشيد كه حق آل محمد ـ صلّى الله عليه و آله ـ را غصب كنيد و بر بالاى منبرشان قرار گيريد، و حاكم مسلمين گرديد. قسم به قرآنى كه در شأن اهل بيت نازل شد ـ در حالى كه معانى آن را نمى‌شناسى و تفسير آن را نمى‌دانى جز آن كه صداى آيات قرآن تنها برگوش تو مى‌رسد و عبورمى‌كند ـ كه خطا كار و درست كردار نزد تو يكسان است. خدا تو را آن گونه كه سزاوارى كيفر دهد، و از تو نسبت به آنچه بدعت گذاشتى سؤال فرمايد!» وقتى سخنان امام حسين به اين عبارت حساس رسيد، عمر چاره‌اى جزفرود آمدن از منبر نداشت! آن گاه شتابان در ميان جمعى از هواداران خود به سوى خانه اميرالمؤمنين علیه السلام رفت، اجازه گرفت، وارد شد و اظهار داشت: «اى على! ما امروز از فرزندت حسين چه چیز ها كه نشنیدیم! با صداى بلند در مسجد پيامبر بر سرمان فرياد كشيد و مردم مدينه را بر ضد من شوراند...»(۱۰) ب. امام حسن عليه السلام : پس از صلح و امضاى قراردادنامه، گروهى از بزرگان شيعه در كوفه مانندسليمان بن صرد خزاعى و... با امام حسين عليه السلام  ملاقات كردند و تلاش داشتند صلح امام مجتبى -علیه السلام- را مخدوش جلوه دهند. امام حسين ـ عليه السلام ـ فرمودند: «همانا فرمان خدا اندازه معينى دارد و همانا فرمان خدا اجرا شدنى است. من هم مرگ را بر صلح ترجيح مى‌دادم، اما برادرم با من صحبت كرد و مصالح مسلمين را طرح فرمود، من هم از او اطاعت كردم، در حالى كه گويا با شمشيرها بر بينى من، و با كارد بر قلب من مى‌كوبيدند به راستى خداى متعال فرمود: گاهى چيزى راخوش نداريد اما خدا خير فراوان را در همان قرار داده است(۱۱) و فرمود: و گاهى چيزى راخوش نداريد، در حالى كه براى شما خير است و گاهى چيزى را دوست داريد كه براى شما بد است، خدا مى‌داند و شما نمى‌دانيد.»(۱۲) ج. امام زمان عليه السلام : ۱. «شعيب بن ابى حمزه» نقل مى‌كند: دَخَلْتُ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع فَقُلْتُ لَهُ أَنْتَ صَاحِبُ هَذَا الْأَمْرِ فَقَالَ لَا فَقُلْتُ فَوَلَدُكَ فَقَالَ لَا فَقُلْتُ فَوَلَدُ وَلَدِكَ هُوَ قَالَ لَا فَقُلْتُ فَوَلَدُ وَلَدِ وَلَدِكَ فَقَالَ لَا قُلْتُ مَنْ هُوَ قَالَ الَّذِي يَمْلَأُهَا عَدْلًا كَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً عَلَى‏ فَتْرَةٍ مِنَ‏ الْأَئِمَّةِ كَمَا أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص بُعِثَ‏عَلى‏ فَتْرَةٍ مِنَ الرُّسُل‏ «روزى بر امام حسين عليه السلام ـ وارد شدم و پس از سلام و احترام لازم پرسيدم: آيا شما صاحب الامرهستيد؟ پاسخ داد: نه. پرسيدم: آيا فرزند شماست؟ فرمود: نه. پرسيدم: آيا فرزند فرزندشماست؟ پاسخ داد: نه، گفتم: پس صاحب الامر كيست؟ فرمود: كسى است كه زمين را پر از عدل و داد مى‌كند؛ چنان كه پر از ستم شده باشد. پس از آنكه دوران طولانى از حضور امامان بگذرد، او خواهد آمد؛ چنان كه رسول خدا ـ صلّى الله عليه وآله ـ پس از آنكه دوران طولانى از حضور پيامبران آسمانى گذشت مبعوث شد.»(۱۳) ۲. شخصى پرسيد: ياابا عبدالله! آيا حضرت مهدى ـ عليه السلام ـ هم اكنون متولد شده است؟ امام صادق ـ عليه السلام ـ فرمودند: «لا وَلَوْاَدْركتُهُ لَخَدَمْتُهُ اَيّامَ حَياتى»؛(۱۴) نه، اگر او را مى‌يافتم تا زنده بودم،در خدمتش بودم. ۳. حتمى بودن ظهور: امام حسين ـ عليه السلام ـ فرمودند: «اگر از دنيا يك روز باقى بماند، پروردگار قدرتمند و بزرگ، آن روز را چنان طولانى خواهد كرد تا مردى از فرزندان من قيام كند و جهان را پر از عدل و داد نمايد؛چنان كه پر از فساد و ستمكارى خواهد شد، من اين چنين از رسول خدا شنيدم.»(۱۵) ۴. دوران پس از ظهور: پس از ظهور امام زمان ـ عليه السلام  و استقرار عدل جهانى و عدالت اقتصادى، هرگونه فقر و نيازى در كره زمين ريشه كن خواهد شد و نيكي ها آشكار خواهد گشت. حضرت اباعبدالله در پاسخ شخصى كه از او پرسيد: «پس از ظهورحضرت مهدى ـ عليه السلام ـ نيكوكارى چگونه است؟» فرمود: «الخَيْرُ كُلُّهُ فى كُلِّه فى ذلِكَ الزَّمانِ يَقُومُ قائِمُنا وَيَدْفَعُ ذلِكَ كُلَّهُ»؛ همه خيرها در آن زمان است كه قائم ما قيام مى­كند و همه اين زشتيها را از ميان برمى­دارد. (۱۶) و درباره دوران بى نيازى مردم پس از ظهور حضرت صاحب الزمان فرمود: «تَواصَلُوا وَتَبارُّوا فَوَالَّذى فَلَقَ الحبَّةَ وَبَرأَالنَّسَمَةَ ليأْتِيَنَّ عَليْكُمْ وَقْتٌ لايَجِدُ اَحَدُكُمْ لِدينارِهِ وَلالِدِرْهَمِهِ مَوْضِعاً»؛ با يكديگر ارتباط داشته باشيد و نيكى فراوان كنيد. پس سوگند به خدايى كه دانه را شكافت و پديده‌ها را آفريد، زمانى براى شما انسانها فراخواهد رسيد كه همه مردم به گونه‌اى بى‌نياز باشند كه شما جايى براى بخشش درهم ودينار خود نخواهيد يافت. (۱۷) بازنویسی: علیرضا سلیمی - تحریریه منبع: ماهنامه مبلغان،شماره ۷۰ پى‏ نوشت ‏: _____________________________________________ (۱) عوالم العلوم (مستدرك سيدة النساء إلى  الإمام الجواد،ج‏۱۱-قسم-۲-فاطمةس،ص: ۵۷۳ (۲) كوكب الدرّى، حائرى مازندرانى، ج۱، ص۱۹۶. (۳) علل الشرائع، ابوجعفر صدوق ـ رحمه الله ـ ص۹ (۴) رجال كشى، شيخ طوسى، ج۱، ص۲۹۸. بحار الأنوار (ط - بيروت)، ج‏۴۴، ص: ۱۸۳ (۵)اسراء/۷۱. روزى كه هر انسانى را با امامش فرامیخوانيم. (۶) تسلية المجالس و زينة المجالس (مقتل الحسين عليه السلام)، ج‏۲، ص: (۷)توبه آیه ۱۴ (۸) عوالم، بحرانى، ج۱۵، ص۲۲۷؛ و ر.ك: بحارالانوار، ج۳۶، ص۳۴۵. (۹) ر.ك: كفاية الأثر في النص على الأئمة الإثني عشر، ص: ۱۷۸، ص۲۵۵؛ عوالم، بحرانى، ج۱۵، ص۲۲۲ و ۲۳۰ (۱۰) بحار الأنوار (ط - بيروت)، ج‏۳۰، ص:۴۷ )در ادامه روایت امام حسن و امیرالمومنین اعلان حق میکنند) (۱۱) نساء/۱۹. (۱۲) بقره/۲۱۶.  روایت این قسمت نیازمند منبع میباشد. (۱۳) الكافي (ط - الإسلامية)، ج‏۱، ص: ۳۴۱. (۱۴) همان،ص۱۶۰؛ و ر.ك: غيبة، نعمانى، ص۲۴۵. (۱۵) كمال الدين، شيخ صدوق، ص۳۱۷. (۱۶) غيبت نعمانى، ص۲۰۵؛ ر.ك: عقدالدرر، ص۶۳. (۱۷) غيبت نعمانى ص۱۵۰. http://karbobala.com