تاریخ محمدی

تاریخ محمدی

تاریخ محمدی مجموعه‌اى از اشعار ملا حسن کاشى، شاعر و عالم قرن هفتم هجرى است که درباره پیامبر و ائمه(ع) سروده و تاریخ آنان را به نظم بیان مى‌کند؛ لذا آن را با عنوان «تاریخ دوازده امام» نیز خوانده‌اند. خود مؤلف در بیتى از کتاب، از آن تعبیر به «ائمه‌نامه» مى‌کند. این اثر در دوره‌اى تألیف شده که قصه‌خوانان با نقل افسانه‌هاى ایرانى رستم و سهراب، از نقل تاریخ حقیقى امامان غافل بودند. کاشى در ابتداى اشعارش به این موضوع اعتراض کرده و مى‌گوید به‌جاى این اشعار باید به زندگى خاندان پیامبر(ص) پرداخته شود. بااین‌حال خود مؤلف هنگام شرح زندگى امام صادق(ع)، به‌تفصیل درباره ابومسلم سروده و گرفتار همان قصص شده است. تاریخ تألیف کتاب بنا به اشعارى که کاشى آورده، سال ۷۰۸ است. منابعى که اشعار بر اساس آنها سروده شده روشن نیست و به نظر مى‌رسد کاشى از کتاب‌هایى بهره برده که در دسترس داشته و به منابع مهم تاریخ و سیره ائمه توجه نداشته است. بااین‌حال نکته قابل توجه آن است که به اقوال مختلف توجه داشته و در اشعارش به این اقوال اشاره مى‌کند. محتواى کتاب ترتیب کتاب بر اساس تاریخ پیامبر و سپس هریک از ائمه است. ابتدا کلیات و خلاصه‌اى از نام و کنیه و تاریخ ولادت و وفات هریک از آن بزرگواران با عنوان فهرست، بیان شده و در مرحله بعد، مؤلف با تفصیل بیشترى به شرح منظوم هریک از ائمه مى‌پردازد. مواردى که به آن پرداخته شده عبارتند از: احوال شخصى، مدت عمر و امامت، علت وفات و مدفن، شرحى از فرزندان. پیش از بیان هر قسمت از اشعار، عنوان آن به عربى و گاه فارسی بیان شده است