روزنامه خاطرات ناصرالدین شاه در سفر دوم فرنگستان

روزنامه خاطرات ناصرالدین شاه در سفر دوم فرنگستان

دست نوشته‌های خود ناصرالدین شاه قاجار است که در سفر دوم وی به خارج از ایران به زبان فارسی نوشته است و شامل وقایع و رخدادهایی است که برای وی در طول سفر چهار ماه و اندی، برای وی حاصل گردیده است. ۱ - ساختار کتاب علاوه بر متن خاطرات، این کتاب حاوی ۱۰۶ سند شامل مکاتبات ناصرالدین شاه با رجال طراز اول، چون یحیی خان معتمدالملک «کفیل وزارت خارجه در آن زمان »، میرزا یوسف مستوفی الممالک، فرهاد میرزا معتمدالدوله، کامران میرزا نایب السلطنه و.... و... و همین طور زنان حرم از قبیل انیس الدوله، امین اقدس، شمس الدوله و... و دختران خود ناصرالدین شاه، فخرالدوله و فروغ الدوله، همچنین آغا باشی یا اعتمادالحرم می‌باشد که از طریق تلگراف و نامه وی را در جریان کلیه اخبار مملکتی قرار می‌داده‌اند و وی نیز گاهی به آن‌ها دستخطهائی ارسال می‌نموده است. ۲ - گزارش محتوا با مطالعه این کتاب، ملاحظه خواهید فرمود که اوقات ناصرالدین شاه در داخل چگونه می‌گذشته و در خارج چه چیزهایی او را سرگرم می‌کرده است. وجه عبرت آمیز این کتاب و کتاب خاطرات سفر اول و سه جلد کتاب مربوط به سفر سوم ناصرالدین شاه به فرنگستان، این است که بنگریم و کاوش کنیم که علل انحطاط فرهنگی و اجتماعی ما چه بوده، و چه کسانی بر ما حکومت می‌کردند؟ لطف و ارزش این گونه آثار در همین است و امیدواریم، بتوانیم این گونه اسناد عبرت آموز را، در فرصت‌های دیگر نیز منتشر کنیم. ناصرالدین شاه قاجار را بهتر است «پادشاه سیاح» بنامیم، چه همواره در سیر و سفر و گشت و گذار و شکار به سر می‌برده است. عناوین اصلی کتاب شامل: فهرست مندرجات ؛ پیشگفتار؛ مقدمه ؛ فهرست اهم مطالب روزنامه خاطرات ؛ فهرست اسناد؛ [متن خاطرات]؛ اسناد؛ فهرست عمومی اعلام ؛ گزیده تصاویر