بدایع الحکم

بدایع الحکم

بدائع الحکم، اثر على بن عبدالله زنوزى است که در آن، به هفت پرسش فلسفى درباره واجب‌الوجود و صفات او مانند علم و... پاسخ علمى و تحقیقى داده است. افزون بر ارزشمندى جواب‌هاى عالمانه مؤلف، این اثر از آن جهت که آخرین متن فلسفى است که یک حکیم اسلامى در آستانه وقوع انقلاب مشروطیت نوشته و از سوى دیگر شاید اولین متنى است که به فلاسفه غربى نظیر کانت، لایب نیتز و... توجه کرده، از نظر تاریخ فلسفه و سیر تحولات فلسفه اسلامى حایز اهمیت است. «بدائع الحکم» به سال ۱۳۰۷ق، تألیف و هفت سال بعد براى اولین بار منتشر شده است. تصحیح این اثر را آقایان محمدجواد ساروى و رسول فتحى مجد به سامان رسانده‌اند. ساختار کتاب حاضر از مقدمه مصححان و مقدمه نویسنده و متن اصلى تشکیل شده است. نویسنده، مقدمه کتابش را این‌گونه زیبا آغاز کرده است: خدایى را ستایش کنیم و پرستش، که هستى و بودش را آلایش نیستى و نابودى نیست؛ پس یکتا و بى‌همتا و زنده و دانا و بینا و شنوا و گویاست. بایسته گوهر پاکش را وابستگى و پیوستگى و آمیختگى، شایسته و بجا نیست و پاکیزه بودش را، تیرگى و افسردگى و کشیدگى و اندازه و جاى و سوى و روزگار و پذیرش، روا، نه؛ که دریاى شاداب هستى‌اش را نه کرانه بود و نه پایاب.