شرح نهج البلاغه قزوینی

شرح نهج البلاغه قزوینی

مولا محمد صالح بن محمد باقر روغنی قزوینی (زنده در سال ۱۰۸۰ ق)، شرحی روان و فارسی بر نهج البلاغه نوشته است. او در مقدمه گفته است که پیش از وی سه کس از علما این کتاب را به فارسی شرح کرده اند و شرح وی چهارمین شرح پارسی بر نهج البلاغه است. این شرح یکی از بهترین شروح فارسی نهج البلاغه است و شارح در شرح جمله ها و عبارت ها، پژوهشی ژرف و شایسته داشته و آیات و اخبار اشعار بزرگان عرب و عجم را به استشهاد آورده و حکایاتی مناسب نیز در برخی جاها نقل کرده است. روغنی افزون بر شرح مذکور، رساله ای مستقل در شرح وصیت امام علی (ع) به امام حسن (ع) نوشته و آن را منشورالادب الهی و دستورالعمل کارآگاهی نامیده است. نسخه هایی متعدد از این کتاب در دست است و تاکنون چند بار به چاپ رسیده است: بار نخست در تهران، چاپ سربی به سال ۱۳۲۱ ق، به اهتمام میرزا علی ادیب خلوتْ فرزند میرزا اسماعیل عماد لشکر آشتیانی، که در این چاپ از روی اشتباه، شرح به محمد صالح بن محمد برغانی قزوینی (متوفای ۱۲۸۳ ق) نسبت داده شده است؛ بار دوم: تهران، چاپ اسلامیه، ۱۳۸۰ ق، در چهار جلد، با تصحیح و حواشی سید ابراهیم میانجی؛ و هم اکنون نیز تصحیح و تحقیق مجددش را هادی ربانی در دست دارد.