موازنه اسلامی بین دنیا و آخرت

موازنه اسلامی بین دنیا و آخرت

کتاب حاضر شامل سه بخش و یک خاتمه است: فصل اوّل نصوصى اسلامى را که حاکى از تشویق و ترغیب به بعد مادّى زندگى انسان است بررسى مى‏کند؛ و این تشویق یا با فرمان به کسب آن و یا با بر شمردن صفاتى نیک از قبیل «خیر»، «فضل» «اجر» «رحمت» و «نیکویى» براى آن است، و نیز با تأکید بر اینکه بعد مادى، بعدى ضرورى و بنیادى براى زندگانى انسان مى‏باشد. در حالیکه فصل دوّم نصوصى را بیان مى‏کند که بعد مادّى را منفور، موجب کیفر، کالاى فانى بى‏اصالت ناپایدار، بلکه فریب و خیال و بازیچه و سرگرمى بیهوده، و کامیابى کوتاه مدّتى که پى‏آمدهاى وخیم بزرگ در بر دارد، معرفى مى‏کند، و در نتیجه به فقر، پارسایى، قناعت به اندازه لازم، دورى گزیدن از مادّیات، و بجاى آن عمل کردن براى آخرت و کوشش در راه آن تشویق مى‏نماید. فصل سوّم؛ حاوى نصوصى دینى است که حقیقت اندیشه‏ى اسلامى را در مورد بعد مادى زندگى انسان توضیح مى‏دهد بطوریکه پیچیدگى و ابهام نصوص فصل اوّل و فصل دوّم را که گمان نوعى تعارض و تنافى میان آنها مى‏رود برطرف مى‏سازد، و چشم‏انداز روشنى از بینش اسلامى در مورد دنیا و امور مادّى در کنار اندیشه‏هاى اسلامى دیگرى از حیات و وجود بدست مى‏دهد که همگام، راهگشاى به واقعیت اسلام و مرزها و شمول قوانین آن‏که ضامن توازن فکرى و عملى مطلوب در سیر تکامل طبیعى انسان است، مى‏گردد. انسانى که نه بیکاره و تنبل و فرو رفته در خیالات و اوهام و برکنار از مسیر ارجمند فطرى و ذاتى انسانیت باشد، و نه مبتلا به فساد و تباهى شخصیت کاذب که او را از واقعیتش بالاتر جلوه دهد و حدود وجودیش را بفراموشى سپارد و گمان کند همه‏چیز و برتر از همه‏چیز است و تا آنجا پیش رود که خود را خدا بپندارد. واقعیت آنست که پى‏آمدها و زیانهایى که در اثر عقب افتادگى و کناره‏گیرى برخى افراد انسان‏که حاصل پندارهاى عزلت‏جویى و بیکارگى ناروا و ناپسند آنهاست‏براى انسانیت روى داده در برابر زیانهاى غرور انسان و فراموش کردن واقعیت و ابعاد طبیعى خودکه ثمره‏ى خدا پنداشتن موهومات و فراموشى حقیقت مطلقى که مى‏تواند همواره او را به سوى کمال سوق دهد مى‏باشدبسى ناچیز است، در حالیکه بدون شک این غرور و پندارهاى باطل موجب بازماندن انسان از پیشرفت واقعى است. و از این‏جا اهمیت تعیین و تبیین حدود تفکّرات اسلامى را در مورد زندگى و حیات درمى‏یابیم تا مسلمان در فکر و عمل خویش در مورد این تفکرات خودکاوى و ریشه‏یابى کند، و نیز به همین جهت است که این کتاب به بررسى و تبیین یکى از ابعاد تفکّر اسلامى در مورد زندگى دنیا و بعد مادّى حیات انسانى بر روى زمین پرداخته است ... حاصل آنکه نگرش به این بعد یکى از عناصر ضرورى و زیر بنایى، و زمینه‏یى لازم براى بررسى سیر عالى تکاملى انسان یعنى سیر معنوى اوست. و هنگامى که بعد مادّى همانطور که باید باشد مورد توّجه قرار گیرد و روشن شود که همچون پل و معبرى براى تکامل معنوى است در واقع از مادّى بودن بیرون آمده و از معنویات محسوب مى‏شود و پلیدیهاى مادّیت را مى‏ریزد و لباس معنا و آخرت مى‏پوشد. امّا اگر از واقعیت خود فراتر رود و هدفى براى کوشش انسان گردد و انسان خادم آن شود و خدایى گردد که انسان آنرا بپرستد در این هنگام بمعناى واقعى کلمه خسران و زیان و فریب و غرور خواهد بود، و در این حالت است که میان آن با آخرت تقابل خواهد بود چنانکه نزدیکى به آن دورى از آخرت و دورى از آن نزدیکى به آخرت است. و اینک، با هم به سرچشمه‏هاى گواراى آیات و روایاتى که گویاى حقیقت مذکور است درآییم و از آن با دست‏آوردى تازه که تصورمان را از حیات دنیا دگرگون مى‏سازد و به راهى روشن رهنمونمان مى‏گردد، برآییم. در پایان این نکته را یادآورى‏ مى‏کنیم که این کتاب ترجمه است و عربى آن به عنوان «التوازن الاسلامى بین الدنیا و الاخره» قبلا منتشر شده است برادران و خواهرانى که مایلند از متن عربى نیز استفاده کنند مى‏توانند آنرا از موسسه‏ى در راه حق تهیه نمایند.