سیمای حضرت مهدی (‌عج‌) در قرآن

سیمای حضرت مهدی (‌عج‌) در قرآن

سیمای حضرت مهدی(ع) در قرآن، عنوان ترجمه کتاب المحجّه، تألیف صاحب تفسیر البرهان، علامه سیدهاشم حسینی بحرانی است، که توسط سیدمهدی حائری قزوینی، به فارسی، برگردانده شده است. این کتاب، دربردارنده آیاتی از قرآن مجید است، که درباره حضرت صاحب الامر(ع) تفسیر و تأویل گردیده است. مطالب کتاب، کاملاً از سخنان گهربار و بی مانند پیامبر اکرم(ص) و ائمه اطهار(ع)، که درود خداوند بر تمامی ایشان باد، بهره گرفته و مطابق روش اهل حدیث، با ذکر سند در مورد آیات نقل شده است؛ اما مؤلف محترم از بحث و بررسی و غور و خوض نه چندان ضروری، اجتناب کرده است. تعداد قابل توجهی از آیات شریفه ای که به وجود امام مهدی(ع) تفسیر و تأویل شده است، مستند به احادیث معصومین(ع)، در این کتاب گردآوری شده است. احادیث مذکور، به چند دسته تقسیم می شوند؛ برخی از آنها به «تفسیر»، گروهی به «تأویل» و تعدادی به «تطبیق» پرداخته اند. تعداد آیاتی که در این کتاب، مورد تفسیر و تأویل قرار گرفته اند، مشتمل بر یکصد و بیست آیه می باشد که از سوره بقره آغاز می شود و به ترتیب سوره ها و آیات، به سوره عصر ختم می گردد. مؤلف محترم، این کتاب را پس از تألیف تفسیر البرهان تدوین نموده است، به طوری که تفصیل بعضی از روایات را به آن کتاب محول می نماید. این تألیف، اثر ارزنده و لطیفی است که بنابر اطلاع ما، کسی پیش از مؤلف، چنین شیوه ای را به کار نبرده است. علاوه بر متن اصلی، قسمتی در پایان کتاب، باعنوان: «مستدرک المحجّه» از سوی سید منیر بن سید نورالدینی میلانی، از استنساخ کنندگان کتاب، افزوده شده است که حاوی آیاتی است که درباره امام عصر، صلوات الله علیه، می باشد، ولی در متن مؤلف گردآوری نشده است و برای تکمیل مطالب کتاب در پایان آن آمده است. آگاه تر این کتاب، آیاتی را از قرآن جمع آوری کرده که در احادیث دیگر امامان به امام عصر تأویل شده اند. نویسنده، خود،این گونه دربارۀ کتابش گفته است: « این کتابی است...در ذکر آیاتی از قرآن عزیز و مجید...که دربارۀ قیام کننده از آل محمد نازل شده اند. من این کتاب را از تفسیر خاندان عصمت تألیف کردم. و بسا آیه که دربارۀ آن حضرت و پدران بزرگوارش نازل شده است.» کوتاه از متن کتاب: « وَالشَّمْسِ وَضُحَاهَا ﴿١﴾ وَالْقَمَرِ إِذَا تَلَاهَا ﴿٢﴾ وَالنَّهَارِ إِذَا جَلَّاهَا ﴿٣﴾ ...» سوگند به خورشید و تابندگى‏اش (۱) سوگند به ماه چون پى [خورشید] رود(۲) سوگند به روز چون [زمین را] روشن گرداند (۳) محمدبن عباس از محمد بن قاسم از جعفربن عبدالله از محمد بن عبدالله از ...از حضرت ابوعبدالله امام صادق روایت آورده که گفت: از آن حضرت دربارۀ سوگند به خورشید و تابندگى‏اش پرسیدم. فرمود: « خورشید رسول خداست که برای مردم دینشان را واضح و روشن ساخت. » عرض کردم: سوگند به ماه چون پى [خورشید] رود. فرمود: «او امیرالمومنین است که در پی رسول خداست.» گفتم: سوگند به روز چون [زمین را] روشن گرداند. فرمود: «آن امام از ذریّۀ فاطمه نسل رسول الله است که تاریکی جور و ظلم را می زداید... منظور از آن حضرت قائم است. »