Арбаини мавлоно Ҷомӣ

Арбаини мавлоно Ҷомӣ

Мавлоно Нуруддин Абдурраҳмони Ҷомӣ, ки дар улуми зоҳирӣ ва ботинӣ ягона даврони ӯ буд, дар соли 889 ҳиҷрии қамарӣ, 9 сол пеш аз маргаш китоби “Арбаин”-ро таълиф ва тарҷума кардааст ва қадимтарин китобро дар ҳамон сол Султон Алии Машҳад таълиф кардааст. дар Дорулсултони Њирот мавзўи ин 40 ашъори шоири бузург Абдурраҳмони Љомї мебошад, ки њар кадомаш дар бораи яке аз њадисњои паёмбар аст, ки худи Љомї онро бо шеър тарљума ва баён кардааст. Анъанаи навиштани арбаин бар асоси хадиси Расули Худо (с)-ки касе ки чихил хадиси маро аз ёд кунад, дар дунё фоидаи зиёде ба даст меорад ва дар охират дар миёни факихи уммат боло меравад - дар миёни мусалмонон. тасаввуф ва уламо дар ҳар давру замон мушоҳида шудааст, ки пиронсолон аз қабили Хоҷа Абӯ Исмоили Абдуллоҳи Ансорӣ, Мавлоно Нуруддини Абдурраҳмони Ҷомӣ ва дар замонҳои охир Шоҳ Валиуллоҳ Муҳаддиси Деҳлавӣ ва Имом Шарафуддин Яҳё Навӣ чилвагарӣ кардаанд. ҳадисҳо бо унвонҳои «Чиҳил» ва «Аммо дар миёни ин ҳама «Арбаин Ҷомӣ» ба далели интихоби аълои ҳадис ва тарҷумаи ашъораш ба забони ширини форсӣ таваҷҷуҳи бештар пайдо кардааст. Бо итминон метавон гуфт, ки аксари хаттотҳои бузурги Хуросон ва сарзаминҳои гирду атроф аз ниёиши «Арбаини Ҷомӣ» баракат гирифтаанд. Султон Алии Машҳадӣ, Миралӣ Ҳеравӣ ва Шоҳ Маҳмуди Нейшабурӣ аз ҷумлаи онҳост. Ҳадис яке аз ду сарчашмаи асосии ҳукм, балки бештари улуми исломӣ аст, ки аз замони Паёмбар (с) мавриди таваҷҷуҳи мусалмонон қарор дорад. Аз дастуроте, ки саҳобагонро ба омӯхтан ва аз ёд кардани гуфтаҳои Паёмбар (с) ташвиқ мекард, ҳадиси Арбаин аст, ки гуфта мешавад аз ҷониби ҳазрати ҳазрат (с) интишор шудааст. Арбаини Ҷомӣ ба далели шӯҳрат ва пазируфтани муаллиф ва ҳамчунин ба далели он ки ӯ бо подшоҳ ва вазири санъатдӯсте чун Султон Ҳусайни Бойқро ва Амир Алишири Навоӣ, ки ҳарду аз мухлисони Ҷомӣ буданд ва ҳамчунин ба сабаби то будубоши ӯ дар Ҳирот, ки дар он замон маркази ҷамъомади рассомон ва махсусан хаттотон буд, дар замони муаллиф бо хатти зебои рассомони Ҷамол ҳифз шудааст. Ин арбаин дар хатти Султон Алии Машхадй аст, ки хангоми дар Хирот буданаш бисёре аз осори назму насри Чомиро бо хатти худ оро додааст.