Абулқосим Фирдавсии Тӯсӣ (329-411 ё 416 ҳиҷрӣ) шоир ва ҳамосавси эронӣ дар асри 4 ҳиҷрӣ буд. Дар бораи номи ӯ чизе гуфтан имкон надорад, аммо ба эҳтимоли зиёд Ҳасан ибни Мансур аст. Бархе ӯро шиъа ва бархеи дигарро суннӣ медонанд. Асари маъруфи ӯ «Шоҳнома»-и Фирдавсӣ аст, ки дар он таърихи зиндагии шоҳони Эронро дар қолаби шеър навиштааст, албатта, осори дигаре аз қабили ҳаҷв низ дорад. Ӯ дар замони султон Маҳмуди Ғазнавӣ «Шоҳнома»-ро таълиф намуда, дар он Султон Маҳмудро ситоиш кардааст, вале аз ҷониби Султон истиқбол нашуд. Бархе шеваи таълифи «Шоҳнома»-и ӯро аз усули Қуръон баргирифта медонанд.
Фирдавсӣ дар яке аз рустоҳои шаҳри Тус ба дунё омада, дар синни беш аз ҳаштодсолагӣ даргузашт ва дар боғи шахсиаш дар Тус ба хок супурда шуд.

Абулќосим Фирдавсї

Сайидмуҳаммадҳусейни Таботабоӣ (март 1281 – 24 ноябри 1360), маъруф ба Алломе Таботабоӣ, муфассир, файласуф, усулист, фақеҳ, ирфон ва рӯҳонӣ буд. Ӯ устоди семинарияи Қум буд ва аз рӯҳониёни бонуфузи шиа дар фазои фикрӣ ва мазҳабии Эрон дар садаи 14 маҳсуб мешуд. «Тафсири мизон» муњимтарин асари ў буда, «Нањая-ул-њикма», шиа дар ислом, асосњои фалсафа ва усули реализм аз дигар асарњои ўст.

Аллома Сайид Мухаммад Таботабай

Сайид Иброҳим Ҳусейн Шазли Қутб маъруф ба Сайид Қутб (9 октябри 1906 – 29 августи 1966) нависанда ва назарияшиноси исломии мисрӣ буд. Ӯ ба далели баррасии таъсири бархе аз мафҳумҳои исломӣ ба таҳаввулоти иҷтимоӣ ва сиёсӣ, аз қабили Ҷиҳод, дар миёни пажӯҳишгарони исломи сиёсӣ маъруф аст. Бархе ӯро дар қарни 20 "Муаллими сухани такфирӣ" номидаанд.
Андешаи ӯ ба мафкураи ҷараёну гурӯҳҳои исломгароӣ, ҷиҳодӣ ва салафия таъсири сахт гузошта, мафҳумҳои «ҷаҳолати ҷаҳонӣ», «давлати Худо» ва «умумияти ислом» ба «такфир», «инқилоб» ва «зӯроварӣ» пайванди ногусастанӣ доштанд. ". Мактаби тафаккури ӯ бо номи "поляризм" маъруф аст.
Хаёт
Қутб дар деҳаи Мошеи музофоти Ассиут дар Миср ба дунё омадааст. Падараш Ҳоҷ Қутби Иброҳим аз фаъолони муътабар ва ҷамъиятии макони худ буд. Солҳои ибтидоии худро дар ҳамин деҳа гузаронидааст. Ӯ аз кӯдакӣ ба омӯхтани Қуръон шурӯъ карда, дар синни 10-солагӣ тамоми Қуръонро аз худ кардааст. Азбаски падараш узви Ҳизби Ватании Ал-Лва буд, ҳар ҳафта дар манзили ӯ баҳсу гуфтугӯҳо оид ба масъалаҳои муҳими Миср ва ҷаҳони ислом баргузор мешуд, ки ӯ низ дар он фаъолона ширкат мекард. Дар замони инқилоби Миср дар соли 1919, ки аз синни 13-сола зиёд набуд, ҳамроҳи падараш дар назди мардум суханронӣ карда, мардумро ба ҷиҳод ва муқовимат ташвиқ мекард.
Соли 1920 барои идомаи таҳсил ба Қоҳира рафт. Дар синни 16-солагӣ ба Донишгоҳи Абдулазиз дохил шуд. Пас аз он ба Донишгоҳи Дорул-Улум дохил шуд. Дар айёми донишҷӯӣ аз ҷумлаи шогирдони боистеъдод ва боғайрат буд ва таваҷҷуҳи устодонашро ба худ ҷалб кард. Дар охири давраи донишҷӯияш дар Вазорати маорифи Миср ба кор даромад. Ӯ ҳамчун нависанда ва мунаққид бештари вақти худро ба адабиёт сарф мекард.

Сайид Қутб

Алломе Сайид Муртазо Аскарӣ, маъруф ба Алломе Аскарӣ (1293-1386) зиндагиноманавис ва муаррихи боғайрат буд, ки тамоми талоши худро дар заминаи муъаррифии мазҳаби шиъа сарф мекард ва дар ин роҳ талоши худро дареғ намедошт, зеро бовар дошт, ки агар туҳматҳо Агар дини ҳақиқии шиъа аз миён бардошта шавад ва чеҳраи аслии ин дин ошкор шавад, душманӣ бо мазҳаби Аҳли байт (ъ) аз байн меравад. Аз ин рў, бо њамин бархурд ва бо як нигоњи тањќиќ ва тањќиќкунанда таърихи исломи аввалро тањќиќ ва тањлил кардааст. Самараи пажӯҳишҳои чандинсолаи ӯ таълифи беш аз панҷоҳ асари илмӣ дар заминаи таблиғ ва нашри мактаби Аҳли байт (а. дунё. Марҳум Алломе Аскарӣ бар иловаи осори хаттии ҷовидонаи худ як донишкадае низ таъсис дод, то дар густариши илму дониши мазҳаби Аҳли байт (ъ) хидмат кард.
Ӯ узви Шӯрои олии Маҷмаи ҷаҳонии Аҳли Байт (АС), яке аз рӯҳониёни фаъол алайҳи режими Бааси Ироқ ва яке аз аъзои саршиноси Ҳизбу Даво ал-Исломӣ буд.

хаёт
Соли 1293 дар Самарра ба дунё омада, падару модараш эронитабор буданд. Пас аз таҳсил дар семинарияи Сомарра дар риштаи фиқҳ ва ҳадис дар соли 1350 ҳиҷрӣ ба Қум рафт, то дар ин мазҳаб таҳсил кунад ва дар баробари Сайид Шаҳобуддини Марашии Наҷафӣ, Шайх Муҳаммадҳусейн Шариатмадори Савҷӣ, Имом Хомаӣ ва Имом Хумиёнӣ дарси асос ва дарсҳои фиқҳиро омӯхт. Мирзо Халил Камрей ва дигар уламои дин рафтанд.
Таъсиси мадрасаҳои нави динӣ бо усулҳои нави таълим ва истифода аз ашроф барои тадрис дар онҳо ва омӯзиши фиқҳ дар назди устоди Ҳабибулло Аскари Эштредӣ дар Сомарра ва оғози таълифи асарҳои ҳадис ва таъсиси марказҳои илмӣ ва мактабҳо дар Ироқ ва сипас таъсиси Мактаби Асоири дин Дар соли 1384 ҳиҷрӣ дар пайи фишорҳои афзояндаи ҳукумати Ироқ ва омаданаш ба Эрон дар соли 1389 ҳиҷрӣ ба Лубнон рафт.

Фаъолияти фарҳангии Алломе Аскарӣ
Марҳум Алломе Аскарӣ дар он замон дар фаъолиятҳои сиёсии Ироқ ширкат дошт ва ҳамзамон дар Ироқ чанд коллеҷ, бемористон ва муассисаҳои хайрия таъсис дод. Ӯ ҳамчунин дар табодули профессорҳо байни ин факултаҳо ва Ал-Азҳари Миср нақши муҳим дошт. Аксари афроде, ки ҳоло раҳбарии Ироқ ҳастанд, шогирдони марҳум Алломе Асгарӣ ва хатмкардаи факултаи равияҳои динии ӯ ҳастанд.

Аллома Сайид Муртазо Аскарӣ ба забонҳои арабӣ ва форсӣ асарҳои зиёде дорад. Асархои у дар мамлакатхои араб, махсусан дар Миср. Интишор ва аз ҷониби уламои исломӣ истиқбол шудааст. Бархе аз осори Алломе ба забони англисӣ тарҷума шудаанд.Вай дар баробари баррасии китобҳои шиъа, ҳамчунин ҳадис ва суннатҳои аҳли суннатро мавриди баррасӣ қарор додааст, то ин осор барои онҳо истинод ва сарчашмаи мӯътамад маҳсуб шавад. Талошҳои Алломе Аскарӣ барои ҳифзи ислом аз таҳриф аз ҷониби ҳарду мактаб ситоиш шудааст. Муҳимтарин вижагиҳои осори Алломе Аскарӣ дар он аст, ки ӯ тамоми осори худро бо истифода аз сарчашмаҳои суннатӣ навиштааст. Баъзе аз китобҳои ӯ инҳоянд:
Ақидаҳои исломӣ дар Қуръони Карим; Нақши Оиша дар таърихи ислом; Мушаф дар ривоят ва ахбор; Аз ин миллат дувоздаҳ нафар имом-хатиб ҳастанд; Гиря кардан бар мурдагон аз суннатҳои Расули Худо (с) аст.

марг
Сайид Муртазо Аскарӣ 25 Шаҳривори соли 1386 (4 Рамазони 1428 ҳиҷрӣ) дар синни 93-солагӣ пас аз як давраи беморӣ даргузашт ва дар шаҳри Қум дар оромгоҳи Ҳазрати Маъсума (р) ба хок супурда шуд.

Аллома Сайид Муртазо Аскарӣ

Муртазо Мутаҳарӣ (1358-1298), фақеҳ, файласуф, диншинос, нависанда, мутафаккир, омӯзгор, назарияшинос, муфассири Қуръон, яке аз шогирдони Оятуллоҳ Буруҷердӣ, Имом Хумайнӣ ва Аллома Сайидмуҳаммадҳусайни Таботабоӣ
таваллуд
13 бањмани соли 1298 њиљрї, мутаносибан ба 12 Љумади-л-авли 1338 њиљрї (1920 милодї) дар шањри Фриман дар наздикии шањри Машњад дар оилаи рўњонї ба дунё омадааст.
маориф
Пас аз кӯдакӣ ӯ ба мактаб рафта, ба омӯхтани дарсҳои ибтидоӣ шурӯъ кардааст. Дар синни дувоздаҳсолагӣ ба семинарияи Машҳад рафта, асосҳои улуми исломиро меомӯхт. Соли 1316 бо вуҷуди муборизаи шадиди ҳукумати Ризошоҳи Паҳлавӣ бо рӯҳониён ва бо вуҷуди мухолифати дӯстону наздиконаш, барои анҷоми таҳсил ба семинарияи Қум рафт.
профессорон
Дар давоми понздаҳ соли будубоши худ дар Қум дар ҳузури Оятуллоҳ Ал-Узами Боруҷердӣ (дар фиқҳ ва усул), Имом Хумайнӣ (р) (дувоздаҳ сол дар фалсафаи Мулло Садра, тасаввуф, ахлоқ ва усул) ва Алломаи Сайид Муҳаммадҳусайни Табобаъӣ (дар фалсафаи Бӯалӣ) ва фалсафаи муқоисавӣ). Устод Шаҳиди Медатӣ низ аз ҳузури Оятуллоҳ Ҳоҷ Мирзо Алӣ Оғои Шерозӣ аз лиҳози ахлоқ ва тасаввуф бисёр баҳра бурдааст. Аз дигар устодони Устод Мутаҳарӣ, марҳум Оятуллоҳ Сайид Муҳаммад Ҳуҷҷат (дар усул) ва марҳум Оятуллоҳ Сайидмуҳаммадмуҳаммади Домод (дар фикҳ) метавон ном бурд. Дар замони будаш дар Қум дар баробари омӯхтани илм дар корҳои ҷамъиятиву сиёсӣ низ фаъолона ширкат дошт.
Муҳоҷират, таълим ва мавъиза
Дар соли 1331 дар ҳоле ки аз устодони маъруф ва яке аз умедҳои ояндаи ин соҳа маҳсуб мешуд, бо сабабҳо, аз ҷумла мушкилоти рӯзгор ба Теҳрон ҳиҷрат кард. Дар Теҳрон дар мактаби Маравӣ - дар он ҷо улуми семинария таълим медод - дарс мегуфт ва ҳамчунин дарсҳои таҳқиқотӣ менавишт. Соли 1334 нахустин ҷаласаи тафсири Қуръонро барои донишҷӯён баргузор кард. Дар ҳамон сол дар факултаи илоҳиёт ва исломшиносии Донишгоҳи Теҳрон ба тадрис шурӯъ кард. Дар солҳои 1337 ва 1338, ки Анҷумани исломии табибон таъсис ёфт, профессор Мутаҳарӣ аз суханварони аслии ин анҷуман буд ва дар солҳои 1340 то 1350 сухангӯи беназири ин иттиҳодия ва бархе аз осори ӯ буд. махсули ин вохурихо мебошанд.

Муртазо Мутаҳарӣ осори зиёде дорад, ки бархе аз онҳо аз:

Маҷмӯаҳо
Баъзе асарҳои Алломе Шаҳид Муртазо Мутаҳарӣ:
Хизматҳои мутақобилаи ислом ва Эрон
озодии рӯҳонӣ;
ошноӣ бо Қуръон;
Омадани инқилоби исломии Эрон;
Эҳёи афкори исломӣ;
Одоби ҷинсӣ дар ислом ва ҷаҳони ғарбӣ;
Ислом ва ниёзҳои замон;
Инсон ва тақдир;
инсони комил;
Баррасии ҳаракатҳои исломӣ дар сад соли охир;
Посухҳои профессор ба интиқодҳо дар китоби "Мушкилоти ҳиҷоб";
понздаҳ суханронӣ;
Таълим дар ислом;

Муртазо Мутаҳҳарӣ

Муҳаммад Муҳаммади Ник маъруф ба Рай Шаҳрӣ (1325-1401) рӯҳонии шиа, муҳаддис, ҳомии Остон Абдулазими Ҳуснӣ ва яке аз маъмурони Ҷумҳурии Исломии Эрон буд. Райшаҳрӣ ҳамчунин намояндаи мардуми Теҳрон дар Маҷлиси коршиносон ва муассис ва раиси Донишгоҳи Қуръон ва Ҳадис ва раиси ҳаҷ буд.
«Мизонул-ҳикма» маъруфтарин асари ӯ буда, бар асоси ҳадисҳои шиа китобҳои зиёде таълиф кардааст. Якчанд маҷмӯаҳо аз қабили «Донишномаи Амирулмӯъминин», «Донишномаи Имом Ҳусайн», «Донишномаи Имом Маҳдӣ» ва «Донишномаи «Қуръону ҳадис» низ таҳти роҳбарии ӯ таълиф шудаанд.

Муҳаммадии Райшаҳрӣ

Алӣ Асғари Ризвонӣ (соли таваллуд 1341), устоди Маркази махсуси Маҳдавит, Семинарияи Қум ва Донишгоҳи Байналмиллалии Ал-Мустафо ва дорои таҳсилоти семинарӣ ва муаллифи китобҳои зиёде дар риштаи илоҳиёт ва эътиқод, аз ҷумла “Шияшиносӣ ва посухҳо ба Шубҳаҳо» ва ваҳҳобия, аз ҷумла «Худпарастӣ ва посух ба шубҳа.
таваллуд
Алӣ Асғари Ризвонӣ рӯзи дувуми моҳи баҳмани соли 1341 дар шаҳри Қум ба дунё омадааст.
маориф
Вай баъд аз иштирок кардан дар курсҳои ҷамъиятӣ то соли аввали мактаби миёна ба семинария дохил шуд. Аз Адиби Исфаҳонӣ адабиёти арабӣ, «Хоҳиди Мулло Абдуллоҳ», «Шаҳри Шамсия», боби 11-и «Эшор» ва «Адаби талъъмин»-ро омӯхтааст.
Оятуллоҳ Табрезӣ, Оятуллоҳ Воҳид, Оятуллоҳ Беҳҷат, Оятуллоҳ Мунтазарӣ ва Оятуллоҳ Сайид Аҳмад Мададӣ аз устодони сатҳи баланд дар соҳаи худ ҳастанд.
Дар баробари ин дар курсҳои семинария дарс медод. Пас аз эҳтиёҷ ба посух додан ба шакҳое, ки алайҳи шиъа ва масъалаи вилоят матраҳ шуда буд, вориди масоили динӣ шуд ва ба шакҳо посух дод ва ба вижа равияи ваҳҳобиро шадидан интиқод кард.
То имрӯз зиёда аз сад китобҳои муаллиф ва тарҷумаи ӯ ба табъ расидаанд, ки чанде аз онҳо инҳоянд:
Таъсирҳо
Ваҳҳобӣ ва Тасул;
Ваҳҳобӣ ва покӣ;
Парҳез аз андешаҳои такфирӣ;
тафсири сифатҳои Худо;
рафтори ваҳобиён бо мусулмонон;
Зиёрати паёмбар ва авлиё;
Ақл аз дидгоҳи ваҳобиён;

Али Асғар Ризвонӣ

Нуриддин Абдурраҳмон ибни Аҳмад ибни Муҳаммади Ҷомӣ (23 Шаъбон 817 ҳиҷрии Торбат Ҷам - 17 Муҳаррами 898 Ҳирот), маъруф ба Ҷомӣ ва маъруф бо Хотамаш-Шора, донишманди маъруф, шоир, навозанда, нависанда ва тасаввуфи забони форсии Эрони асри 9. Вай бо илҳом аз Гулистон Саъдӣ яке аз муҳимтарин китобҳои худ "Баҳористон"-ро навишт. Ӯро ба муносибати зодгоҳаш "Ҷом" лақаб кардаанд ва ҳамчунин ба далели дӯстӣ бо Шайхул-Ислом "Аҳмад Ҷам" ном гузоштаанд.

Аз ҷониби падараш аз Муҳаммад ибни Ҳасани Шибонӣ, фақеҳи маъруфи ҳанафии асри 2-и қамарӣ аст. Аз Хуросон кӯчида, бо шуҳрати Даштӣ дар шаҳри Ҷам мақоми қозӣ гирифт ва дар он ҷо монд.
Давраи кӯдакӣ ва таҳсили ибтидоии Ҷомӣ дар Харгерди Ҷам, ки он замон яке аз вилоятҳои Ҳирот буд, бо падараш гузашт. Дар синни сездахсолагиаш хамрохи падараш ба Хирот рафта, дар он чо маскан гирифт; Дар он ҷо таҳсил карда, бештари умри худро дар он ҷо гузаронидааст ва аз он вақт инҷониб машҳур шудааст. Дар шеър нахуст насаби Даштиро ба кор бурда, баъд онро ба Ҷомӣ иваз кардааст, ки сабаби ба дунё омаданаш дар шаҳри Ҷом ва садоқат ба Шайхул-ислом Аҳмад Ҷам зикр кардааст.
Ҷомӣ асосҳои адабиёти форсӣ ва арабиро аз падараш омӯхтааст ва ҳангоме ки аҳли хонаводааш шаҳри Ҳиротро барои иқомат интихоб карданд, ӯ низ имкон пайдо кард, ки дар мактаби ҳарбии Ҳирот, ки яке аз бонуфузтарин марказҳои илмии он замон ба шумор мерафт, таҳсил кунад. ва улуми маъмули замони хешро омӯхт, аз қабили синтаксис, мантиқ, ҳикмати роҳравӣ, ҳикмати маърифат, физика, риёзӣ, фиқҳ, асл, ҳадис, қироат ва тафсирро омӯзад ва аз ҳузури устодоне чун Хоҷа Алӣ истифода кунад. Самарқандӣ ва Муҳаммад Ҷаҷермӣ.
Маҳз дар ҳамин давра Ҷомӣ ба тасаввуф ошноӣ пайдо кард ва ба он мафтун шуд, то дар ҳалқаи шогирдони Саъдиддини Муҳаммади Кошғарӣ нақшбандӣ шуд ва оҳиста-оҳиста мақоми маънавии худро чунон боло бурд, ки пас аз марги устодаш (860 ҳиҷрӣ баробар ба соли 1455 милодӣ) халифаи Тарикати Нақшбандӣ шуд. Пас аз чанд сол Ҷомӣ роҳи Самарқандро пеш гирифт, ки бо сарпарастии подшоҳи илмдӯсти Темури Оғбек ба макони ҷамъомади олимону донишҷӯён табдил ёфтааст. Нуриддин дар Самарканд тавонистааст, ки бо зираку дониши худ устодони худро мафтун кунад. Ў, ки дар айёми љавонї ба шеъргўї шурўъ карда, дар он шўњрат пайдо кардааст, бо такя ба мавќеи рањнамої ва ташкили таълимоти ирфонї ва тасаввуфї дар миёни ањли илм шўњрати зиёд пайдо кардааст.
Ҷомӣ бо саховатмандӣ ва ошкорбаёнӣ машҳур буд ва ҳарчанд зиндагии хеле содда ба сар мебурд ва ҳеҷ гоҳ қудратмандонро ситоиш намекард, подшоҳон ва шоҳзодагон ҳамеша ба ӯ арҷ мегузоранд ва худро шогирди ӯ медонистанд. Ҷонишинони Ал-Оғбей, ба хусус Султон Ҳусайни Бойқро ва амири ӯ Алишири Навоӣ, ӯро то охири умраш эҳтиром мекарданд ва Узон Ҳасани Оққуюнлу, султон Муҳаммад Фотиҳ, подшоҳи усмонӣ ва Малик ал-Ашраф, подшоҳи Миср. аз чумлаи мухлисони у буданд.

Абдураҳмони Ҷомӣ

Мирсайд Алии Ҳамдонӣ (714-786 ҳиҷрӣ) маъруф ба Шоҳ Ҳамадон ва лақаби Амир Кабир, як тасаввуф аз Ҳамадон буд, ки ба нимҷазираи Ҳинд рафт ва дар таблиғи ислом ва шиъа дар он ҷо, бахусус дар Кашмир нақш дошт. Ӯ яке аз пирони Кобаруё буд ва пас аз маргаш пайравонашро Ҳамдония меномиданд.
Дар бораи дини ӯ ихтилофи назар вуҷуд дорад. Муҳаббат ва таваҷҷуҳи ӯ ба имомони шиъаро далели шиъа буданаш медонанд. Ҳамчунин, интиқоли фарҳанги эронӣ ва забони форсӣ ба нимҷазираи Ҳинд натиҷаи сафари ӯ ва ҳамроҳонаш ба Ҳинд дониста мешавад.
Аҷдодӣ
Сайид Алӣ ибни Шаҳобуддин Ҳасани Ҳамдонӣ дар соли 713 ё 714 ҳиҷрии қамарӣ дар Ҳамадон дар баробари подшоҳии Улҷайто (Ҳақ: 716-703 ҳиҷрӣ) ба дунё омадааст. Насаби ӯ аз ҷониби падараш ба Имом Саҷҷод (а) бармегардад. Модараш низ алави буд.
сафарҳо
Як бахше аз умри Миришад Алии Ҳамадонӣ дар сафарҳои тӯлонӣ гузаштааст. Сафари ҳаҷ, сафар дар шаҳрҳои Эрон ва сафар ба фаротар аз дарёи Нил, Ҳинд ва Сейлон аз сафарҳои ӯ ҳастанд, ки дар ин бора манобеъи зиндагиномае мавҷуданд.
Mirsajd Alii Hamdonī (714-786 hiçrī) ma'ruf ʙa Şoh Hamadon va laqaʙi Amir Kaʙir, jak tasavvuf az Hamadon ʙud, ki ʙa nimçazirai Hind raft va dar taʙliƣi islom va şi'a dar on ço, ʙaxusus dar Kaşmir naqş doşt. Ū jake az pironi Koʙarujo ʙud va pas az margaş
аз олам гузашт
Санаи даргузашти Алии Ҳамдонӣ шаби чаҳоршанбеи 6 зулҳиҷҷаи 786 ҳиҷрӣ аст.

Мир Саййид Алии  Ҳамадонӣ

Абол-Али Мавдуди
Ӯ соли 1903 дар шаҳри Аурангободи иёлати Ҳайдарободи Ҳиндустон таваллуд шудааст. Айёми ҷавонии худро ҳамчун рӯзноманигор гузаронидааст. Соли 1927 аввалин асари муҳими худро бо номи «Ҷиҳод дар Ислом» дар шумораҳои пай дар пайи рӯзнома навишт. Пас аз чанд сол ӯ маҷаллаи ҳармоҳаеро бо номи «Тарҷаман-ул-Қуръон», ки ба тарҷума ва тафсири Қуръон бахшида шуда буд, нашр кард ва то охири умраш дар соли 1979 ба нашри он идома дод. Ӯ бо даъвати Иқболи Лоҳорӣ аз Ҳайдаробод ба Лоҳур ҳиҷрат карда буд.

фаъолият
Ӯ соли 1941 Ҷамоати Исломиро таъсис дод. Ташкилоти вай аз руи намунаи партияхои коммунистии Европа ташкил карда шудааст.

Ҷамоати Исломӣ зидди ташкили Покистон буд. Далели Мавдудӣ ба таври равшан ва оммавӣ ин буд, ки ислом наметавонад бо давлати миллӣ маҳдуд шавад ва набояд маҳдуд шавад. Аммо пас аз таќсимоти Њиндустон Маудудї ба Покистон рафт ва барои истиќрори шариат ё шариати ислом талоши беандоза кард. Талаби аслии ҳизби Ҷамоати Исломӣ таъсиси ҳукумати исломӣ ва иҷрои қонунҳои исломӣ дар Покистон буд. Исломи сиёсӣ дар андешаҳои одамоне чун Мавдудӣ реша мегирад.

Фикру мулохизахо
Мавдудӣ ба ҷунбиши фундаменталистӣ тааллуқ дорад. Ин ҷунбиш дар вокуниш ба замонавӣ ташкил шудааст ва бовар дорад, ки бидуни васвасаи мутобиқ кардани он ба таълимоти башарӣ баргардад. Яке аз вижагиҳои барҷастаи Мавдудӣ бархӯрди инкорӣ нисбат ба падидаҳои ғарбӣ аст. Исломи сиёсӣ дар андешаҳои афроде чун Мавдудӣ реша мегирад. Мавдуди ошкоро эълом дошт, ки ислом демократия ва либерализм нест. Ислом конститутсионӣ ё либерализм нест. Ислом ягона ислом аст ва мусулмонон бояд тасмим гиранд, ки ё мусалмони пок бошанд ва аз ширк бипарҳезанд ва ё аз муқовимат бо ҷаҳониён дар мавриди Ислом ва талаботи эътиқоди худ парҳез кунанд. Мавдудӣ таъкид мекунад, ки ислом барои низоми иҷтимоӣ ва шаҳрвандӣ қонунҳои зиёде ва гуногун дорад.

марг
Мавдуди соли 1979 вафот кард.

Имом Абӯлаъло Мавдудӣ

Намоз Ҳотамов – олим, муаррих, доктори илмҳои таърих (1991), профессор. Аълочии маорифи Тоҷикистон (2003).

Зиндагинома
Намоз Ҳотамов, зодаи деҳаи Шоботии ноҳияи Ғиждувони вилояти Бухоро. Соли 1962 мактаби миёнаи тоҷикиро хатм намудааст. Соли 1967 факултаи таърихи Донишгоҳи давлатии Тоҷикистонро хатм намудааст. Соли 1971 баъд аз хатми аспирантураи ДДТ ба кори омӯзгории кафедраи таърихи Иттиҳоди Шӯравии Донишгоҳи давлатии Тоҷикистон даъват карда шуд. Солҳои 1971 - 1980 ба сифати ассистент, устоди калон ва дотсент дар кафедра фаъолият намуд. Аз соли 1980 ба сифати ходими калони илмӣ ба Пажӯҳишгоҳи таърих, бостоншиносӣ ва мардумшиносии ба номи А. Дониши Академияи илмҳои ҶТ ба кор гузашт ва то соли 1995 ба сифати ходими калони илмӣ ва сарходими шуъбаи таърихи навини пажуҳишгоҳ фаъолият намудааст. Аз соли 1991 дар вазифаи профессор сипас, солҳои 2001 — 2013 ба ҳайси профессори кафедраи Донишгоҳи байналмилалии сайёҳӣ ва соҳибкории Тоҷикистон ва дар муассисаи таълимии таҳсилоти олии касбии ш. Душанбе фаъолияти омӯзгориашро давом медиҳад. Намоз Ҳотамов аъзои Шӯрои ҳимояи рисолаҳои доктории назди Пажӯҳишгоҳи таърих, бостоншиносӣ ва мардумшиносии ба номи Аҳмади Дониш-и Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ва аъзои шӯърои миллии таҳсилоти назди Вазорати Маориф ва эксперти ВАК-и Федератсияи Русия мебошад.

Фаъолияти илмӣ
Намоз Ҳотамов соли 1974 рисолаи номзадӣ ва соли 1991 рисолаи докториро дифоъ намудааст. Муаллифи зиёда 300 асару мақолаҳои илмӣ, аз чумла монография, 4 китоби дарсӣ, 5 воситаҳои таълимӣ ва дастури методӣ мебошад. Масалан, китобҳои ӯ «Сарнагун намудани тартиботи амирии Бухоро» (монография, бо забони русӣ, 1997, бо забони тоҷикӣ, соли 2022), «Мавқеи сармояи бонкӣ дар инкишофи иқтисодиёт ва иҷтимоиёти Осиёи Миёна (то охири асри Х1Х – то соли 1917)», «Таърихи бонкҳо ва соҳибкорӣ дар Осиёи Миёна (аз с. 60-уми асри Х1Х то с. 1917) (бо забони русӣ, 1914), китоби дарсӣ барои донишҷӯён – «Таърихи халқи тоҷик» (бо ҳаммуалифон (с. 2011, 2013, 2018), китоби дарси «Таърихи халқи тоҷик барои синфи 9 ва муаллифи бобҳои ҷилди 4,5,6 китоби "Таърихи халқи тоҷик"-и (русӣ История таджикского народа, 6 томов. Душанбе,1998 - 2011) Пажӯҳишгоҳи таърих, бостоншиносӣ ва мардумшиносии ба номи Аҳмади Дониш-и Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон мебошад. Ҳоло ӯ яке аз муаллифони маҷмӯаи илмии бисёрҷилдаи «Таърихи халқи тоҷик» (ба забони тоҷикӣ), иборат аз 12 ҷилд мебошад. [1]Таҳти роҳбарии ӯ як нафар рисолаи докторӣ, се нафар рисолаи номзадӣ ҳимоя намудаанд. Дар конфронсу симпозиумҳои ҷумҳуриявӣ ва байналмилалӣ бо маърӯзаҳо баромад кардааст.

Осор
Инъикоси Револютсияи Халқии Советии Бухоро дар асарҳои Садриддин Айнӣ. - Душанбе, «Дониш», 1980. 200 с.;
Роль банковского капитала в социально-экономическом развитии Средней Азии (начало 90-х гг. XIX в - 1917 г.) (Ответ редак. - докт. ист. наук А.П. Корелин) - Душанбе «Дониш», 1990. 320 с. (ба забони русӣ);
Свержение эмирского режима в Бухаре. -Душанбе, «Дониш», 1997. 348 с. (ба забони русӣ);
Бухарские джадиды и основные этапы их деятельности - Душанбе, 2000. 57 с. (ба забони русӣ);
Таърихи халқи тоҷик (Аз солҳои 60-уми асри XIX то соли 1924).Китоби дарсӣ барои донишҷӯён – Душанбе, 2001, 2007 360

Намоз Хотамов

Дар ҳоли ҳозир дар бораи зиндагинома ва муаррифии ин шахс маълумот дастрас нест. Ҳамкорони мо дар бахши мундариҷа онҳоро баррасӣ мекунанд ва дар ин бахш муаррифӣ мекунанд. Бо дарназардошти шумораи зиёди муаллифон, пажӯҳишгарон ва тарҷумонҳо дар ин сайт, ворид кардани маълумот ва тафтиши ҳамаи онҳо вақти зиёдро талаб мекунад; Аз ин рӯ, агар корбарони сайт дархост кунанд, ки шахси дилхоҳро тавассути саҳифаи "Тамос бо мо" муаррифӣ кунанд, ба мундариҷа афзалият дода мешавад. Зимнан, агар шумо корбари мӯҳтарами сайти исломии манобеъ ин муаллиф, мутарҷим, пажӯҳишгар ё муҳаррирро мешиносед ва хоҳед, ки дар бораи ин персонаж мақолае муаррифӣ кунед (биография, маҷмӯаҳо, тарҷумаҳо ва ғайра), дигаронро даъват кунед. китобро хонед ва ин шахсро даъват кунед, шумо метавонед мундариҷа ва маълумоти дилхоҳатонро дар ин бора тавассути саҳифаи "Тамос бо мо" ирсол кунед.

Абдулқодир Шайх Иброҳим

Ҷаъфари Субҳони Табрезӣ (таваллудаш 1308) фақиҳ, диншинос, усулист, тафсир, яке аз мақомоти тақлиди шиъа ва устодони семинарияи Қум аст.
таваллуд
28 шавволи мукарами 1347 ҳиҷрӣ (20 апрели 1308 ҳиҷрӣ) дар Табрез дар оилаи уламо, парҳезгорӣ ва фазилат ба дунё омадааст. Падараш Оятуллоҳ Муҳаммадҳусайни Ҳабони Субҳонӣ аз уламои маъруфи Табрез буд.
маориф
Оятуллоҳ Субҳонӣ пас аз хатми мактаби ибтидоӣ дар мактаби шодравон Мирзо Маҳмуди Фозил (писари Фозил Мароғӣ, яке аз шогирдони Шайх Аъзам Ансорӣ) матнҳои адабии форсӣ ва китобҳое чун: Гулистон, Бӯстон, Таърихул-маҷам, Нисоби Собиён, Фасли «Ал-Љинон» ва ѓайра баъдан дар синни 14-солагї (1361 њиљрї) ба Кишвари илоњияти Табрези Табрез рафта, асосњои илму сатњњоро омўхтааст. Ӯ дар ҳузури Алломе Бозварвар Мирзо Муҳаммад Алии Модарис Ҳайбонӣ, молики "Рейҳана Ал" аз марҳум Ҳоҷ Шайх Ҳасан Наҳовӣ ва Шайх Алӣ Акбар Наҳовӣ ва бахше аз "Мотул", "Мантиқ Манзоме" ва "Шарҳ Ламеа" улуми адабӣ омӯхтааст. -Адаб» (1373 ҳиҷрӣ). Ва ҳамаи ин панҷ сол (то соли 1365 ҳиҷрӣ) давом кард.
Муҳоҷират ба семинарияи Қум
Моҳи октябри соли 1325 ба далели нооромиҳои вазъи иҷтимоии Озарбойҷон устод ба шаҳри муқаддаси Қум ҳиҷрат карда, худро ба анҷоми сатҳҳо бахшидааст. Ӯ боқимондаи «Фаридул-усул»-ро аз марҳум Оятуллоҳ Ҳоҷ Мирзо Муҳаммад Муҷоҳиди Табрезӣ (1327-1379 ҳиҷрӣ) ва Оятуллоҳ Ҳоҷ Мирзо Аҳмад Кофӣ (1318-1412 ҳиҷрӣ) омӯхтааст ва «Кафоя ал-усул»-ро низ аз ҳазрати Ҳазрат омӯхтааст. марҳум Оятуллоҳ Голпайегонӣ (1414 ҳиҷрӣ).
профессорон
Оятуллоҳ Субҳонӣ пас аз хатми дараҷаҳои олӣ дар соли 1369-и ҳиҷрӣ ба таҳсили берун аз фиқҳ ва усулҳо шурӯъ кард ва пирони зеринро интихоб кард:
Марҳум Оятуллоҳ Боруҷердӣ (1292 - 1380 ҳиҷрӣ)
Марҳум Оятуллоҳ Ҳоҷ Сайид Муҳаммад Ҳуҷҷати Коҳ Камрӣ (1301 - 1372 ҳиҷрӣ)
Марҳум Оятуллоҳ Имом Хумайнӣ (1320 - 1409 ҳиҷрӣ)
Ҳазрати Оятуллоҳ Субҳонӣ дар баробари омӯзиши фиқҳ ва усулҳо ба омӯзиши фалсафа, каломиёт ва тафсир низ машғул буд.

Фаъолияти иҷтимоии Ҷаъфари Субҳонӣ:
Иштирок дар таъсиси маҷаллаи «Мактаби ислом».
Иштирок дар тартиб додани лоихаи конституция
Асосгузори тафсири мавзӯии Қуръон
Таъсиси Пажӯҳишгоҳи таълимию илмии Имом Содиқ
Эҷоди як соҳаи махсуси илоҳиётшиносии исломӣ дар семинарияи Қум

Асархо ва композицияхо
Асарҳои зиёде аз ҷониби Ҷаъфари Субҳонӣ дар шакли китобу рисола ва мақолаҳо, аз қабили «Ал-Моҷаз фи Усул-ул-фиқҳ», «Адварул-фиқҳи-л-имом», , . Ҷаъфари Субҳонӣ низ хидматҳои иҷтимоӣ, аз ҷумла таъсиси пажӯҳишгоҳи илмӣ-тадқиқотии Имом Содиқ (а) кардааст.

Оятуллоҳ Ҷаъфари Субҳонӣ

Ҳоҷӣ Акбар Тураҷонзода (Қаҳҳоров Акбар Тӯраевич; 16 феврали 1954, деҳаи Туркобод, ноҳияи Орҷоникидзеобод, ҶШС Тоҷикистон) — сиёсатмадор, давлатмард ва яке аз маъруфтарин руҳониёни Тоҷикистон. Бародари Эшони Нуриддинҷон.

Зиндагинома
Вай 16 феврали 1954 дар деҳаи Ваҳдатобод дар ноҳияи Орҷоникидзеобод дар хонаводаи руҳонии маъруф Тураҷон Қаҳҳоров Эшони Тӯраҷон ба дунё омадааст. Мактаби миёнаро дар зодгоҳаш хатм карда ва ҳамзамон бо таҳсили мактаб, аз падар ва бобои модарии худ маълумоти ибтидоии диниро фаро гирифтааст.

Вай солҳои 1972—1977 дар мадрасаи Мири Араб дар шаҳри Бухоро ва солҳои 1977—1980 дар Донишгоҳи исломии Имом Бухорӣ дар шаҳри Тошканд таҳсил карда ва сипас дар солҳои 1980—1982 дар бахши равобити хориҷии Идораи динии мусулмонони Осиёи Миёна ва Қазоқистон (САДУМ) фаъолият доштааст.

Дар соли 1982 донишҷӯи факултаи шариат дар Донишгоҳи Урдун шуд ва онро соли 1987 ба поён бурд. Солҳои 1987—1988 дар Донишгоҳи Имом Бухорӣ дар Тошканд аз фиқҳ ва ҳадис дарс додааст.

Ҳоҷӣ Акбар Тураҷонзода дар солҳои 1988—1993 масъулияти Идораи Қозиёти мусулмонони Ҷумҳурии Тоҷикистонро ба дӯш дошт ва дар он замон бо унвони Қозикалон маъруф буд. Ҳамзамон бо ин, дар феврали соли 1990 намояндаи мардумӣ дар Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва сипас узви Раёсати Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон интихоб шудааст.

Аз оғози соли 1993 то оғози соли 1998 дар хориҷ аз кишвар ба сар бурда, мақоми ноиби аввали роҳбари Иттиҳоди нерӯҳои мухолифини тоҷик (ИНОТ)-ро ба дӯш доштааст. Ҳамзамон бо ин, дар тамоми тӯли музокироти сулҳи тоҷикон, Ҳоҷӣ Акбар Тураҷонзода раҳбарии ҳайати музокиракунандаи ИНОТ-ро ба уҳда дошт.

Баъди имзои созишномаҳои сулҳ Ҳоҷӣ Акбар Тураҷонзода ба мақоми муовини аввали Сарвазири Ҷумҳурии Тоҷикистон таъйин гашта, дар солҳои 1998 то 2005 дар ин симат фаъолият дошт. Ҳоҷи Акбари Тураҷонзода солҳои 2005—2010 узви Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон буд.

Characters

Characters