جامع عباسى

جامع عباسى

جامع عباسى  جامع عباسی کتابی به زبان فارسی در فقه شیعی، نوشته شیخ بهایی (درگذشته:۱۰۳۱ق) که به درخواست شاه عباس اول نگاشته شده است. این اثر، ابتکاری نو در نگارش متون فقهی به شمار می‌رود و برخی از صاحب‌نظران از آن به عنوان اولین دوره فقه غیراستدلالی به زبان فارسی یاد می‌کنند که به‌صورت رساله عملیه نوشته شده است‏. کتاب از یک مقدمه و بیست ‏باب (از طهارت تا دیات) تشکیل شده است. محتوای کتاب موضوع نوزده باب این کتاب کاملاً فقهی است و شامل مسائلی است که معمولاً در کتاب‌ها و رساله‌های فقهی مطرح می‌شود، برخلافِ باب هفتم که درباره زیارت چهارده معصوم(ع) و ایام ولادت و وفات ایشان است و فقهی نیست هر چند جامع عباسی، مانند دیگر منابع جامع فقهی، از باب طهارت آغاز و به باب دیات ختم می‌شود؛ اما ترتیب ابواب آن و نیز سهم و اهمیتی که به هر باب داده شده است با دیگر آثار فقهی هماهنگ نیست. برای مثال، در برخی ابواب جامع عباسی چند مبحث مستقل فقهی یکجا آمده، از جمله باب ششم که به موضوعاتی چون وقف، صدقه، قرض الحسنه، جهاد و امر به معروف و نهی از منکر پرداخته است و نیز باب دهم که مباحث متنوعی چون اجاره، عاریه، امانت، غصب، ضمانت، مُزارعه، مُساقات، شرکت، مُضاربه، وکالت، جُعاله و لُقَطه را دربردارد. از سوی دیگر، موضوع برخی ابواب آن، از منابع فقهی دیگر بسیار ریزتر و جزئی‌تر است، از جمله باب سیزدهم و باب چهاردهم که به ترتیب درباره شکار حیوانات و ذبح آنهاست، در حالی که در منابع فقهی معمولاً این دو موضوع، یکجا آورده می‌شود