علوم قرآنى

علوم قرآنى

تألیف آیت‌الله محمد هادى معرفت، پیرامون مسائل مرتبط با علوم قرآنى همچون مسالۀ وحى، نزول قرآن، جمع و تألیف قرآن، نسخ، محکم و متشابه، اعجاز قرآن و شبهۀ تحریف نوشته شده است مؤلف که یکى از دانشمندان بزرگ معاصر در عرصۀ قرآن پژوهى و مسائل علوم قرآنى به شمار مى‌رود(و در این راستا کتاب ارزشمند التمهید را نوشته‌اند) در این کتاب سعى نموده است مسائل مهم علوم قرآنى را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد، در حقیقت این کتاب خلاصه‌اى است از مطالب کتاب التمهید که به زبان فارسى نوشته شده و مورد استقبال فراوان قرآن پژوهان قرار گرفته است.از ویژگی‌هاى کتاب آن است که مطالب آن بصورت تحقیقى و با استفاده از منابع اولیه ارائه شده است. ساختار: کتاب داراى یک مقدمه و نه فصل مى‌باشد که فهرست مطالب آن به شرح زیر است فصل اول:پدیدۀ وحى شامل: وحى در لغت و قرآن/اقسام وحى رسالى/امکان وحى/و کیفیت نزول وحى فصل دوم:نزول قرآن شامل: آغاز نزول/سه سال تاخیر نزول/مدت نزول/اولین و آخرین آیه و سوره/ معیار تشخیص سوره‌هاى مکى و مدنى/ترتیب نزول/اسباب نزول/و اسامى قرآن فصل سوم:جمع و تألیف قرآن شامل: جمع و تألیف قرآن/وصف مصحف على(ع)/جمع زید بن ثابت/مصاحف صحابه/یکسان شدن مصاحف/موضع امامان در حفظ مصحف مرسوم/و قرآن در مراحل تکاملى خود فصل چهارم:قرّاء و قرائات سبع شامل: تعریف قرائت/عوامل اختلاف قرائات/قرّا سبعه و راویان آنها/اصطلاح تواتر/حدیث احرف سبعه/ضابطۀ تشخیص قرائت صحیح/و تدوین قرائت‌هاى معروف فصل پنجم:نسخ در قرآن شامل: حکمت نسخ/تعریف نسخ/شرائط و حقیقت نسخ/انواع نسخ/و تعداد آیات منسوخه فصل ششم:محکم و متشابه شامل: متشابهات در قرآن/احکام و تشابه/تفسیر و تاویل/و نمونه‌هایى از آیات متشابه فصل هفتم:وجوه و نظائر در قرآن شامل: تعریف وجوه و نظائر/اقسام آن/لغات غریبه/واژه‌هاى غیر عربى/و حروف مقطعه فصل هشتم:اعجاز قرآن شامل: پیشینۀ بحث/تشخیص اعجاز/وجوه اعجاز/تحدى قرآن/مراحل تحدى ابعاد اعجاز/اعجاز بیانى/اعجاز علمى/و اعجاز تشریعى فصل نهم:دفع شبهۀ تحریف شامل: تحریف در لغت و اصطلاح/دلایل نفى تحریف/منشأ قول به تحریف /روایات اهل سنت/فاجعۀ کتاب الفرقان/روایات امامیّه/و گزارشى از کتاب «فصل الخطاب»