تناسب آیات
تناسب آیات
Author :
Interpreter :
Publisher :
Publish number :
اول
Publication year :
1373
Number of volumes :
1
Publish location :
قم - ایران
(0 آرا)
(0 آرا)
تناسب آیات
ترجمۀ قسمتى از جلد پنجم کتاب «التمهید فی علوم القرآن» نوشته علامه محمد هادى معرفت با ترجمه-آقاى عزت‌الله مولائى‌نیا همدانى مى‌باشد که یکى از مهم‌ترین موضوعات علوم و معارف قرآنى، یعنى تناسب بین آیات را مورد بحث و بررسى قرار مى‌دهد.این موضوع از دیرباز مورد توجه دانشمندان علوم قرآنى قرار گرفته است.به اعتقاد نویسنده تنظیم آیات در هرسوره توقیفى است و با نظر معصوم علیه‌السلام انجام پذیرفته است، زیرا اختلاف نمود آیات دلیلى جز توقیف نمى‌تواند داشته باشد، علاوه بر اینکه حسن مطلع و ختام هرسوره نشانگر آن است که سوره (مجموع آیات)هدف یا اهدافى را دنبال مى‌کرده که با تمامى سوره اتمام یافته، از این‌رو جز به توقیفى بودن ترتیب سور و آیات رأى دیگرى نمى‌توان قائل شد. مترجم در مقدمه کتاب به معرفى کتاب «التمهید»، تعریف «تناسب» از دیدگاه اندیشمندان اسلامى و معرفى کتاب‌هایى که در این زمینه نگاشته شده و نیز فائده و نقش علم تناسب در تفسیر قرآن کریم و انواع ارتباطهاى ممکن التصور بین آیات پرداخته است. در فصل اول کتاب، تناسب و تناسق معنوى در قرآن کریم، تشکل سیاق، آیاتى که درک تناسب آنها مشکل است نظیر آیات ۱۸۹ بقره،۱ و ۲ اسراء،۲ و ۳ نساء و...، تناسب تمام آیات یک سوره با اهداف و اغراض کلى آن، تناسب ابتدا و انتهاى هرسوره با هم و تناسب هردو با اهداف آن، حسن ائتلاف و انسجام مجموعۀ آیات هرسوره، نقد نظریه مستشرقین در ادعاى پراکنده بودن مطالب سوره‌هاى قرآن، سوره حمد و تناسب آیات این سوره با اهدافش، سوره مبارکه بقره و تناسق آیات آن مورد بررسى قرار گرفته است و در فصل دوم، تناسب فواصل آیات قرآن کریم، اقسام فواصل از قبیل: تمکین و ارائه آیاتى که این قسم در آن رعایت شده است، تصدیر، توشیخ و ایغال و ارائه نمونه‌اى از آیات دراین‌باره، بررسى فواصلى که وجه تناسب آنها روشن نشده است. در فصل سوم به بیان قانون و ضابطۀ معرفت و شناخت فواصل در آیات که در امر تفسیر بسیار مهم و ضرورى است بیان شده است. فصل چهارم به بیان دیدگاه دانشمندان در مورد وجود سجع و عدم آن در قرآن کریم پرداخته است.برخى شأن قرآن را بالاتر از آن مى‌دانند که در آن سجع به کار رفته باشد و برخى چون معتزله نظر به وجود و اثبات سجع در قرآن کریم داده و این ویژگى را باعث برترى سخن و کلام خداوند قلمداد کرده‌اند.انواع فواصل کلام نظیر: متوازى، مطرّف، متماثل، مرصّع، متقارب و...اساس و مبانى فواصل قرآنى و...در این فصل مورد بررسى قرار گرفته است. فواتح و خواتیم سور قرآنى، مبادى، مقدمات و افتتاحات در کلام خداوند، خطابات خداوند در قرآن کریم که بصورت مشافهه‌اى صورت گرفته که خود باعث بزرگداشت شأن مخاطبین است، حروف مقطعه در اوائل سوره‌ها و بیان دیدگاه‌هاى مختلف درباره آنها، تناسب سوره‌ها و دیدگاه‌هاى متفاوت در این موضوع در فصول بعدى مورد بررسى قرار گرفته است. ساختار: کتاب مشتمل بر یک پیشگفتار و نه فصل ذیل مى‌باشد: فصل اول: تناسب و تناسق معنوى در قرآن کریم.فصل دوم:اقسام فواصل قرآن کریم فصل سوم:قانون و ضابطۀ معرفت و شناخت فواصل در آیات. فصل چهارم:وجود سجع در قرآن.فصل پنجم: فواتح و خواتیم سوره‌هاى قرآن کریم.فصل ششم: مبادى، مقدمات و افتتاحات در کلام خداى تعالى. فصل هفتم:خطابات خداوند در قرآن کریم.فصل هشتم:حروف مقطعه در اوائل سوره‌ها.فصل نهم: تناسب سوره‌ها. در پایان هم فهرست آیات، مصادر و مطالب کتاب آمده است.
