متن و ترجمه معانی الاخبار جلد ۲_۱

متن و ترجمه معانی الاخبار جلد ۲_۱

متن و ترجمه معانی الأخبار شیخ صدوق، اثری از شیخ عبدالعلى محمدى شاهرودى که در بیان احادیث غریب و اخبار مشکل که از ائمه(ع) وارد شده است و به تعبیر استاد عالى قدر على‌اکبر غفارى این کتاب به منزله قاموس و فرهنگى است که در فهم کلمات ائمه(ع) و معانى واژگان حدیثى نیز اثرى خوب، داراى انسجام و فوائد بسیارى است. در اغلب ترجمه‌هایى که از متون ارائه مى‌گردد، مترجم سعى مى‌کند که مقصود و مرام صاحب اثر را به زبان دیگر و در قالب دیگر به مخاطب انتقال دهد. براى رسیدن به این هدف مترجمان شیوه‌هاى گوناگونى را به کار مى‌گیرند. یکى از شیوه‌ها آن است که مترجم بدون توجه به نظم و سیاق کلام هماهنگ با قواعد دستورى و ساختار جمله زبان مقصد، معنا و مراد را در قالب زبان مقصد بیان دارد. در این شیوه مترجم سعى بر آن دارد که بدون اطاله مطالب و بى‌کم و کاست معناى عبارت اصلى را با توجّه به مسائل مختلف فرهنگى، به عبارات منظم و مطابق با قواعد دستورى زبان مقصد بیان دارد. این شیوه که در میان اهل فن به ترجمه آزاد(و به تعبیر برخى ترجمه محتوایى) معروف است، مورد اعتماد بوده و به تناسب قدرت و مهارت مترجم و آشنایى‌اش با ظرائف و دقائق هر دو زبان متفاوت مى‌باشد. به نظر مى‌رسد که ترجمه حاضر توانسته است، بخش قابل توجه کاستى موجود در ترجمه‌هاى دیگر را جبران کند و زمینه‌اى فراهم آورد که خوانندگان و دوستداران روایات اهل‌بیت(ع) به راحتى بتوانند از فرمایشات آن بزرگواران به زبان فارسى روان بهره برند و واقعیت آن است، همان طور که مترجم محترم در مقدّمه کتاب دلیلى که براى ضرورت ترجمه ذکر کرده تا حدّ امکان پاى‌بند بوده است و سعى کرده براى عمل به آن تمام تلاش خویش را به کار بندد. ترجمه عبارت‌ها به صورت روان و همه فهم است و کم‌تر موردى مى‌توان یافت که از این قاعده بیرون بوده باشد. لذا مترجم اگر توضیحى در فهم روایت لازم دیده است، مطالب خود را بین کروشه[ ] قرار داده است. یکى دیگر از مزایاى این ترجمه، استفاده مترجم از نسخه طبع مکتبه الصدوق تصحیح دانشمند و فاضل استاد على‌اکبر غفارى است. ایشان با ذکر اختلاف عبارات در نسخه‌ها، شرح کلمات دشوار و غریب حدیثى و ذکر استنادهاى بیشتر براى احادیث کمک شایان توجهى به بهره‌گیرى از این اثر نموده است. و مترجم بیشتر این پاورقى‌هاى مصحّح را در ترجمه گنجانده و یا با عنوان شرح بعد از حدیث قرار داده است و از مزایاى دیگر این ترجمه شماره‌گذارى ابواب کتاب است که بر اساس معانى الاخبار، چاپ سنگى که با علل الشرائع مجلد شده است، مى‌باشد. این ترجمه مانند غالب ترجمه‌هاى دیگر داراى مقدّمه‌اى ۱۸ صفحه مى‌باشد که مترجم در آن ارائه نگرشى به تاریخ منع کتابت حدیث و توطئه‌هایى که در این زمینه صورت گرفت؛ ولى علیرغم همه آن مشکلات شیعیان به حفظ و نگهدارى کتب و بدست آوردن حدیث و تدوین آنها تلاش بى‌وقفه و پى‌گیرى مبذول داشته و مجموعه‌هاى ارزنده‌اى در دسترس جامعه اسلامى گذارده‌اند و در ادامه مقدّمه نیز زندگى‌نامه و مقام علمى شیخ صدوق(ره) در میان علماى اسلام مطالب سودمندى بیان شده است.